Raads­bij­drage Algemene Beschou­wingen Voor­jaarsnota 2024

Voorzitter, de komende jaren gaan grimmig worden. Op vele manieren. Europa gaat vandaag vermoedelijk een ruk naar radicaal rechts maken, zoals Nederland dat ook al heeft gedaan. In Nederland leidde dat tot een hoofdlijnenakkoord om van te gruwen.

En in Utrecht gaat het ook de komende tijd niet beter worden. Hier is twee jaar geleden een coalitieakkoord gesloten dat weliswaar niet de onze is, maar wat wel beter is dan wat er op nationaal en internationaal niveau dreigt te gebeuren. Maar wat er aan goeds in het coalitieakkoord staat, is gezien de harde financiële klappen ook niet heilig.

Dit college staat voor een gigantische bezuinigingsklus. Er is een tekort van 93 miljoen euro en er gaat bezuinigd worden door te snijden in uitgaven en inkomsten te verhogen. Over het snijden in de begroting: mijn fractie vindt het een goed idee dat niet overal de kaasschaaf is gehanteerd. Want dan lijdt al het beleid onder het onvermogen om geen keuzes te maken. Zo zie je maar, een kaasschaaf is nergens nodig voor. Kaas trouwens ook niet, go vegan.

Maar de gemaakte keuzes om te bezuinigen, die zijn natuurlijk niet allemaal de onze.

Het college zegt heel trots: we blijven investeren in de wooncrisis en we blijven investeren in ongelijk investeren voor gelijke kansen. Maar er vindt een soort crisisconcurrentie plaats en andere urgente crises delven het onderspit.

Het college zegt ook heel trots te blijven investeren in het klimaat, maar na het floppen van Aardgasvrij in Overvecht Noord, het niet-verduurzamen van eigen vastgoed en het permanente uitblijven om iets met plantaardig eten te doen, is deze ambitie niet meer serieus te nemen. En bovendien, uit de jaarlijkse programmering energietransitie wordt een bedrag van 1,7 miljoen gesneden.

En ondertussen zien wij heel veel bezuinigingen op biodiversiteit en gezonde leefomgeving. Utrecht stopt bijvoorbeeld met het weggeven van bomen. Er komt minder beleid voor bodembiodiversiteit. In de vergroening buitenruimte wordt gesneden. En belangrijke activiteiten als houtstookcampagne en afspraken met bedrijven over emissieloos vervoer en emissieloos bouwen, krijgen klappen. De natuur- en biodiversiteitscrisis zal verergeren en onze leefomgeving wordt ongezonder.

En dit is allemaal geen goed idee. Ik denk even terug aan zondag. Ik maakte een wandelingetje en zag een vlinder. Een vlinder! Het was een Atalanta die vet relaxed op een Lobelia was neergestreken.

Een mooi bewijs dat zoiets als stadsnatuur wel degelijk bestaat en een ontkrachting van een recent in deze zaal gehoorde bewering dat parken er alleen voor mensen zijn om te gebruiken. Maar het stemde me ook droevig: het was de eerste en vooralsnog ook laatste vlinder die ik zag dit voorjaar. Het gaat slecht met de biodiversiteit in Utrecht.

En als Utrecht dan de komende tijd vol gaat inzetten op bouwen, zonder daarbij voldoende te vergroenen, dan krijgen we een nog drukkere en nog stenigere en dus een nog veel meer verhitte stad. En biodiversiteit wordt dan bio-armoede.

Wij zien dat deze coalitie de ene crisis wel wil oplossen, maar andere laat voortrazen. Een slecht idee: je kunt niet de ene crisis oplossen door de andere te vergroten - dat is nooit een echte oplossing.

En dat is dan ook onze hoofdboodschap: alles wat leeft moet kunnen wonen, maar om te kunnen wonen moet een omgeving wel leefbaar zijn. De neus van het college staat nu alleen die ene kant op van het bouwen, maar de Partij voor de Dieren vindt dat je verder moet kijken dan je neus langs is. Verder de toekomst in. En dus niet ene brandje blussen door de ander dan maar te laten oplaaien. Want wat wij missen is het integrale denken: alle crises oplossen.

Er wordt nu gesneden en de gevolgen zijn volstrekt onduidelijk.

Er wordt 51.000 euro bezuinigd op dierenweides. Nu zijn wij als Partij voor de Dieren geen voorstander van het in gevangenschap houden van dieren, maar wat gebeurt er met ze, als de gemeente niet meer meebetaalt? Neemt hun welzijn af, krijgen ze te minder eten, of worden ze afgemaakt? Het college maakt dit niet duidelijk.

Op het bedrag van Utrecht Marketing wordt 8 ton bezuinigd. Waarvan 1 ton op het bevorderen van toerisme en maar liefst 7 ton voor het bevorderen van cultuurparticipatie waarbij Culturele Zondagen wordt benoemd. Bezuinig dan alles op toerisme en niet op cultuurparticipatie, want de Voorjaarsnota bezuinigt nog een dikke vier ton op de basissubsidie amateurkunst.

En terwijl er zoveel wegbezuinigd wordt, investeert het college wel 1 miljoen structureel om de financiële afdeling te versterken om reken- en begrotingsfouten te voorkomen. Omdat er in Excel iets misging, moet dat opgelost worden met 1 miljoen! Een bureaucratische keuze die wij niet begrijpen. Of was het financieel toezicht echt zo slecht?

Voorzitter, de wereld staat in de fik. We warmen met zijn allen op door klimaatverandering en de vlam is ook flink in de pan wat betreft conflicten in bijvoorbeeld Gaza, Myanmar, Soedan en Oekraïne.

Voorzitter, de Partij voor de Dieren heeft niet de illusie al deze crises vanuit Utrecht allemaal op te kunnen lossen. Maar wat we wél kunnen doen is zo goed mogelijk met de gevolgen ervan omgaan. Door klimaatadaptieve en biodiversiteitsbevorderende maatregelen, door een barmhartige opvang van en zorg voor ontheemde mensen en dieren en door ons gedrag zó aan te passen dat we in elk geval niet meer medeverantwoordelijk zijn voor het vergroten van de crises.

Voorzitter, de tijd is nu, we leven weliswaar in een gure tijd, maar juist daarom is het aan ons om het tij te keren en te laten zien hoe het óók kan.

Dank u wel.