Commis­sie­bij­drage Utrecht Circulair 2020-2023

Een duurzame economie, wie wil dat nou niet? Maar, voorzitter, kiezen voor een duurzame economie betekent dat je daadwerkelijk keuzes maakt. En laten we maar gelijk met de deur in huis vallen: die heldere keuzes zien we niet terug in de nota Utrecht Circulair.

De nota begint gelijk al met een onoverkomelijk probleem: bij het kiezen voor een circulaire economie kiest het college voor het verbeteren van vestigingsklimaat voor circulaire bedrijven. Het doel van de circulaire economie lijkt hiermee: meer bedrijvigheid, en nieuwe businessmodellen. De Nota zegt weinig over het circulair maken van bestaande bedrijven, daar was ook kritiek op tijdens de RIB. En daarbij: meer bedrijvigheid zorgt direct voor het gebruik van meer grondstoffen en we weten allemaal dat onze grondstoffen een keer op zijn.

En er is gelijk een tweede dilemma: het college wil dat alle grondstoffen die nu in de regio zijn, hier zoveel mogelijk behouden. Maar het wil tegelijk ook nieuwe grondstoffen importeren, omdat Utrecht nu eenmaal een groeiende stad is. En dan wordt hout hier als een voorbeeld gegeven, maar we weten ook dat fossiele brandstoffen geïmporteerd worden, ik zeg Gazprom, maar daar zegt college niks over. Wel laat het college kunststoffen en consumptiegoederen buiten de scope, want landelijk beleid, maar hier is juist veel winst te boeken.

Voorzitter, mijn fractie heeft een aantal vragen aan de wethouder.

-waarom is er vooral nadruk op het aantrekken van nieuwe circulaire bedrijven en kan de wethouder toezeggen dat hij gaat aangeven hoe bestaande bedrijven circulair kunnen worden, en welke rol de gemeente daarbij gaat spelen?

-circulaire economie kan gepaard gaan met stank, lawaai en troep. Kan de wethouder toezeggen dat het circulaire bedrijventerrein op het Strijkviertel geen industrieel karakter gaat krijgen, zoals we die kennen van Lage Weide en nog specifieker De Trip?

-waarom zijn er geen ambities verwoord op het gebied van fossielvrij? Kan de wethouder toezeggen in de nota alsnog een ambitie op te nemen dat in Utrecht op een gegeven moment in zijn geheel geen gebruik meer wordt gemaakt van fossiele brandstoffen en zo ja, per wanneer zou dat zijn?

-er is een ambitie om afvalvrij te zijn, en er is een ambitie voor circulair demonteren in de bouw. Maar betekent dit dan ook dat de bouw afvalvrij zal zijn? Kan de wethouder toezeggen met een ambitie te komen dat de sloopafval niet meer afgevoerd maar volledig hergebruikt gaat worden? Dus, dat de bouw sloopafvalvrij gaat worden?

-het college wil zo min mogelijk gebruik maken van grondstoffen. Een van de sectoren in onze economie waar het meest inefficiënt gebruik wordt van grondstoffen is de voedselindustrie, en dan vooral vlees en zuivel. Wat ons betreft hoort de eiwittransitie thuis in een nota over circulaire economie. Kan de wethouder toezeggen dat hij gaat aangeven hoe Utrecht het gebruik van vlees en zuivel gaat afbouwen in onze economie, en is hij bereid instrumenten te gaan inzetten voor meer plantaardig voedsel in bijvoorbeeld de horeca? De gemeente Groningen zoekt bijvoorbeeld in het kader van de routekaart circulaire economie uit of vegetarische en veganistische restaurants kunnen worden vrijgesteld dan wel korting kunnen krijgen op de precariobelasting. Is onze wethouder ook bereid dit uit te zoeken?

Met deze vragen probeer ik van de wethouder een antwoord te krijgen hoe de nota Utrecht Circulair nou echt tot concrete maatregelen komt die tot daadwerkelijke verduurzaming van de lokale economie gaan leiden. De nota draait daar nu omheen. Mijn fractie vraagt zich af: moeten wij met een stapel amendementen komen om hier nog wat stappen in te zetten, of hebben we hier toch te maken met het zoveelste visiestuk dat in de praktijk geen andere omgang met de aarde teweegbrengt. Dus: wat verandert er nu echt als we deze nota vaststellen? En om terug te gaan naar de keuzes waar ik het in het begin over had: welke keuzes maken we vanaf nu wel en welke keuzes maken we niet meer?

Want Willen we een echte circulaire economie, dan zullen we een punt moeten zetten achter lineaire groei. Maar juist die groei van de economie, alsook de groei van de stad, lijkt het echte uitgangspunt achter deze nota. En dat is in elk geval niet onze insteek. Laten we vooral werken binnen de grenzen van wat de aarde biedt.