Commis­sie­bij­drage Raads­voorstel Vast­stelling Omge­vings­visie Binnenstad 2040

Voorzitter, twee jaar geleden sprak de raad voor het eerst over de omgevingsvisie Binnenstad, en toen was het proces om ertoe te komen al een half jaar bezig. En na een intensief traject, met ongelooflijk veel betrokkenen, veel gesprekken, en waarschijnlijk ook na het uitgeven van erg veel geld, ligt de omgevingsvisie er dan ook.

Het duurde even, maar hebben we ook wat? Mijn fractie is behoorlijk positief over de omgevingsvisie in die zin dat zo ongeveer alle onderwerpen die aan bod zouden moeten komen, ook aan bod komen. In de binnenstad botsen altijd veel belangen en over het algemeen worden de spanningen tussen die belangen ook goed benoemd. Als Partij voor de Dieren missen we vaak wel de oplossingen, maar het is nu eenmaal zo dat “De Omgevingsvisie Binnenstad 2040 zelf geen uitvoeringsplan” is. Wel vinden we het jammer dat ambities voor 2040 toch vrij vaag verwoord worden, zoals: op de singel en grachten varen vooral emissievrije boten. Dat woord ‘vooral’ mag ons betreft weg – en dit zien we vaker in de visie gebeuren. Is de wethouder bereid om dit aan te scherpen?

We zijn blij dat de omgevingsvisie vaak genoeg het karakter van de binnenstad als woonwijk benadrukt. Want laten we niet vergeten dat 88% van de gebouwen in de binnenstad bewoond wordt, met vaak ook bewoners die zich voor decennia vestigen. Het is dan ook goed dat suggesties van inwoners hierover overgenomen zijn, en dat meer belang wordt gehecht aan de woonfunctie in de binnenstad.

Voorzitter, de grote lijnen die benoemd worden, daar kan de Partij voor de Dieren zich in vinden. Het is dus fijn dat veel onderwerpen een plek hebben gekregen. Ik heb nog drie inhoudelijke punten en een procespunt.

Inhoudelijk:

1. Drukte
We vinden de omgevingsvisie naïef als het gaat over de drukte in de binnenstad. Afgelopen zaterdag liep ik nog over de gracht en binnen een afstand van 100 meter hoorde ik vier individuen die ik niet kende klagen los van elkaar over de hoeveelheid mensen. En dan is het nog niet eens 2040.

-drukte op het water: we delen het beeld dat het op het water enorm is toegenomen. Het is soms zo druk dat verkeersveiligheid en dierenwelzijn in het geding komen, en ook dat er overlast wat betreft lawaai en emissies ontstaat. We zien uit naar de regulering, en vragen het college om de punten die ik net benoemde mee te nemen in de Visie stadswater.

-drukte door de horeca: wij herkennen de formulering in de visie dat er overlast van horeca is. De Omgevingsvisie zet in op spreiding van horeca, maar mijn fractie wil op korte termijn wel spreken over regulering van horeca, zeker gezien het feit dat er ook echt steeds meer horeca opent in de binnenstad. Kan de wethouder toezeggen met een uitvoeringsplan horeca te komen?

-drukte met betrekking tot verkeer: we zien een aantal goeie richtingen, maar we maken ons zorgen over het inrichten van bijvoorbeeld Janskerkhof als een shared space waar de bus doorheen moet en we schrikken van het plaatje waar de trams langs fietsers scheert. Hoe nobel deze ideeën ook zijn, wij zeggen: "pas hier mee op".

2. Groen
Met de hoeveelheid aandacht voor groen en bomen zijn wij blij. Het is ook logisch overigens, maar toch complimenten daarvoor. Het Singelpark wordt verbreed en gaat met dank aan het opknappen van de Wolvenhoek ook helemaal rond. Dat is natuurlijk fantastisch en ook broodnodig. We benadrukken de aandacht voor het verder versterken van biodiversiteit, ook onder water, en voor een robuuste toekomst van bomen. Alvast een waarschuwing die we nu ook al zien: door toegenomen recreatie en groei van de stad zien we dat het Zocherpark nu al behoorlijk kapot gelopen is. In de Omgevingsvisie zien we graag dat in 2040 de kwaliteit van parken gegarandeerd zal zijn.

Maar de rest van de binnenstad heeft nog veel meer vergroening nodig. Fijn dat hofjes vergroend worden, maar winst is er echt te behalen door het vergroenen van stenen en pleinen en het biodiverser maken van graslanden in parken – natuurlijk niet hele pleinen en parken, maar delen hiervan. We steunen het pleidooi van de Dompleingroep om te vergroenen. Maar ook op andere pleinen (Neude, Janskerkhof) kunnen we meer groen aanleggen en de vaak stenige straten hebben ook echt meer groen en bomen nodig. Er staat een mooi plaatje op de voorkant van de omgevingsvisie – is de wethouder bereid om hiermee aan de slag te gaan?

3. Dieren
Weliswaar worden dieren her en der genoemd in de Omgevingsvisie, maar aan de aanwezigheid van dieren wordt geen prominente aandacht besteed. Terwijl - en laten we dat niet vergeten – dieren nu eenmaal ook bewoners en bezoekers zijn van de binnenstad. Mijn fractie zou graag willen dat aan de Omgevingsvisie een nieuwe ontwikkelrichting wordt toegevoegd met als titel “Ook dieren leven in de binnenstad”. We willen dat een toekomstvisie wordt verwoord over hoe wij de binnenstad in 2040 toegankelijk en leefbaar houden voor dieren. En dan heb ik het over het goed uitwerken van diervriendelijk bouwen, aanleggen van FUP’s, maaibeheer, dieren op en in het water, aanleggen van groene ecologische verbindingen, zwerfdieren, de spanning rond hengelen en evenementen, hondenveldjes, mensvrije zones, en dergelijke. Kan de wethouder toezeggen in een strekt-ter-vervanging zo’n extra ontwikkelrichting voor dieren te maken? Als niet, dan maken we zelfs een toekomstvisie voor dieren, en brengen we die bij de raadsbehandeling in als amendement.

Tot slot over het proces: participatie. Hier kunnen we kort over zijn. Het proces kostte veel tijd en geld, maar voordeel is wel dat veel betrokkenen best positief zijn. In de reacties van inwoners zien we mooie woorden en tevredenheid. Dat is best uniek, want in de binnenstad liggen alle verschillende belangen onder een vergrootglas. Welke lessen trekt het college uit dit participatietraject en hoe zorgen we op eenzelfde manier dat discussies over de horeca binnenkort eens uitmonden in een goed werkend en breed gedragen horecabeleid voor de binnenstad?