Schrif­te­lijke bijdrage Advies­do­cument veror­dening onder­wijs­huis­vesting

Complimenten voor het proces, waarin alle betrokkenen: gemeente, gebruikers en schoolbesturen, tot een gezamenlijk adviesdocument gekomen zijn. Over het algemeen vindt de Partij voor de Dieren dit goede adviezen en verbetervoorstellen voor de onderwijshuisvestingsverordening.

Juist de veelomvattendheid van het advies roept echter wel de vraag op hoe realistisch het is alles tegelijk door te voeren en of dat financieel haalbaar is, en in het verlengde daarvan of goede afspraken op papier snel genoeg doorwerken naar de praktijk.

Prioritering en financiering
Een belangrijke vraag die de Partij voor de Dieren heeft bij dit document: moeten er keuzes gemaakt worden, of kunnen alle voorstellen in het adviesdocument worden opgenomen in de nieuwe huisvestingsverordening?

Bij sommige voorstellen staan verschillende scenario’s. Als er meerdere scenario’s staan dan wordt aangegeven dat A voor het onderwijs het meest wenselijk is. Kan het college al een doorkijkje geven bij welke voorstellen er concessies gedaan moeten worden? En als dat zo is, wie bepaalt de keuzes en wie bepaalt bij welke voorstellen er voor een ander scenario dan A gekozen gaat worden?

Vraag: het adviesdocument is niet geheel helder over de wenselijkheid van de scenario’s, enerzijds staat er dat A op het onderwijs de meest positieve impact heeft, anderzijds dat schoolbesturen niet altijd onderling eens zijn. Kan het college aangeven of de verschillende inzichten vooral verschillen tussen gemeente en besturen, of tussen besturen onderling? En is daarbij verschil op te merken tussen PO en VO, of tussen grote en kleine besturen? Welke onderwerpen betreft de verschillen?

Is het reëel dat alle voorstellen gelijktijdig in de huisvestingsverordening worden opgenomen? En als dat niet zo is, wie bepaalt dan wat er prioriteit heeft en wanneer wordt die keuze gemaakt? Is dit ook weer in overleg met de stuurgroep en werkgroep met gebruikers en schoolbesturen?

Kan het college reflecteren op de uitspraak van een schoolbestuurder tijdens de RIB, dat de voorstellen die nu in het adviesdocument staan als een integraal pakket gezien moeten worden, dat in samenhang en tegelijk toegepast moet worden? Betekent dit dat wanneer het bijvoorbeeld financieel niet lukt om alles tegelijk rond te krijgen, dat het hele advies dan opnieuw moet?

Koppeling met toegezegde brief over binnenklimaat
Bij de bespreking van de Onderwijsagenda deed de wethouder de toezegging te inventariseren wat de kwaliteit van binnenklimaat en luchtkwaliteit bij scholen is, en welke schoolgebouwen binnen de 300-meter grens van wegen staan.

In hoeverre is dit onderwerp ook in de stuurgroep en werkgroep onderwijshuisvesting aan bod geweest? Is het, indien de uitkomsten van de inventarisatie daartoe aanleiding geven, nog mogelijk om in de nieuwe huisvestingsverordening ook het onderwerp binnenklimaat op te nemen?

Tussendoelen
De nieuwe huisvestingsverordening zal naar verwachting weer jaren mee gaan. (we gaan er vanuit dat we niet jaarlijks een nieuwe vaststellen). Komen er dan tussendoelen per voorstel / doel? Of is het mogelijk dat alle voorstellen per direct overal toegepast en dus gefinancierd worden?

Duurzaamheid
De Partij voor de Dieren stipt op dit onderwerp graag twee punten aan:

Energiecoach
De waan van de dag maakt dat op scholen energiebewust gedrag er soms bij inschiet. Er kan nog een hoop winst behaald worden. In Overijssel worden energiecoaches ingezet die scholen helpen om energiebesparing op de agenda te zetten en advies geven over eenvoudige maatregelen en gedragsveranderingen die kunnen helpen. Zo’n energiecoach kan zichzelf terugverdienen omdat op de energierekening bespaard wordt.

Is het college bereid om te onderzoeken (o.a. bij andere overheden), of een door de gemeente (evt. samen met provincie) geïnitieerde energiecoach, die op scholen gaat adviseren over energiebesparing een goed idee is?

Aardgasvrij
Als er keuzes gemaakt moeten worden tussen verschillende scenario’s per voorstel, dan wil de Partij voor de Dieren in elk geval graag prioriteit geven aan het zo snel mogelijk aardgasvrij maken van schoolgebouwen, gezien de energiebesparing maar ook voorbeeldfunctie.

Bovendien lijkt het scenario om dit voor 2030 te regelen (10 jaar lang 2,2 mln/jaar), niet duurder dan het scenario om dit pas in 2040 voor elkaar te hebben (20 jaar lang 1,26 mln/jaar van de gemeente en 0,5mln van de schoolbesturen).

Kan het college toezeggen om in te zetten op alle schoolgebouwen vóór 2030 aardgasvrij, en daarbij een realistische planning met tussendoelen te maken?

Buitenruimten, bewegen en groen
Buitenruimte bij VO scholen
De Partij voor de Dieren is zeer te spreken over het toevoegen van buitenruimte bij VO scholen. Maar is dit fysiek/ruimtelijk realistisch? En kan de wethouder toezeggen om ook bij bestaande schoolgebouwen voor VO, te onderzoeken waar het toevoegen van (gedeelde) buitenruimte mogelijk is?

Groene buitenruimte
Het voorstel om in 10 jaar tijd alle Utrechtse schoolpleinen te vergroenen kan op onze instemming rekenen. Vanzelfsprekend zouden we dit graag veel sneller gerealiseerd zien, maar we begrijpen ook dat 110 schoolpleinen in een jaar tijd misschien niet realistisch is. Wel zou de Partij voor de Dieren graag zien dat hierop tussendoelen geformuleerd worden. Als we starten met de “makkelijk” te realiseren vergroeningen, kunnen er dan in de komende jaren al tientallen pleinen per jaar vergroend worden? En de wat lastigere projecten dan pas later? Of gaan we voor elk jaar 11 pleinen, maar dan ook nu al met de wat grotere uitdagingen starten?

Kan het college inzichtelijk maken hoe hiermee gestart wordt en met welke tussendoelen richting het vergroenen van alle pleinen gewerkt wordt?

En vraag: welke financieringsmogelijkheden uit andere programma’s (naast onderwijs) binnen en buiten de gemeente ziet het college voor deze maatregel?

Nieuwbouw vs. bestaande gebouwen
Wat kan de nieuwe onderwijshuisvestingsverordening betekenen voor bestaande schoolgebouwen? Welke mogelijkheden hebben we als gemeente om de huidige wensen maar ook voorwaarden voor een prettige en gezonde leeromgeving (bijvoorbeeld voldoende beweeg- en buitenruimte, een gezond binnenklimaat en voldoende flexibel inzetbare ruimte voor het geven van onderwijs), ook voor oudere gebouwen op peil te krijgen?

Medegebruik of dubbelgebruik
Welke aandachtspunten zijn er om medegebruik werkbaar te maken, waarbij onderwijs, leerkrachten en leerlingen niet, of zo min mogelijk belast worden en bijvoorbeeld verenigingen voor amateurkunst, sport, kinderopvang of andere sociale of maatschappelijke activiteiten buiten schooltijden van onderwijsruimtes gebruik kunnen maken?

samenvattend
Als niet alle adviezen in dit document de nieuwe onderwijshuisvestingsverordening halen, dan zijn er een aantal onderwerpen die de Partij voor de Dieren in elk geval zou willen uitlichten als belangrijk:

-Klimaatadaptieve en gezonde binnen- en buitenruimte

-Groene buitenruimte en ruimte voor spelen en bewegen, in PO en VO

-Duurzaamheid (o.a. introductie energiecoach, scholen z.s.m. aardgasvrij)

-Flexibele invulling van gebouwen: enerzijds voor dubbelgebruik voor andere maatschappelijke voorzieningen; anderzijds flexibel zodat scholen de ruimtes in hun gebouw flexibel kunnen wijzigen voor verschillende vormen van onderwijs.