Commis­sie­bij­drage Financiën Kader­brief 2020

De kaderbrief komt dit jaar in plaats van de Voorjaarsnota in verband met de coronacrisis

Aan het begin van deze commissie moeten we even kwijt: wat duurde het lang voordat we deze kaderbrief kregen, en wat staat er eigenlijk weinig in. Het college stelt een algemene koers voor, maar wij verwachtten toch meer verschillende kaders en diepgaandere inzichten. De kaderbrief had beter een koersdocument kunnen heten. We kunnen het ons ook wel voorstellen dat het lastig is om de volgen van Covid-19 nu al gedetailleerd in beeld te hebben, maar dat maakt ons debat ook ingewikkeld.

De begroting krijgt naar verwachting een klap van 85 miljoen euro. Utrecht krijgt, zoals waarschijnlijk alle gemeenten in Nederland, moeite met het sluitend maken van de begroting en stelt een pakket aan financiële maatregelen voor. Dat vinden wij een goed idee. Het is goed om te weten dat de gemeente al onderhandelt met het Rijk over eventuele compensaties. (We kunnen ons voorstellen dat het Rijk niet alle gemiste inkomsten en gedwongen maatregelen gaat financieren. Maar een prognose hiervan missen we in de kaderbrief. Met welke compensatiebedragen houdt het college rekening en hoe groot is het gat?

De druk op onze begroting is groot en Utrecht moet maatregelen treffen. We steunen het inzicht dat bezuinigen niet altijd het juiste antwoord is in tijden van crisis, maar ze worden ook niet uitgesloten. Pas bij de Programmabegroting wordt hier meer duidelijk over. Maar toch een vraag: wat kan de wethouder verhelderen op eventuele bezuinigingen op programma’s? Hoe reëel is dit? Wat kan de wethouder hierover zeggen?

Ook onze eigen partners zijn getroffen door corona, trouwens ook door het stikstofprobleem en andere actuele ontwikkelingen, en de kaderbrief zegt dat verbonden partners meer budget vragen van de gemeente. Ons ontbreekt het inzicht hoe het college hiermee omgaat. Wat zegt het college tegen een ontwikkelaar in het Stationsgebied die nu ziet dat zijn project duurder wordt? Wat zegt het college tegen een recreatieschap dat het publiek en daarmee vervuiling ziet toenemen en geld nodig heeft?

Wat betreft de effecten van de crisis: wij zijn blij dat de kaderbrief stelt dat door Covid-19 de ongelijkheid in de stad niet moet toenemen. In tijden van crisis wil het recht van de sterkste nog wel eens gelden, en we zien dat het college terecht aandacht heeft voor mensen die het momenteel al zwaar hebben.

Het college wil investeringen die al gepland staan naar voren halen, en noemt ook specifiek groen en klimaat. Dat is ook nodig, want zowel de klimaatcrisis als de biodiversiteitscrisis zijn niet alleen gaande, ze winnen ook aan kracht. Hoe langer we hiermee wachten, hoe meer dit gaat kosten.

Als investeringen naar voren gehaald worden, en dit onder haast gebeurt, kan dit gevolgen hebben voor zorgvuldigheid en kwaliteit. Kan het college onze zorgen wegnemen dat snelheid er niet voor gaat zorgen dat het tandje meer aan inzet en ambitie op het gebied van duurzaamheid, klimaatneutraliteit, groen en sociale investeringen verdwijnt? Op basis van welke criteria worden projecten naar voren gehaald? En worden minder zichtbare, maar wel essentiële projecten versneld?

De uitbraak van corona heeft enorme implicaties. En voor fracties die dit niet zagen aankomen: de uitbraak is niet onverwacht. Experts waarschuwen al lang voor een wereldwijde virusuitbraak, veroorzaakt door de manier waarop wij als mens omgaan met dieren en hun leefomgeving. En ook wij als gemeente Utrecht zitten nu met extreem gebakken peren als gevolg van enerzijds een zoönose die in China oversprong van dier op mens, en anderzijds van de economische keuzes van het college van B&W. Wethouder Verschuure zei het notabene zelf ook tijdens een commissiedebat over corona: “Utrecht is een stad die erg internationaal is georiënteerd. Juist daarom heeft het extra veel last van deze mondiale crisis.”

Daarom, voorzitter, uit de coronacrisis komen gebeurt wat ons betreft lokaal, groen en klimaatneutraal, met een economie die een sociaal minimum biedt aan iedereen en een ecologisch plafond voor natuur en klimaat inbouwt. Doorgaan op dezelfde voet als voorheen, betekent rake klappen in de toekomst. Welke prioriteiten wij willen aanbrengen bespreken we morgen.