Commis­sie­bij­drage Aard en omvang en aanpak van mensen­handel

Voorzitter, helaas is mensenhandel de wereld nog lang niet uit. Ook in Utrecht niet. De Partij voor de Dieren deelt de mening dat een actieve overheidsinspanning nodig is. Mijn fractie is blij dat de gemeente verdere stappen zet en niet alleen het minimale doet dat volgens de wet verplicht is en verder niets.

Omdat mensenhandel zo onzichtbaar is, is het voor veel mensen misschien ook niet duidelijk hoe kwalijk het ervoor staat. We hebben alleen zicht op het topje van de ijsberg. Mijn fractie is geschrokken. Een aantal punten wil ik inbrengen.

Ten eerste, heel fijn dat er een agenda uitgewerkt gaat worden. Wij vragen ons wel af wanneer deze er komt. Graag krijgen wij hierin nu al wat meer inzicht van de burgemeester. Ook hoor ik graag hoe de raad hierin meegenomen wordt. En het is al een tijdje geleden dat het onderzoek van regioplan op tafel is komen te liggen. In hoeverre zijn er nu al acties ondernomen?

Mijn fractie maakt zich zorgen over de genuanceerdere vormen van dwang die moeilijker te traceren zijn en daardoor ook lastiger te bewijzen (bijv. chantage i.p.v. een pak slaag). Ook is er tijdens de raadsinformatiebijeenkomst duidelijk geworden dat er weinig grip is op de digitale wereld, die wel ook verbonden is met mensenhandel. Een derde zorg die mijn fractie heeft is dat er nu te weinig focus zou zijn op preventie. Deelt de burgemeester deze zorgen en neemt zij deze drie zaken mee bij het opstellen van de agenda? Ik zie dat daarin ook bijvoorbeeld een link kan worden gelegd met de agenda digitale stad.

Bij mensenhandel denken we al snel aan seksuele en criminele uitbuiting. PvdA verwees hier ook al naar. Maar er is ook arbeidsuitbuiting. Daar gaan alarmbellen af. Het onderzoeksbureau kon onderzoek hierop niet afronden, en er wordt – mede omdat er minder aandacht voor is – veel minder gemeld. Gaat er hierop een vervolgonderzoek komen? En deelt het college dat een hechte samenwerking met de Nederlandse arbeidsinspectie hierop belangrijk is? Specifiek maken wij ons ook zorgen over ongedocumenteerden, die geen aangifte kunnen doen en daardoor extra kwetsbaar zijn voor dit soort uitbuiting. Hoe kijkt de burgemeester hier tegenaan en gaat aan deze groep ook specifiek aandacht gegeven worden in de agenda? Sluit aan bij gestelde vragen over de wens voor een centraal meldpunt.

Dat mensenhandel zo’n verborgen probleem is, heeft meerdere redenen. Maar één ervan is ook dat professionals signalen onvoldoende herkennen en niet goed weten wat ze er mee moeten, als ze ze wel herkennen. CU haalde dit ook al aan, sluit aan bij vragen, ook van de PvdA. Dat moet veranderen. Vraag aan de burgemeester; wat hebben eerdere trainingen opgeleverd? En hoe ziet de burgemeester voor zich dat dit verbeterd kan worden? Mijn fractie lijkt het zinvol om trainingen door te zetten.

Dan nog een laatste punt op capaciteit. Van politie kregen we te horen dat er 30 personen in team mensenhandel zitten voor de hele regio, waarvan 20 rechercheurs, en dat dat ronduit te weinig is. Er is niet genoeg menskracht om zaken op te pakken, bijvoorbeeld zelfs ook als kinderen aangifte doen, dat is echt zorgelijk. En binnen de gemeente is er maar één ambtenaar die specifiek met mensenhandel bezig is, zo werd aangegeven op de raadsinformatiebijeenkomst. Dat lijkt mijn fractie erg weinig. Deelt de burgemeester deze mening? En gaat dit meegenomen worden in de agenda?