Hoe schoon wordt het Vredenburg?

Het Vredenburg, een van de bekendste pleinen van Utrecht, en zelfs een heus adres op het Nederlandse Monopoly-bord, krijgt een nieuwe betegeling. Dat is het gevolg van een prijsvraag. Inwoners van Utrecht konden kiezen uit verschillende kunstwerken, die het plein moeten opfleuren. Gekozen is voor een mozaiekvloer van 42 bij 87 meter, ontworpen door kunstenares Jennifer Tee, waarin op de vloer diverse voorwerpen en producten worden verbeeld. Voor dit kunstwerk zijn bijna 500.000 nieuwe graniettegels nodig.

Uit een artikel van DUIC blijkt dat de tegels afkomstig zijn uit landen als India, China, Brazilië, Zuid-Afrika en enkele Europese landen. Over de granietsector is bekend dat er veel misstanden plaatsvinden, zoals kinderarbeid, onveilige werkomstandigheden en milieuschade. "Als Partij voor de Dieren zouden we het echt erg vinden als voor het Vredenburg dubieuze tegels gebruikt worden. Want dat betekent natuurlijk wel dat je voeten vies worden als je het plein betreedt en de stad inloopt", zegt raadslid Maarten van Heuven. "Waarom is bijvoorbeeld niet alleen gekozen voor graniet uit Noorwegen of Portugal, waar wel sociale voorwaarden gehanteerd worden?"

Hoewel er diverse keurmerken bestaan, kleven er altijd risico’s aan het gebruik van het natuursteen, benadrukt ook de Landelijke India Werkgroep. Zolang de herkomst en de volledige keten niet volledig inzichtelijk zijn, is de vraag hoe eerlijk en schoon het Vredenburgplein straks is. Van Heuven stelde hier daarom vragen over, ook namens GroenLinks Utrecht. Lees de vragen hier.

In de beantwoording zei wethouder Jansen maatschapppelijk verantwoord inkopen erg belangrijk te vinden: "We doen er alles aan om ons te verdiepen en informeren bij grootschalige inkoop en selecteren de leveranciers dan ook zorgvuldig. We zijn met de kunstenares en de granietsector in gesprek gegeaan over de herkomst van de tegels". Hij gaf aan dat de Europese leveranciers gecertificeerd zijn en met sociale voorwaardes werken. Omdat de gekleurde tegels van het kunstwerk niet in Europa te verkrijgen waren, zijn die in andere landen ingekocht. Jansen zei een advies van de Landelijke India Werkgroep te volgen die zou aanraden wel in te kopen in India, omdat blijven inkopen het streven naar certificeren steunt.

Van Heuven: "Er komen dus inderdaad tegels met een dubieuze herkomst op het Vredenburg. Want er is ingekocht in ongecertificeerde steengroeves. Dat is buitengewoon jammer. Eigenlijk had de Utrechtse bevolking, die in een verkiezing kon stemkmen over mogelijke kunstwerken op het Vredenburg, vooraf ingelicht moeten worden over de dubieuze herkomst van tegels. Dan was er wellicht een ander kunstwerk verkozen." Toen Van Heuven de wethouder naar de optie van vooraf inlichten vroeg, zei hij alleen maar: "Dat had een mooie inbreng kunnen zijn bij bespreking in de raad."

De nieuwe tegels zijn al in Nederland en zijn dus niet meer af te bestellen. Mooi is wel dat de huidige stenen op het plein opnieuw gebruikt worden bij andere herbestrating of gerecyceld gaan worden.