Commis­sie­bij­drage Jaar­stukken 2019


23 juni 2020

Vanavond kijken we kijken we terug op 2019. Het jaar dat de gemeente afsloot met een positief saldo van 82 miljoen euro. Het jaar ook waarin wij als Partij voor de Dieren konden instemmen met de Nota Dierenwelzijn, en het jaar waarin wij als gemeente de klimaatcrisis uitriepen.

Gelijk even verdergaan op deze drie punten:

- Dat er zoveel miljoenen overbleven, zegt ook iets over de voortvarendheid van dit college. Er is veel werk blijven liggen. En dat is jammer natuurlijk.

- Er is dit jaar eindelijk meer aandacht voor dierenwelzijn in de verantwoording. Daar zijn we blij mee, want zo weten we beter hoe het gaat met de dieren in onze stad. We zijn ook blij dat er ook meer geld gaat naar dierenwelzijn, het budget stijgt met 25.000 euro. Dat is nog maar een peulenschil op een begroting van 1,3 miljard euro, maar zoals wij zelf zeggen: alle kleine beestjes helpen.

- Het klimaat dan: het college was geen voorstander van het uitroepen van de klimaatcrisis, en dat merken we: in de jaarstukken komt het woord niet voor, en het wordt ook treurig genoeg niet aangegrepen om meer te investeren in duurzaamheid.

Dit als korte aftrap, we gaan wat uitgebreider door op de deelgebieden klimaat, groen en economie.

Allereerst het klimaat.

Het college zegt ‘te streven naar een stad die zo snel mogelijk klimaatneutraal is’. 2030 is geen stip op de horizon meer, en we hebben een onmeetbare ambitie. Een onmeetbare ambitie die ook nog eens niet nader uitgewerkt wordt. Daarom: kan het college toezeggen uit te werken en met de raad te delen hoe ver het is met de ambitie klimaatneutraal? Wanneer is Utrecht klimaatneutraal? En op hoeveel procent zitten we nu? Wat zijn concrete tussendoelstellingen? Graag een toezegging.

Onze fractie vindt het zorgwekkend dat bij indicatoren die wél inzage geven in klimaatambities de cijfers ontbreken. Bijvoorbeeld over CO2-uitstoot en het aandeel opgewekte duurzame energie. En bij de doelstellingen in het programma duurzaamheid waar wél cijfers zijn ingevuld constateren we dat de realisatie vaak lager is dan de doelstelling. Deelt het college onze teleurstelling dat voor zover we deze cijfers lezen het totaal niet opschiet met het klimaatneutraal worden van Utrecht? Wat gaat het college anders doen om de klimaatcrisis serieus te nemen en te zorgen dat er volgend jaar tevredenstellende cijfers zijn?

Groen

In de jaarstukken, en ook in het MPR, staan heel veel mooie woorden over groen. Zoals het op papier staat zijn we echt niet ontevreden over de intenties van het college. Maar in de praktijk valt het helaas toch behoorlijk tegen. Het tempo van vergroenen blijft achter bij wat de stad nodig heeft. De druk op het groen neemt toe en door de toenemende droogte hebben bomen en planten moeite te overleven. Dat geldt ook voor veel nieuwe aanplant die bijvoorbeeld in kader van herplantplicht wordt geplant.

Maar wel zien we veel versteende wijken en tuinen. Hoe staat het met de uitvoering van Operatie Steenbreek? Rondom dat project is het in Utrecht verdacht stil geweest afgelopen jaar. Hoe gaat het met de ontharding van tuinen en in hoeverre wordt van Steenbreek gebruik gemaakt? In hoeverre doet Utrecht nog iets met Steenbreek?

Bomen zijn niet alleen om hun eigenschappen voor biodiversiteit en klimaat ontzettend belangrijk, ze vertegenwoordigen ook een economische waarde en zijn in die zin kapitaalgoederen die op de balans van de gemeente thuishoren. We lezen dat er per saldo 24 bomen meer geplant zijn dan verwijderd. Is het college het met ons eens dat we in dat tempo de klimaat- en biodiversiteitscrisis niet gaan keren?

Het is tevens lastig te controleren hoe groen Utrecht is, als in de jaarstukken de nieuwe cijfers voor de indicator m2 groen per huishouden in de stad per wijk in Utrecht ontbreken. Want: deze worden over enkele weken geleverd. Vraag: kan het college aangeven waarom dit zo lang duurt? En kan het college toezeggen dat we de ontbrekende info nog voor behandeling van jaarstukken in de raad gaan ontvangen?

Economie

Dit college zegt zich zorgen te maken over de krappe kantorenmarkt en zet in op het binnenhalen en faciliteren van bedrijven. Ten koste van voorzieningen voor inwoners die soms toch al sterk onder druk staan. We zien het niet in de jaarstukken nog, want die gaan over 2019, maar Utrecht maakt zich hiermee extra kwetsbaar in Utrecht voor internationale crises. Wij geloven dat een gezonde economie, een duurzame en lokale economie is.

Daarom zouden we meer inzage willen in circulaire economie. Hoeveel geld gaat er in om? Wat zijn exact doelstellingen? En welke indicatoren leveren meer inzicht? Het college noemt het voorstel Utrecht Circulair als speerpunt, maar wij zouden graag zien dat in de Jaarstukken het circulaire beleid verantwoord wordt. Voor inspiratie verwijzen wij naar Amsterdam die een lokale donut met indicatoren toepast, en ook naar verschillende regionale projectgroepen die het model van de donut omarmden. Kan het college dit toezeggen?

En dan nog een opmerking in het programma economie: we vinden het buitengewoon teleurstellend dat in 2019 geen nieuwe stroomvoorzieningen zijn aangelegd waar evenementenorganisaties gebruik van kunnen maken (wel is de bestaande voorziening in het Máximapark uitgebreid). Kan het college toezeggen hier veel meer werk van te maken, en met een ambitieus plan te komen over het aanleggen van stroomvoorzieningen en het uitschakelen van dieselaggregaten?

Onderwijshuisvesting (is een raadstoets over gedaan)

Complimenten aan de raadsleden die de raadstoets op onderwijshuisvesting hebben uitgevoerd. Zij hebben veel werk verzet en zijn tot een reeks aanbevelingen aan het college gekomen. De Partij voor de Dieren onderschrijft die aanbevelingen.

Is het aanvullend ook verstandig om, in het kader van de doelstelling “Adequate onderwijshuisvesting”, duurzaamheid en een gezonde leeromgeving voor kinderen, óók te monitoren hoe de kwaliteit van het binnenklimaat en groene buitenruimte bij scholen beoordeeld wordt en hoe dit zich ontwikkelt? Graag een reactie van het college op de wenselijkheid van het toevoegen van een indicator hierover.