Monde­linge vragen Dak- en thuis­lozen speelbal van de koud­weer­re­geling


Indiendatum: 8 dec. 2022

Mondelinge vragen 6, 8 december 2022

Afgelopen maandag lanceerde staatssecretaris Maarten van Ooijen in Utrecht het Nationaal Actieplan Dakloosheid waar door verschillende partijen met veel enthousiasme op werd gereageerd. Maar ondertussen slapen nog veel mensen op straat. Zo veranderlijk als het weer is, zo schommelt ook de beschikbaarheid van de nachtopvang voor dak- en thuislozen in ons land. Op maandag was al bekend dat de koudweerregeling op dinsdag 6 december zou aflopen, om twee dagen later, op 8 december weer in te gaan. Gebruikers van de nachtopvang werden dus voor 2 nachten de straat op gestuurd. NOS meldde deze week dat er in de vier grote steden honderden mensen dit weekend gebruik gemaakt hebben van de winteropvang. In Utrecht ging het om 65 mensen. Een winteropvang die binnen een week twee keer opnieuw open en dicht gaat is een onwenselijk jojo-beleid. Dat onderschrijven ook veel betrokken partijen, zorgverleners en belangenbehartigers, bijvoorbeeld Valente, de branchevereniging voor organisaties die hulp en begeleiding bieden aan dakloze mensen.

De fracties hebben daarover de volgende vragen:

1. Is het college het met ons eens dat het onwenselijk is dat de winteropvang in korte tijd twee keer open en dicht gaat waardoor mensen af en aan op straat moeten slapen?

2. Kan Utrecht in overleg met de G4 treden om de koudweerregeling te verruimen om dergelijk jojo-beleid te voorkomen? Zo nee, waarom niet?

3. Er zijn veel vragen over de koudweerregeling en de permanente winteropvang. Hoe zorgt de gemeente voor heldere en begrijpelijke communicatie over de opvang?

Ilse Raaijmakers, PvdA
Louise de Vries, Partij voor de Dieren
Venita Dada-Anthonij, D66
Noura Oul Fakir, Bij1
Bert van Steeg, CDA
Yvonne Hessel, Utrecht Solidair
Iskender Şimşek, DENK
Esma Kendir, Student & Starter
Wilma Duitscher, EénUtrecht
Julia Kleinrensink, GroenLinks
Margreet Ramaker, VVD

Indiendatum: 8 dec. 2022
Antwoorddatum: 8 dec. 2022

Mondelinge vragen 6, 8 december 2022

Afgelopen maandag lanceerde staatssecretaris Maarten van Ooijen in Utrecht het Nationaal Actieplan Dakloosheid waar door verschillende partijen met veel enthousiasme op werd gereageerd. Maar ondertussen slapen nog veel mensen op straat. Zo veranderlijk als het weer is, zo schommelt ook de beschikbaarheid van de nachtopvang voor dak- en thuislozen in ons land. Op maandag was al bekend dat de koudweerregeling op dinsdag 6 december zou aflopen, om twee dagen later, op 8 december weer in te gaan. Gebruikers van de nachtopvang werden dus voor 2 nachten de straat op gestuurd. NOS meldde deze week dat er in de vier grote steden honderden mensen dit weekend gebruik gemaakt hebben van de winteropvang. In Utrecht ging het om 65 mensen. Een winteropvang die binnen een week twee keer opnieuw open en dicht gaat is een onwenselijk jojo-beleid. Dat onderschrijven ook veel betrokken partijen, zorgverleners en belangenbehartigers, bijvoorbeeld Valente, de branchevereniging voor organisaties die hulp en begeleiding bieden aan dakloze mensen.

De fracties hebben daarover de volgende vragen:

1. Is het college het met ons eens dat het onwenselijk is dat de winteropvang in korte tijd twee keer open en dicht gaat waardoor mensen af en aan op straat moeten slapen?

Antwoord: Een winteropvang voor
zeer kwetsbare daklozen is iets anders dan de koudweerregeling. Overigens zijn de mensen in de winteropvang vaak zeer kwetsbaar. De koudweerregeling bestaat al jaren en wordt door de G4 onderling afgestemd. Wij moeten dat doen vanwege de duidelijk merkbare aanzuigende werking. Een stad alleen kan de koudweerregeling niet aan. Daarom is het belangrijk dat dit door de G4 onderling
wordt afgestemd.

Het college is het er absoluut mee eens dat het ongelukkig is dat de koudweerregeling in korte tijd twee keer open en dicht gaat. Het stoppen van een regeling geeft reuring voor de instellingen en voor de op te vangen groepen. Dat is altijd al het geval geweest. Soms zitten er tussen openstellingen maar enkele dagen, maar de regeling kan ook maandenlang niet aan de orde zijn. Het is de vraag waar de grens wordt getrokken. Die komt in het overleg van de G4 aan de orde. Wij moeten scherp en duidelijk zijn. In de afgelopen jaren hebben wij de koudweerregeling verscheidene keren voor enkele dagen gestopt. Dat er een stop van maar twee dagen is, is erg ongelukkig. De G4 staat bij dit punt stil. Het uitgangspunt van de G4 is om zoveel mogelijk een jojo-effect te voorkomen en om steeds opnieuw met elkaar te overleggen. Een stop van twee dagen blijft ingewikkeld.

2. Kan Utrecht in overleg met de G4 treden om de koudweerregeling te verruimen om dergelijk jojo-beleid te voorkomen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: Zie antwoord vraag 1.

3. Er zijn veel vragen over de koudweerregeling en de permanente winteropvang. Hoe zorgt de gemeente voor heldere en begrijpelijke communicatie over de opvang?

Antwoord: De koudweerregeling en de permanente opvang. Wij hebben al jaren geleden een koudweerregeling gestart. De arts van de afdeling Volksgezondheid informeert de medewerkers van de gemeente, de huisartsen, die ziekenwagen, de medewerkers van de gemeente, de ambulancedienst, de ziekenhuizen en de medewerkers van het COA. Dat laatste gebeurt om te voorkomen dat mensen tijdens het koude weer uit het AZC worden gezet. Er moet dan een beroep worden gedaan op de grootstedelijke opvang. De koudweercoördinator van de Tussenvoorziening informeert na een bericht van de arts van de Dienst Volksgezondheid alle instellingen die dak- en thuislozen opvangen dat de koudweerregeling weer start. Hiervoor zijn flyers ontwikkeld, waarin in verscheidene talen informatie wordt gegeven. De medewerkers van de afzonderlijke instellingen informeren cliënten en bezoekers. Ook de veldwerkers op straat informeren de belanghebbenden. Ook informeert de gemeente via de website.
Inzake de winteropvang voor de zeer kwetsbare groepen is er een triage-overleg over individuele gevallen. Deze constructie is vergelijkbaar met de regeling die er tijdens de corona was. Ook is begonnen met een beleidsoverleg met de instellingen en de belangenbehartigers om beleidsoverstijgende zaken te bespreken. Dan zal dit opnieuw aan de orde komen. In het tweede kwartaal willen wij de raad op de hoogte brengen van de evaluatie van de winterregeling, zodat gezamenlijk kan worden bepaald of dit is wat wij willen. De raad wil graag dat er een permanente koudweerregeling is. Die kost echter veel geld.

Ilse Raaijmakers, PvdA
Louise de Vries, Partij voor de Dieren
Venita Dada-Anthonij, D66
Noura Oul Fakir, Bij1
Bert van Steeg, CDA
Yvonne Hessel, Utrecht Solidair
Iskender Şimşek, DENK
Esma Kendir, Student & Starter
Wilma Duitscher, EénUtrecht
Julia Kleinrensink, GroenLinks
Margreet Ramaker, VVD