Commis­sie­bij­drage Initi­a­tief­voorstel Utrecht bijen­hoofdstad van Europa

Voorzitter, we zitten midden in een biodiversiteitscrisis: de soortenrijkdom holt in rap tempo achteruit en ook in de insectenstand is dat zichtbaar.

Als Utrecht moeten we daar ook onze verantwoordelijkheid in nemen, dat sprak de raad al uit bij het aannemen van onze motie Biodiversiteitscrisis. Twee jaar geleden stemde Stadsbelang daar nog tegen. We zijn blij dat we hen nu kunnen complimenteren met voortschrijdend inzicht en met dit, op grote lijnen, mooie voorstel.

Complimenten voor het voorstel, want het maken van een eigen voorstel is een behoorlijke klus, zeker voor een kleine fractie.

Dan over op de inhoud:

De Partij voor de Dieren kan zich vinden in de beslispunten, maar we hebben nog wel wat kanttekeningen bij de concrete uitwerking die Stadsbelang voorstelt.

Om maar met ons grootste bezwaar te beginnen: we schrikken ervan om tijdens de klimaatcrisis bomen te gaan kappen. Dan ontstaat een soort concurrentie tussen de ene crisis (biodiversiteit) en de andere (klimaat).

Alle bomen, ook platanen, zijn ontzettend nodig voor de opslag van CO2, luchtzuivering en verkoeling.

Laten we daarom andere manieren zoeken om de biodiversiteit te vergroten. Die zijn er óók aan de Heldammersingel: zoals het toevoegen van onderbeplanting, heesters en kruiden.

We snappen vanuit biodiversiteit waar dit idee vandaan komt. Maar toch hoor ik graag van Stadsbelang of ze deze klimaatwaarde van bomen erkent. En aanvullend: bereid is het voorstel op dit punt te herzien en met andere biodiversiteitsbevorderende maatregelen voor de Heldammersingel te komen.

Ook het voorstel om bij soortkeuze rekening te houden met pollenallergie roept bij ons zorgen op. Daarmee beperk je de soortkeuze behoorlijk, terwijl juist bomen en planten die veel stuifmeel en nectar produceren goed zijn voor insecten. Bovendien kunnen pollen ver reizen, dus de vraag is of het echt iets oplost door ze niet hier aan te planten.

Als Stadsbelang echt iets wil betekenen voor de insectenstand, dan is dit dus heel onverstandig deze beperking op te nemen. Graag een reactie.

Het verbod op het gebruik van pesticiden op gemeentegrond kunnen we natuurlijk alleen maar toejuichen. Vraag aan de indiener: vallen hier ook funghiciden onder?

Voorzitter, dan heb ik ook nog wat vragen aan de wethouder naar aanleiding van de college reactie:

Waarom is het zo moeilijk het handboek openbare ruimte nog aan te passen? En kunnen maatregelen dan ook echt pas na 2026 mee, of ook zonder dat ze in het handboek staan al wel toegepast worden?

Verder vond ik de toon van de brief wat terughoudend, met name in reactie op beslispunt 4 waarin nu juist concrete acties gevraagd wordt. Het college schrijft dat ze de maatregelen “graag verder inhoudelijk onderzoekt op haalbaarheid en dekking” maar dat er nu geen extra budget is. Vraag aan de wethouder: wat betekent dat “verder onderzoeken”, wat gaat ze daarvoor doen? En waarom kon niet in reactie op dit voorstel dit al uitgezocht worden? Dan weten we immers hoe haalbaar dit voorstel is. En tenslotte: als dit voorstel wordt aangenomen, wat betekent dat nader onderzoeken dan nog, want dan moet het college dit toch gewoon gaan doen?

Over pesticiden zegt het college “we kunnen het niet verbieden”. Dat is zo. Maar de gemeente kan wél het gesprek aan met verkopers van gif. En het kan als voorwaarde opgenomen worden in pachtcontracten en huurcontracten. Deze strategie staat in het voorstel van Stadsbelang en het college gaat daar in haar reactie aan voorbij en wijst ook wel heel makkelijk naar andere organisaties om dit te gaan doen. (Milieu Centraal en Natuur & Milieu) Kan wethouder toezeggen om het gifgebruik op deze manieren in elk geval te gaan ontmoedigen?

Voorzitter, er zijn dus nog wat onderdelen die uit dit voorstel moeten, maar als dat gebeurt dan is dit is een mooie extra stap om de insecten in Utrecht te helpen, na het verbeteren van het maaibeleid, aansluiten bij Nederland Zoemt, meedoen aan Kleurkeur van de Vlinderstichting, ondertekenen van het Ecocide manifest, om maar enkele eerdere maatregelen te benoemen.