Commis­sie­bij­drage Raads­voorstel Tran­si­tie­visie Warmte deel II

De transitievisie Warmte Deel II laat zien welke buurten wanneer aardgasvrij worden. Mijn fractie heeft geen opmerkingen over de volgorde van buurten zoals die nu wordt voorgesteld.

Wel denkt onze fractie dat deze volgorde en tijdplanning niet allesbepalend moeten zijn. Wij zijn dus blij dat initiatieven die vooruitlopen op de planning wel gestimuleerd worden. Maar wel vraag ik graag aandacht voor huurders van een corporatie die nu al van het gas willen, bijvoorbeeld bij het koken, waarbij de corporatie aangeeft niet mee te willen werken. Is de wethouder het met ons eens dat ook deze huurders die afhankelijk zijn van een externe partij ruimte moeten krijgen van het gas af te gaan ook voordat hun buurt aan de beurt is, en welke rol ziet ze voor de gemeente hier?

Het raadsvoorstel stelt betaalbaarheid als voorwaarde voor uitvoering. Daar zijn wij het natuurlijk mee eens. Maar wel met de volgende nuancering: onderdeel van de betaalbaarheid is ook dat als we te lang wachten of niks doen, de gevolgen van klimaatverandering nog duurder zijn dan nu investeren. Wachten op het Rijk is enerzijds logisch, maar ook het college zelf moet meer de portemonnee trekken. Ook om alle bewoners mee te krijgen: niet iedereen heeft voldoende geld om te investeren als nodig, en daarom moet in de uitwerking van deze visie zicht zijn voor mensen met minder geld en het bestrijden van energiearmoede.

Ook vinden we dat de initiatieven van inwoners die net zo duurzaam, maar wellicht duurder zijn dan aansluiten op het stadswarmtenet naar eigen wens gefaciliteerd moeten worden. De warmte in onze stad moet niet afhankelijk worden van één monopolist en komt via buurtnetten in handen van bewoners. Is de wethouder het met ons eens dat duurdere bewonersinitiatieven deze meerwaarde hebben en hoe ziet zij de balans tussen bewonersinitiatieven en monopolist? Over participatie gesproken: bij het aanleggen van warmtenetten vinden wij dat bewoners niet alleen moeten meedenken, op consultatieniveau, maar dat zij mogen meebeslissen over de plannen. Het betreft immers hun warmte. Is de wethouder het met ons eens?

In dit Deel II wordt er veel geschreven over de temperatuur van de warmtenetten. Grofweg eenderde van de buurten, zo meen ik uit de kaart op pagina 12 te lezen, krijgt hogetemperatuurwarmte. Dat kost veel energie om op te wekken, en veel warmte gaat tijdens transport verloren. De buurten waar dit nodig is hebben oude huizen met slechte isolatie. Een extra reden overigens om wel prioriteit te geven aan het Actieplan Besparen waar onze fractie om gevraagd heeft. Wij zien dus graag minder hogetemperatuurwarmte in onze stad.

Voorzitter, de visie verwoordt de zorg dat met de aanleg van een warmtenet en bijbehorende bronnen te veel ruimte in de ondergrond geclaimd wordt voor de energie-infrastructuur. En inderdaad, de ondergrond is druk, met ook kabels, leidingen en boomwortels. Het aanleggen van warmtenetten moet wat ons betreft niet ten koste gaan van struiken en bomen. Hoe kan de wethouder de aanwezigheid van bestaand groen garanderen bij de aanleg van netten, en trouwens ook bij warmtebuffers? Want in Park Bloeyendaal komt nu een warmtebuffer in de hoofdgroenstructuur, en wel zodanig dat er groencompensatie moet plaatsvinden. De Partij voor de Dieren vindt dit niet acceptabel en zal hier scherp opletten. En even terzijde: kan de wethouder toezeggen de raad te informeren over het aanleggen van deze warmtebuffer en bijbehorende groencompensatie, want de laatste informatie is van lang geleden.

Terug weer naar de grote lijnen van de visie. De warmte-oplossing voor bedrijven is nog onzeker, terwijl hier juist enorm veel winst te halen is. Het voelt raar dat buurten wel een planning krijgen en dat oplossingen voor bedrijven onderzocht worden. Mijn fractie heeft behoefte aan een concrete planning voor bedrijven. Kan de wethouder toezeggen om per gearceerd industrieterrein zoals te zien op pagina 14 een periode van afschakeling van gas te gaan benomen? Zo ja, wanneer kunnen we dat krijgen?

Tot slot, de visie heeft als ondertitel “Naar eens CO2-vrije warmtevoorziening in 2050”. Wat ons betreft slaagt de warmtetransitie alleen als we ook overschakelen op echt duurzame bronnen. We kijken dus uit naar de bronnenmix waar Eneco mee gaat komen met betrekking tot het warmtenet. Gas afbouwen, maar de hoeveelheid te verbranden hout verhogen, draagt wat ons betreft niet bij aan CO2-vrije warmte. Wij kijken uit naar de bronnenstrategie waar Eneco mee gaat komen voor stadsverwarming, want dat steeds meer buurten aangesloten worden op stadsverwarming, lijkt ons een conclusie van deze visie.

Voorzitter, dank u wel.