Commis­sie­bij­drage Energie, Duur­zaamheid, Vastgoed en Wonen | Program­ma­be­groting 2024

Allereerst een opmerking over de omvang van het programma Klimaatvriendelijke stad (wat natuurlijk Klimaat neutrale stad had moeten heten). Het tegengaan van de klimaatcrisis is één van de drie pijlers van dit college, maar dat de hoeveelheid geld in dit programma niet groeit, en ook nog eens een afhankelijk is van rijksgelden, vindt de Partij voor de Dieren zwak.

Dat zien we terug bij het de ambitie om Utrecht aardgasvrij te maken. Het project aardgasvrij Overvecht is afhankelijk van Rijkssubsidie: “Afhankelijk van de subsidie kan het project aardgasvrij Overvecht Noord wel of niet volledig worden gerealiseerd.” Het zou toch echt een flater zijn als dit project niet doorgaat als Rijk de knip dichthoudt. Is de wethouder dat met ons eens? Is zij bereid om de doorgang uit eigen begroting te financieren?

Zorgen hebben we ook over de verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed. In de aanzet tot de klimaatvisie staat dat de gemeente het goede voorbeeld moet geven en dat we dus gemeenlijk vastgoed moeten verduurzamen. Maar in de programmabegroting zien we voor het jaar 2024 een bedrag van 3,5 miljoen als budget “voor uitvoering energiemaatregelen (EML)”. Dit lijkt mij onvoldoende om de versnelling te maken met het verduurzamen van vastgoed, die zo nodig is. Hoe gaat het college ervoor zorgen dat ons vastgoed snel compleet verduurzaamt? Hoe komt er meer budget? Zorgelijk is trouwens ook dat de twee effectindicatoren over verduurzaming vastgoed op PM staan. Welke ambitie heeft dit college?

Dat verduurzamen vastgoed essentieel is, blijkt ook uit de brief inkoop gemeentelijk gas. Fijn dat we bij Greenchoice blijven, maar jammer dat we zoveel geld hieraan moeten uitgeven en ook jammer dat deze aanbieder niet de compensatie kan bieden die de raad wil. Compensatie is überhaupt niet oké, dus vaart met van gas af in eigen gebouwen lijkt me.

We brachten eerder met Volt en GroenLinks de Plant Based Treaty ter sprake. Wij breken graag een lans voor het ondertekenen van deze treaty en het opnemen van voor Utrecht adviezen in de Klimaatvisie. Volt gaat hier zo op verder.

Over energiebesparing. Op verzoek van mijn fractie heeft het college een rondje gemaakt langs ondernemers in de binnenstad met het verzoek de deuren in de winter dicht te houden en onduurzame terrasverwarming uit te zetten. Na dit eerste – behoorlijk succesvolle – rondje is deze actie voor zover ik weet volledig stil komen te vallen. Hoe staat het met de ambitie om ondernemers in andere wijken hierover te benaderen? We zitten al bijna in de winter, dus er is directe klimaatwinst te boeken. Is het college bereid om hier werk van te maken, en ook ondernemers in andere wijken te benaderen? Ik ben bereid om een bijgewerkte versie van Motie 138 uit 2022 ‘Pak die energieverspilling aan’ in te dienen. Klimaatwinst is trouwens ook te boeken in de zomer als ondernemers airco's aan hebben staan met daarbij de deuren open, en ook op kantoren airco's staan te loeien. Is het college bereid om met ondernemers hierover in gesprek te gaan? En ook centraal ingestelde airco's in de eigen gebouwen twee graden naar beneden omlaag te stellen?

Nog meer energie, maar dan op het gebied van wonen: Woningcorporaties hoeven pas over 27 jaar klimaatneutraal te zijn. Om dat te kunnen meten zijn energielabels nodig. Onlangs concludeerde Natuur & Milieu in onderzoek: ‘Utrecht valt in negatieve zin op: slechts 63 procent van de corporatiewoningen heeft een geregistreerd energielabel. Dit is 22 procentpunt minder dan het landelijk gemiddelde’ (dec ’22). We hebben van de G4 veruit het laagste percentage woningen met een energielabel. Ziet de wethouder dit probleem en hoe gaat hij ervoor zorgen dat corporaties sneller aan de slag gaan met registratie van het energielabel en nog beter: met het behalen van klimaatneutraliteit (dit laatste is al onderdeel van beleid, hoop ik)?

Een punt milieu: we stelden vragen over PFAS in Utrecht. Er is een bedrijf in Utrecht dat Ptfe produceert, een vorm van PFAS, wat afbreekt tot kleinere PFAS, wat dus zich nooit oplossende microplastics zijn. EU heeft regels in de maak om alle PFAS - ook die ptfe variant - te verbieden. En in dat licht snappen wij niet goed dat het college zich niet echt druk maakt over PFAS in Utrecht. Is het college met ons eens zijn dat potentiële schadelijkheid ptfe niet te onderschatten is, ook met oog op die aankomende europese regelgeving. En dat we dus moeten sturen op “geen vervuiling” in plaats van "zo min mogelijk" laat staan "niet nog meer"? Waartoe is college hier bereid?

Tot slot, Ik begreep dat wethouder Oosters terugkomt op onze vraag aangaande RUD. En dat wethouder De Vries terugkomt op eventueel nog meer lichtvervuiling door nieuwe lampen van de Dom. Dus ik ben benieuwd.