Commis­sie­bij­drage Beleidsnota Wonen

De afgelopen decennia zijn er op landelijk niveau echt verkeerde keuzes gemaakt wanneer het gaat om wonen.   
Iedereen verdient een eigen nestje, om in Partij voor de Dieren termen te blijven spreken.  
Dankzij landelijk beleid, wat heeft geleid tot een volledig kapotte woningmarkt staat onder andere Utrecht als gemeente voor een enorme opgave om dit probleem voor een deel op te lossen. Wonen is een basisrecht en basisrechten kun je niet overlaten aan de grillen van een kapitalistische woningmarkt, waar een kleine groep profijt van heeft. Met deze nota stapt de gemeente Utrecht met de titel ‘van woningmarkt naar volkshuisvesting.’ met de intenties in de richting van de oplossing, in ieder geval in onze eigen stad. Maar er blijven zorgen.  

Partij voor de Dieren zet zich in om de stem van de kwetsbaren te laten horen. Daarom sluit onze fractie zich aan bij de oproep van de PvdA, groep zwanenberg , GroenLinks om 75% sociale huur vast te leggen in plaats van er enkel naar te streven. Dit is essentieel voor de woonvraag die nu het meest schrijnend is. Juist omdat het tegengaan van de meest schrijnende gevallen een van de leidende principes in de nota is, is het belangrijk niet af te wijken van 75% sociale huur.  Partij voor de Dieren sluit zich aan bij de wens om hier een reflectie op te zien, eveneens als de punten op splitsing, het woningverdeelsysteem, en het versoepelen van de verkoopstop van sociale huurwoningen. Dit is voor onze fractie niet acceptabel.  
 
Ondanks dat we zien dat de bedoelingen in de nota positief zijn, vragen we ons af: Hoe haalbaar is dit? 
Ten eerste: je kan op papier mooie woorden hebben. Maar hoe gaat het college dat waar maken? 
De vorige woonvisie sprak over 1500 sociale huurwoningen per jaar erbij. In plaats daarvan zijn er over 4 jaar tijd ongeveer 2500 gerealiseerd, terwijl er bijna 1000 dan wel zijn gesloopt, dan wel zijn verkocht, waardoor uiteindelijk in plaats van 1500 per jaar er 1500 over 4 jaar zijn bijgekomen.  
 
Nu moeten er volgens deze nota in onze berekening (75%/3000 woningen) plus minus 2250 sociale huurwoningen bijkomen per jaar. 133% van het vorige streefgetal terwijl dat ook niet gehaald is.  
Dit is wat we bedoelen met mooie woorden op papier. We maken ons zorgen over hoe realistisch de ambities uit deze nota zijn. Deelt de wethouder die zorgen en wat gaat het college doen om te zorgen dat de doelen daadwerkelijk gehaald worden? 

We zien dat de stad gaat verdichten een aantal keer terugkomen in de nota, en dat is begrijpelijk. Maar in een gemeente, waarin nu al de ontwikkeling van groen en het bouwen volledig scheefloopt, zien we weinig staan over hoe dit in balans gebracht gaat worden. Wanneer we zeggen dat wonen een basisrecht is, bedoelen we wel voor alle inwoners van onze stad: mens, dier en natuur.  
Zoals in de inleiding staat, het is makkelijker iets weg te geven dan het terug te pakken op een later moment. Bij mijn fractie speelt de angst dat zorg voor het groen en de natuur tot een latere zorg wordt gemaakt, wanneer het veel moeilijker gaat zijn om het dan nog op te lossen. En nee, dit gaat niet om uitzicht op een groen bosje, of een individuele egel, maar om de toekomst van onze stad. Een recent onderzoek van RTL nieuws laat zien dat gemeenten vooral op het gebied van klimaatadaptatie in de problemen komen, doordat er keuzes moeten worden gemaakt met de schaarse grond. Ook in Utrecht, een stad met veel stenige buurten is dit een probleem. Denk daarbij aan het aanleggen van waterbergingen voor tijden van droogte, het creëren van ruimte om overstromingen op te vangen en het planten van bomen om hittestress tegen te gaan. Europa is het snelst opwarmende continent. We kunnen het ons niet veroorloven hier de ondergrens in op te zoeken. Zoals eerder genoemd is er een klimaatcrisis aan de hand. We kunnen niet een crisis bestrijden door een andere crisis te vergroten.  
 
Hoe gaat de wethouder er concreet voor zorgen dat met al deze verdichting, en het oog op het rekenkamer rapport wat laat zien dat de verhoudingen nu al scheef zijn, dit niet in het gedrang gaat komen?  
 
Wat zijn hiervoor wenselijke verhoudingen volgens het college? Onze fractie wil niet afdoen aan deze ondergrenzen.  
 

En over de omgeving gesproken. Er zijn regels voor kwaliteit van leven.  Afgelopen jaren heeft de raad vaak moeten instemmen met het afwijken van milieuregels over bijvoorbeeld gezonde lucht, geluidsoverlast, trillingen. Die wettelijke ondergrens is er niet voor niets. Hoe gaat het college zorgen dat de woningen die gebouwd gaan worden op een gezonde plek komen, zodat de raad niet weer voortdurend geconfronteerd wordt met het naar beneden bijstellen van die regels? En belangrijker: inwoners geen gezondheidsproblemen gaan ondervinden van deze plannen?  

  
Voorzitter dan nog een punt over toegankelijkheid, kort gezegd: dit moet beter geborgd worden in deze nota. Huidige nieuwbouwplannen als hof van cartesius voldoen ook niet goed aan toegankelijkheid  

Had toegankelijkheid niet een plek moeten krijgen in een eigen paragraaf in deze nota? Waarom heeft het college er niet voor gekozen dit onderwerp op die manier beter te verankeren? (in die toegankelijkheidsparagraaf kan je duidelijke normen, en concrete aantallen, inrichtingseisen etc. vastleggen) 

Eerder vroeg de Partij voor de Dieren al bevestiging dat Utrecht zich niets aantrekt van de plannen van minister Keijzer met haar "commissie STOER" die onder mee diervriendelijk bouwen schrapt. Maar in datzelfde "stoere" advies staat ook het schrappen van toegankelijkheidsregels. Kan de wethouder toezeggen ook op dit punt afstand te nemen van dit kabinetsbeleid?