Actuele motie Die (wens)ballon gaat niet op!

Actuele motie 5/2019

De raad van de gemeente Utrecht, bijeen op 21 februari 2019,

Constaterende dat:

• opgelaten (wens)ballonnen in de natuur terechtkomen en hier ernstige schade toebrengen aan dieren, natuur en milieu;
• de plastic soep en de plastic afvalberg hierdoor worden vergroot en dat restanten van (wens)ballonnen, touwtjes en linten vaak onderdeel zijn van dit zwerf- en drijfvuil;
• dieren verstrikt raken in touwtjes en linten en ballonresten in hun maag en darmen krijgen, wat vaak leidt tot sterfte;
• ook biologisch afbreekbare ballonnen er meerdere jaren over doen om af te breken en hierdoor tevens schade aanrichten aan dieren, natuur en milieu[1];
• wensballonnen brandgevaar kunnen opleveren bij het neerkomen;
• er een steeds bredere maatschappelijke bewustwording is van de negatieve invloed van het oplaten van (wens)ballonnen op dieren, natuur en milieu;
• de Tweede Kamer op 9 december 2014 een motie heeft aangenomen, waarin gemeenten worden opgeroepen het oplaten van ballonnen actief tegen te gaan;
• inmiddels meerdere gemeenten hieraan gevolg geven en maatregelen hebben genomen om het oplaten van (wens)ballonnen te verbieden, bijvoorbeeld recentelijk Almere (motie aangenomen februari 2019), Zeist (januari 2019), Den Bosch (december 2018) en Heerenveen (mei 2018).
• De gemeente Heerenveen hiertoe reeds een verbodsbepaling aan de APV heeft toegevoegd die luidt als volgt:

“Artikel 4:9a Verbod oplaten ballonnen

1. Het is verboden één of meerdere ballonnen, van welk materiaal dan ook, door middel van hete lucht afkomstig van vuur, dan wel door middel van helium of andere gassen, op te laten stijgen.

2. Onder ballon wordt mede verstaan: herdenkingsballon, vuurballon, gelukslampion, Thaise wensballon, papierballon, geluksballon, etc.

3. Het verbod uit het eerste lid is niet van toepassing op vaartuigen als bedoeld in de Wet luchtvaart.”

• Het Utrechts college van B&W in 2015 vanwege milieu, natuur en dierenwelzijn besloot dat de gemeente zélf geen (wens)ballonnen meer oplaat, niet meer bij evenementen aanwezig is waar (wens)ballonnen worden opgelaten, en Oranjeverenigingen en de organisatoren van Troostdag overgehaald heeft geen (wens)ballonnen meer op te laten.

Overwegende dat:

• er nog steeds door bedrijven, particulieren en organisaties ballonnen worden opgelaten en zelfs af en toe door gemeentelijke instellingen/in aanwezigheid van het college, omdat de afspraken van 2015 niet bekend zijn bij alle ambtenaren;
• het gaat om (wens)ballonnen die de lucht in worden gestuurd met helium, vuur of andere methoden en dus níet om ‘lege’ ballonnen of ballonnen die door mensen zélf worden opgeblazen met lucht;
• er milieuvriendelijke(r) alternatieven zijn voor het oplaten van (wens)ballonnen, zoals het dragen van lampionnen, het planten van zonnebloemen (gebeurt nu tijdens Troostdag) en bellenblazen;
• (wens)ballonnen zwerfvuil zijn en het in Utrecht verboden is zwerfvuil in de openbare ruimte achter te laten;
• we een schone en nette planeet willen achterlaten aan de generaties na ons;
• de gemeente een voorbeeldfunctie heeft in het voorkómen van schade aan het milieu en het voorkómen van brandgevaar.

Roept het college op:

• Bij de reeds in voorbereiding zijnde wijziging van de APV (planning raadsvoorstel maart 2019) het verbod tot het oplaten van (wens)ballonnen binnen de gemeentegrenzen op te nemen op de wijze zoals is verwoord in het in de constateringen genoemde voorbeeld van de gemeente Heerenveen, dan wel op een vergelijkbare wijze;
• het verbod op het oplaten van (wens)ballonnen mee te nemen in het evenementenvergunningenbeleid;
• de raad te informeren over de manier waarop het verbod bekend gemaakt wordt en dit onderwerp een integraal onderdeel te laten zijn van campagnes rondom het tegengaan van (zwerf)afval.

En gaat over tot de orde van de dag.

Maarten van Heuven, Partij voor de Dieren
Erwin Virginia, GroenLinks
Cees Bos, Stadsbelang Utrecht
Tim Schipper, SP
Mahmut Sungur, DENK
Jan Wijmenga, ChristenUnie
Bülent Isik, PvdA
Eva Oosters, Student & Starter