Commis­sie­bij­drage Raads­brief minima-effect­rap­portage en de armoe­de­mo­nitor

Voorzitter, gisteren is onze fractie met een uitpuilende bakfiets naar de dierenvoedselbank gefietst om ingezamelde voeding voor dieren te brengen. Veel dank aan alle commissieleden, stadhuismedewerkers en anderen die een donatie hebben gedaan. De dierenvoedselbank ziet net als de “mensenvoedselbank” een grote stijging van aanmeldingen. En waarom? Omdat meer Utrechters het financieel moeilijk hebben. Ook de Partij voor de Dieren maakt zich daar ernstige zorgen over. Het college zet al goede stappen, en daar is mijn fractie blij mee. Dank ook voor de raadsbrief van gisteren, ik sluit me aan bij de complimenten over de maatregelen. Deze tijd van enorme inflatie en onzekerheid over energieprijzen vraagt om een extra omzien naar mensen met een smalle beurs.

De groeiende armoede en de groeiende kloof tussen arm en rijk, is niet iets nieuws sinds de oorlog in Oekraïne. Dit terwijl iedereen recht heeft op bestaanszekerheid en bescherming tegen armoede. Mijn fractie pleit voor een duurzame, preventieve en lange-termijn aanpak. Voorkomen van armoede is nou eenmaal beter dan genezen. De Partij voor de Dieren geeft het college graag een aantal aandachtspunten mee. Vanmiddag tijdens de commissie EDW komen we te spreken over energiearmoede, daarom ga ik daar nu niet uitgebreid op in. Ik geef de wethouder alvast mee dat we onze inbreng daarop vanzelfsprekend ook terug willen zien in het nieuwe armoedebeleid.

Dierenvoedselbank

Ten eerste wil ik terugkomen op de dierenvoedselbank. Het college spreekt met een hele rits partners in de stad over wat de gemeente voor hen kan betekenen. Ik hoor graag van de wethouder waarom de dierenvoedselbank en andere dierenorganisaties missen in dit rijtje. Is de wethouder het met de Partij voor de Dieren eens dat niet alleen mensen, maar ook de dieren die bij hen leven lijden onder armoede? En gaat zij dierenorganisaties ook betrekken? Het ondersteunen van bijvoorbeeld de dierenvoedselbank helpt namelijk ook om de gevolgen van armoede te verlichten. Wij komen vanmiddag nog terug op specifiek de energiekosten waar deze organisaties tegenaan lopen. Maar de hulp die zij nodig hebben is breder.

Dierenartskosten

Ook wil ik de wethouder vragen om dierenartskosten niet te vergeten. In gesprekken met de dierenvoedselbank is gebleken dat dierenartsen graag willen helpen om goede zorg voor dieren ook voor de minima toegankelijk te maken. En helaas kan de dierenvoedselbank niet méér bijspringen omdat zij alle financiële middelen nu aan voeding kwijt zijn. Het bleek dat administratieve taken gerelateerd aan de U-pas de dierenartsen in de weg staan. Bureaucratische rompslop, met als gevolg dat dieren hun nodige zorg niet krijgen. Dat moet toch anders kunnen? Kan de wethouder toezeggen hier een oplossing voor te zoeken, zodat ook dieren die lijden onder armoede hun zorg kunnen krijgen?

Gezonde voeding

Voorzitter, armoede is vaak het begin van een hele opeenstapeling aan problemen; schulden, slechtere gezondheid, heel veel stress, et cetera. Boodschappen worden steeds duurder met als gevolg dat steeds meer mensen minder gezond eten. Ongezond eten is vanzelfsprekend beter dan helemaal niets eten, maar mijn fractie vindt het belangrijk dat het armoedebeleid ook gezondere voedselkeuzes mogelijk maakt. Gezond eten voorkomt namelijk op lange termijn gezondheidsproblemen. Kan de wethouder toezeggen dit mee te nemen in het nieuwe armoedebeleid en ook bij het Rijk aan te dringen op het snel invoeren van lagere BTW op groente, fruit en biologisch eten?

Intergenerationele armoede

Daarbij denken wij ook expliciet aan gezonde voeding voor kinderen. Als je opgroeit in armoede, dan krijg je geen eerlijke start. Ook heb je dan een grotere kans om later zelf in armoede te belanden. Een vraag aan de wethouder: gaan wij het tegengaan van intergenerationele armoede expliciet terugzien in het nieuwe armoedebeleid?

Menstruatiearmoede

Armoede is een klasse probleem, maar is daarnaast ook gerelateerd aan gender. Wij hebben ook al vaker aandacht gevraagd voor menstruatiearmoede en dat doe ik nu graag weer. Gaat de wethouder het tegengaan van menstruatiearmoede en daarnaast ook het verkleinen van armoederisicoverschillen tussen mannen en vrouwen meenemen in het nieuwe armoedebeleid?

Gemeentelijke belastingen

Dan de gemeentelijke belastingen. Dat is een flink bedrag voor inwoners die wat minder te besteden hebben. Het lijkt ons logisch dat de inkomensgrens voor kwijtschelding aan de hand van inflatiecijfers verhoogd wordt. Ook maken wij ons zorgen over de financiële buffers van inwoners met een laag inkomen. Het moet wel lonend zijn om een gezond minimaal vermogen op te bouwen om op terug te kunnen vallen als er iets misgaat. Kan de wethouder nog eens goed kijken naar de normen voor het kwijtschelden van de gemeentelijke belastingen? En wat gaat het college verder doen om armoedeval te voorkomen?

Basisinkomen

Tot slot, het college geeft aan stevige gesprekken met het Rijk te voeren over landelijke en ook Europese oplossingen. Dat lijkt mijn fractie de hoogste tijd. Het college gaf ook in de raadsbrief aan creativiteit te willen benutten. Creativiteit is buiten de huidige gang van zaken denken. Kan de wethouder dan ook toezeggen om bij het Rijk te pleiten voor een basisinkomen? Dat lijkt mijn fractie een structurele lange termijn oplossing, die ook nog eens allerlei toeslagenfouten kan voorkomen. Crisissituaties werken accelererend voor grote maatschappelijke stappen in de goede richting. Ze laten duidelijk zien waar grotere systemen verbeterd kunnen worden. Laten we daar dan ook mee aan de slag gaan.