Commis­sie­bij­drage Raads­voorstel Vast­stellen bestem­mingsplan Carte­si­us­driehoek Fase 2-6

De Partij voor de Dieren stemde vóór het eerdere Koersdocument Cartesiusdriehoek. We zien in het transformeren van bedrijventerreinen naar woningen een goede bijdrage aan het oplossen van de wooncrisis. Dat dit een duurzame stadswijk wordt, autoluw (goed mobiliteitsplan), klimaatadaptief en energieneutraal maken dat we op grote lijnen een goed voorstel zien. Toch hebben we nog wel wat aandachtspunten. Op het gebied van programma en type woningen, energie en biodiversiteit.

Biodiversiteit
Er is nu relatief weinig menselijke activiteit op het terrein, vooral de berm langs het spoor en braakliggende terrein achter het CAB-gebouw zijn daarom diverse wilde kruiden en planten (wauw, wilde reseda) gaan groeien, die van betekenis zijn voor insecten in de stad, bijvoorbeeld specifieke bijen.

Bij de commissiebehandeling van het koersdocument kregen we de toezegging dat er diervriendelijk gebouwd zou worden bij ontwikkelingen in het gebied. Dan had ik dus verwacht in een bestemmingsplan terug te zien hoe er rekening gehouden wordt met de aanwezige natuurwaarden.

In het natuuronderzoek wordt geconcludeerd dat het bedrijventerrein op deelgebied 3b, 5 en 6 zomer- en paarverblijven en een jachtplek kent voor de gewone dwergvleermuis. Dan is het dus belangrijk dat er bij de nieuwbouw voorzieningen komen zodat de dwergvleermuis gefaciliteerd wordt. En ik was eigenlijk in de veronderstelling dat diervriendelijk bouwen sowieso de standaard is in Utrecht. Daarom verbaast het me dat het bestemmingsplan niet verder gaat dan:

"bij toekomstige bebouwing kán ook rekening gehouden worden met mogelijkheden voor nestlocaties voor huismus en gierzwaluw en verblijfplaatsen voor gebouwbewonende vleermuizen.”

Kan de wethouder toezeggen dat het diervriendelijk bouwen niet alleen als mogelijkheid gezien wordt, maar ook daadwerkelijk zal worden toegepast in de Cartesiusdriehoek? En daarbij wijs ik er ook graag op dat vleermuizen niet alleen hechten aan een verblijfplaats, maar ook doorgaande boomstructuren om zich te oriënteren. Dat is er nu niet, maar zouden we natuurlijk kunnen toevoegen in deze ontwikkeling.

Dat natuuronderzoek ging niet alleen in op de vleermuis die dus nu al in het plangebied zit en waarvan de Partij voor de Dieren vindt dat we als stad verplicht zijn om dat te respecteren en niet net zoals in Leeuwesteyn de boel vol te bouwen en dieren te verdrukken. Maar daarnaast had dat natuuronderzoek nog veel meer goede aanbevelingen. Vraag aan de wethouder: als er zo’n mooi onderzoek ligt, waarom dan niet al die kansen benutten voor ook al die andere verschillende vogels, planten, paddenstoelen en insecten? Kan de wethouder toezeggen om alle aanbevelingen uit het natuuronderzoek uit bijlage 23 van dit bestemmingsplan op te volgen?

Energieneutraal
Dan kom ik bij mijn tweede aandachtspunt en dat gaat over energie. De Partij voor de Dieren is blij dat de Cartesiusdriehoek in elk geval helemaal energieneutraal wordt. Bij het Koersdocument spraken we de zorg uit dat de opties van stadsverwarming en biomassa open werden gehouden, dus we zijn blij dat nu WKO wordt vastgesteld.

Dat het energieneutraal wordt roept wel gelijk de vraag op: waarom niet klimaatneutraal? Want energieneutraal gaat alleen maar over de gebouwgebonden energie, maar alles wat bewoners uit het stopcontact halen moet ook ergens vandaan komen. En hoe mooi zou het zijn als dat ook lokaal opgewekt wordt in plaats van dat het uit een kolencentrale aan de andere kant van het land moet komen.

Ik wil daarom aan de wethouder vragen: is er bij het maken van de plannen overwogen op welke manier een klimaatneutrale wijk mogelijk is? Want het college wil toch ook dat de gemeente klimaatneutraal wordt?

Programma
Dan het programma. Er is plek voor ontzettend veel woningen, dat zet zoden aan de dijk en dat is mooi. Tegelijkertijd moeten we de kwaliteit van die woningen niet uit het oog verliezen. In fase 2 wordt de vloeroppervlak gemiddeld 45 en in de andere fases gemiddeld 60 vierkante meter. Er is een gemiddelde, maar is er ook een ondergrens afgesproken? Een gemiddelde van 45 betekent ook dat er nog kleinere woningen zullen komen, worden dat wel aantrekkelijke woningen?

Er komen met dit bestemmingsplan meer woningen dan dat de raad in het Koersdocument vaststelde (2800, en in het Koersdocument stond 2200-2600). Is er dan geen ruimte om wat grotere woningen te realiseren? Ik hoor graag van de wethouder of hierover is nagedacht en of hij niet zelf ook een wat ruimere vloeroppervlak wenselijker vindt?

Als je wel zou vasthouden aan de aantallen uit het koersdocument en een iets lager niveau van verdichting, krijg je daar dan geen prettigere woningen en druk voor terug?

Dan wil ik nog opmerken dat de Partij voor de Dieren de 25% sociale huur veel te weinig vindt. Afgelopen week werd bekend dat de wachttijd voor een sociale huurwoning opnieuw gestegen is. Prijzen rijzen de pan uit. En het college wil toch zelf ook minimaal 35%? Waarom is dat niet gelukt in deze plannen??

En tenslotte over de sociale huurwoningen die er wel komen, wanneer zitten deze in de fasering? We balen dat het niet in fase 1 al zat, zijn ze hierna wel als eerste aan de beurt?

dB’s en Oproer
Tenslotte, We kunnen het niet over Cartesiusdriehoek hebben zonder ook de waarde van dB's voor de stad te benadrukken. Inmiddels is duidelijk dat dB's niet hier, maar aan de overzijde in het Werkspoorgebied gaat terugkeren. Het doorlopen traject wekt de indruk dat het consortium eigenlijk allang wist dat ze dB's hier niet wilden hebben. De belangen conflicteren teveel met de belangen van een woongebied.

De Partij voor de Dieren is blij dat een andere oplossing gevonden is, maar we vinden het echt gênant dat dit niet eerder geconcludeerd is en dat niet veel eerder de problemen van hoge huur en vroege sluitingstijd naar voren zijn gekomen. Tijdens de RIB werd gesproken over goede hoop dat het gaat lukken in Werkspoor, maar was nog niet definitief. Kan de wethouder er nu al meer over zeggen of toezeggen? Welke afspraken over de toekomst van dBs in Utrecht zijn nodig? Oproer heeft ook nog steeds te maken met onzekerheid. Er zijn en worden vele gesprekken gevoerd, de wens van de raad om Oproer in het gebied te behouden staat, maar voor Oproer is nog steeds geen zekerheid gegeven. Ten aanzien van beide vraag ik aan de wethouder: wat is eigenlijk de waarde van intentieovereenkomsten als dit de uitkomst is?

In het verlengde hiervan wil ik afsluitend nog even terugkomen op het programma met een vraag over de invulling van het CAB gebouw. Als dB’s niet in CAB gebouw blijft, is er dan ruimte voor een andere culturele instelling, of oefenruimtes of een broedplaats beneden in het gebouw? Want ook al gaat dBs ergens anders heen, dan wil de Partij voor de Dieren die culturele bestemming beneden in het gebouw graag behouden. Maar dan bijvoorbeeld een invulling met minder publieksbewegingen, minder spullen, minder nachtelijke activiteit en minder geluid. We denken bijvoorbeeld aan expositieruimte, oefenruimtes, etc.