Monde­linge vragen Slacht­of­ferhulp nav aard­be­vingen Turkije en Syrië

Indiendatum: 9 feb. 2023
Antwoorddatum: 9 feb. 2023

Mondelinge vragen 3, 9 februari 2023

De aardbevingen in Turkije en Syrië hebben zo'n 23 miljoen mensen getroffen. Inmiddels zijn meer dan 10.000 mensen overleden en de verwachting is dat dit aantal snel gaat oplopen tot 20.000. De slachtoffers die nog in leven zijn smeken om hulp. Honderdduizenden slapen in de kou zonder dak boven het hoofd. Utrechters leven echter volop mee met de slachtoffers van de ramp.

Verschillende hulporganisaties geven aan dat het inzamelen van kleding of producten is gestopt, omdat het niet aansluit bij de vraag uit het rampgebied. Hulporganisaties geven aan dat donaties van gelden het meest efficiënt is. Gemeente Amsterdam, Rotterdam, Schiedam, Deventer, Maassluis, Almelo en vele andere steden hebben aangegeven 1 euro per inwoner van hun stad te doneren aan de slachtoffers van deze aardbevingen.

Hier hebben we de volgende vragen over:

1. Op welke manier kan de gemeente ondersteuning bieden aan mensen die in Utrecht wonen, maar familie en vrienden in Turkije en Syrië hebben?
2. Verschillende veiligheidsregio’s zijn aangesloten bij USAR (Urban Search and Rescue Team), die worden ingezet bij de reddingswerkzaamheden in het rampgebied. Zijn er organisaties in de regio Utrecht die expertise hebben welke ingezet kan worden in deze crisissituatie, en is de gemeente bereid eraan bij te dragen dit in te kunnen zetten?
3. Wat kan het college doen om meer bekendheid te geven aan de lopende inzamelingsactie van Giro555?
4. Wat vindt het college van de geldelijke hulp die verschillende steden bieden door per inwoner die ze hebben 1 euro te doneren. Hoe kan Utrecht zich aansluiten bij deze actie?

Mahmut Sungur, DENK
Lisanne Snippe, Partij voor de Dieren
Maarten Koning, D66
Esma Kendir, Student&Starter
Hester Assen, PvdA
Bert van Steeg, CDA
Mahaar Fattal, GroenLinks
Bina Chirino, ChristenUnie
Ruud Maas, VOLT
Yvonne Hessel, Utrecht Solidair
Cees Bos, StadsBelang Utrecht
Stevie Nolten, BIJ1
Gert Dijkstra, EenUtrecht
Tess Meerding, VVD

Beantwoording wethouder:

Ja voorzitter, Ik hoop dat u het mij toestaat dat ik ook vooraf heel kort iets zeg over de gebeurtenissen in Turkije en Syrië, want met uw Raad vind ik en vindt ons college dat wat daar heeft plaatsgevonden hartverscheurend is. Ik weet niet hoe het met u zit, maar zeker ook als ik als moeder naar die beelden kijk, waar kinderen zijn betrokken en hun kwetsbaarheid, vind ik dat heel erg. Ik was gisteravond bij onze crisisnoodopvang in het Gooi. Als je daar bent en spreekt met de mensen – heel veel Syrische en Turkse vluchtelingen – hoor je dat ze allemaal een verhaal hebben. Ze zijn allemaal mensen kwijtgeraakt. Ze hebben allemaal verschrikkelijke filmpjes en foto's en ze zijn intens verdrietig. Dat betekent dus dat we inderdaad ook vanuit Utrecht moeten doen wat nodig is om mensen te helpen en moeten doen wat we kunnen.
Met betrekking tot vraag 1 meld ik dat er de afgelopen dagen in de stad allerlei grote en ook kleinere initiatieven zijn geweest, inderdaad, vaak gericht op het inzamelen van goederen, maar ook op donaties. Daar waar wij daaraan een bijdrage aan kunnen leveren om verbindingen te maken, dat logistiek ook te helpen, doen wij dat natuurlijk heel graag.

De tweede vraag ging over de reddingswerkzaamheden. Laat ik beginnen met te zeggen dat we vanzelfsprekend onze expertise zullen inzetten als die gevraagd wordt. De hulp bij de reddingswerkzaamheden wordt landelijk en internationaal gecoördineerd en in Nederland is USAR daarbij betrokken. Daar zit niet de veiligheidsregio Utrecht bij, maar er zijn wel heel gespecialiseerde mensen. Ik zag Arjen Littooij van de Veiligheidsregio Rotterdam die daar leiding aan geeft. Dat doen
ze echt voortreffelijk, maar onze lijn staat altijd open, dus als wij dingen in huis hebben waarmee we
kunnen helpen, dan zullen we dat doen.

Bekendheid – de derde vraag – met Giro 555 doen we via onze gemeentelijke kanalen volop en dat willen we ook blijven doen. Ik doe dat zelf ook en anderen doen dat als dat kan. Het is heel belangrijk dat we inderdaad ook hiermee massaal mobiliseren.

Daarmee kom ik bij de laatste vraag over geldelijke hulp. Het is heel mooi om te zien dat zo veel gemeenten en inwoners ook een bijdrage willen geven en zich solidair tonen. Normaal gesproken is internationale ontwikkelingshulp of noodhulp eigenlijk vooral voorbehouden aan de rijksoverheid. Maar wij kunnen ook niet de ogen sluiten voor dat wat er nu gaande is. En deze ramp raakt ook – dat zien we ook niet voor niets ook op de publieke tribune – onze stad diep, omdat wij heel veel mensen in onze stad hebben die een verbondenheid hebben met dat rampgebied, of het nu mensen vanuit de Turkse samenleving zijn of Syriërs hier, die groep is enorm groot. Ik heb dat gisteravond zelf ook ervaren. Als wij doen wat u vraagt – en wij zijn daartoe bereid – zullen we inderdaad € 362.000 gaan doneren. Ik zeg er eerlijk bij dat wij dat geld niet zomaar op de plank hebben liggen, dus dat vraagt ook wel om keuzes. En daar hebben we de raad en zijn steun ook bij nodig, want het is belangrijk om dat goed te doen. Ons voorstel is om de coronareserve daarvoor te benutten. Die kent u allemaal
en u weet ook dat dat voldoende zal zijn om het bedrag dat ik zojuist noemde ook daadwerkelijk te kunnen financieren. Dan kunnen we dat ook doen zonder dat we daar bijvoorbeeld andere dekkingsvoorstellen of bezuinigingen voor moeten inboeken. Dat is belangrijk en het klinkt vervelend, maar we moeten het ook wel op een manier doen die begrotingstechnisch ook past. Ik hoop ook op een breed draagvlak voor deze oplossing. Daarmee kunnen we doen wat de raad vraagt, wat de stad vraagt en wat de mensen nodig hebben. Het lijkt mij verstandig om een route te volgen die navolgbaar is. Dit gebeurt niet elke dag gelukkig, maar in een volgende situatie moeten we ook kunnen uitleggen hoe en waarom we iets wel of niet doen.