Monde­linge vragen Dreigen Utrechtse studenten hun woning te verliezen?

Indiendatum: 12 sep. 2024
Antwoorddatum: 12 sep. 2024

Mondelinge vragen 5, 12 september 2024

NRC kopte afgelopen week: 'Nieuwe huurregels kunnen studenten hun woning kosten.' De wet, bedoeld om de positie van huurders te verbeteren door onder andere lagere huren, lijkt ook nadelige gevolgen met zich mee te brengen. Steeds meer verhuurders besluiten hun panden te verkopen, waardoor studenten en andere woningdelers op straat dreigen te belanden. Volgens het artikel neemt het aantal meldingen van gedwongen huisuitzettingen de laatste maanden fors toe. Verhuurders wijzen op de Wet Betaalbare Huur als reden voor de verkoop. Verschillende fracties maken zich zorgen over deze ontwikkeling en zien de woningnood onder studenten verder toenemen. Om die reden heeft de fractie van Student & Starter mede namens D66, Stadsbelang Utrecht, Volt, ChristenUnie, VVD, Partij voor de Dieren, BIJ1, Horizon de volgende vragen opgesteld:

1. Deelt het college de zorg dat het verdwijnen van studentenwoningen uit de particuliere sector een bedreiging vormt voor het verkleinen van het tekort aan studentenhuisvesting?

Antwoord: natuurlijk delen wij de zorg dat er eventueel studentenwoningen zouden verdwijnen. Huurders met een huurcontract hebben huurbescherming en mogen nooit zomaar hun huis uit gezet worden, ook niet als de verhuurder de woning wil verkopen. De eigenaar moet dan de woning in verhuurde staat verkopen. 40% van de studenten in Utrecht huurt bij een particulier. We hebben al een groot tekort aan studentenkamers in Utrecht, dus een mogelijke afname in dit segment is zorgelijk. Helaas is het op dit moment moeilijk om te achterhalen over hoeveel studentenkamers het daadwerkelijk gaat. Wij hebben ook weinig zicht op de particuliere markt. Wel hebben we de afgelopen tijd signalen ontvangen over de verkoop van huurwoningen van particulieren en beleggers. 

Het is niet bekend of die huurwoningen ook werden verhuurd aan studenten. Daarentegen krijgen we aan de andere kant ook signalen van particuliere verhuurders dat zij sinds de Wet betaalbare huur juist liever verhuren aan studenten, omdat ze volgens het nieuwe woningwaarderingsstelsel voor onzelfstandige eenheden meer huur voor een kamer mogen vragen dan zij eerder mochten doen. In die zin is het dus dubbel.

2. Ziet het college de noodzaak om nog meer studentenwoningen te realiseren als gevolg van deze situatie?

Antwoord: zoals ik in de beantwoording van vraag 1 al heb aangegeven, is het beeld momenteel niet heel erg duidelijk. Maar dat we hoe dan ook nog steeds een groot tekort aan studentenwoningen hebben, is wel evident. Daarom blijven we ons ook inzetten voor studentenwoningen. Dat doen we door middel van het Actieplan studentenhuisvesting.

3. Zijn de signalen over de verkoop van particuliere studentenhuizen bekend bij het college? Zo ja, wat doet het college om bestaande studentenwoningen te behouden?

Antwoord: zoals ik net heb aangegeven, hebben we signalen ontvangen over de verkoop van huurwoningen van particulieren en beleggers. Het is alleen niet bekend of die huurwoningen ook werden verhuurd aan studenten. We zijn bezig met het in kaart brengen van deze trend. Hierover gaan we de raad informeren in de raadsbrief Opkoopbescherming in Q4.

4. Is het college op de hoogte van meldingen bij het huurteam van studenten die hun woning moeten verlaten omdat verhuurders de Wet Betaalbare Huur aanvoeren? Hoe wordt hiermee omgegaan?

Antwoord: naar aanleiding van uw vragen hebben wij dit gecheckt bij het Huurteam. Het lijkt inderdaad een reden te zijn voor verhuurders. Zij geven echter aan dat dit niet gebeurt vanwege de Wet betaalbare huur, maar vanwege de zwaardere vermogensbelasting in box 3. We zien wel dat het dreigen met huisuitzetting helaas ook een veel voorkomende vorm van intimidatie is. Ik heb dat net ook al aangegeven in de beantwoording. Bij het Huurteam hebben we daar ook al meerdere meldingen over ontvangen. Via de Wet goed verhuurderschap hebben wij wel bestuursrechtelijk mogelijkheden om hierop in te grijpen. Dat doen we ook, als het gaat om waarschuwingen en vervolgens handhaving. Ik blijf het zeggen: we roepen huurders op in dit soort gevallen altijd een melding te doen bij het meldpunt. We gaan daar nog actief campagne op voeren, zoals ik al eerder heb gezegd.

5. Op welke wijze biedt het college ondersteuning aan Utrechtse studenten die op korte termijn op straat komen te staan?

Antwoord: het Huurteam informeert huurders over huurrechten. Het Huurteam kan de verhuurder ook wijzen op de regels bij huuropzegging, en de huurder ook bijstaan in het contact met de verhuurder.

6. Is het college in gesprek met het rijk over deze situatie? Zo ja, waarover?

Antwoord: ja, wij zijn inderdaad ook in gesprek met het Rijk. Wij hebben deze signalen ook besproken met het Rijk. Het Rijk geeft aan de situatie landelijk te monitoren. Daarbij informeert het Rijk verhuurders ook over het nieuwe woningwaarderingsstelsel voor onzelfstandige eenheden. Zoals aangegeven bij het antwoord op vraag 1, zou dat nieuwe stelsel eigenlijk juist een prikkel moeten zijn om kamers te verhuren, wat sommige verhuurders ook bij ons aangeven. Binnenkort staat er een overleg gepland met onder meer de G4 en het Rijk, waar dit onderwerp verder besproken zal worden.

Ruben Snijder, Student & Starter
Anneloes Krul, Partij voor de Dieren
Emma Dolmans, D66
Cees Bos, Stadsbelang Utrecht
Veerle Smit, Volt
Lenno van Straalen, ChristenUnie
Gertjan te Hoonte, VVD
Floor Steinmetz, BIJ1
Victor Paalman, Horizon

Aanvullende vraag Partij voor de Dieren: ik hoorde de wethouder zeggen dat het mogen vragen van een hogere huur voor kamers een reden is om wel te verhuren aan studenten. Maar alleen een selecte groep kan hier gebruik van maken. Ziet de wethouder dit ook als een probleem? 

Antwoord wethouder de Vries: Ik ben een beetje zoekende naar de vraag. Mevrouw Krul spreekt over een selecte groep. Wij zeggen niet voor niets dat wij het liefst samenwerken met corporaties. Dat doen wij overigens ook als het gaat om studentenhuisvesting, met SSH. Dit gaat specifiek over de particuliere sector. Ik heb willen zeggen dat het een enerzijds-anderzijdsverhaal is. Juist door dat andere stelsel zie je ook dat een aantal verhuurders aangeeft dat het voor hen misschien wel fijner wordt om kamers te verhuren aan studenten. Dat die kamers misschien niet voor iedereen betaalbaar zijn – misschien is dat waar mevrouw Krul op doelt – is iets wat we ons goed realiseren. De Wet betaalbare huur is er niet voor niets, maar je ziet ook dat die wet bepaalde neveneffecten oplevert.
Dat moeten we natuurlijk volgen met elkaar. Daarom spreken we hier ook over.