Monde­linge vragen Sluit geen Utrechtse gezinnen af van water

Indiendatum: 14 apr. 2022
Antwoorddatum: 14 apr. 2022

Mondelinge vragen 7, 14 april 2022

Vorige week heeft een rechter in Den Haag besloten dat het niet per definitie onrechtmatig is om gezinnen af te sluiten van water als ouders de rekening hiervoor niet kunnen betalen. Dit meldt Defence for Children nadat zij en het Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten de Nederlandse Staat hierover voor de rechten hebben gedaagd. Zij oordelen dat afsluiten van water in strijd is met kinder- en mensenrechten.

Zo hebben kinderen op grond van het Kinderrechtenverdrag van de VN het zelfstandige recht op schoon drinkwater, wat ook volgt uit het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens. De rechter oordeelt echter dat dit recht niet absoluut is, wel oordeelt hij dat waterbedrijven gezinnen niet zomaar af mogen sluiten. De PvdA, Partij voor de Dieren, DENK, EenUtrecht, D66, Bij1, SP en Student & Starter hebben hierover de volgende vragen:

1. Is bekend hoeveel huishoudens afgelopen jaar in Utrecht afgesloten zijn van drinkwater en hoe vaak dit gezinnen met kinderen betrof? Zo ja, hoe vaak is dit voorgekomen en zo niet, kan dit alsnog in beeld worden gebracht?

Waterbedrijf Vitens laat weten dat in de afgelopen jaren geen huishoudens zijn afgesloten van drinkwater in verband met de coronapandemie. In de jaren voor corona kwam het afsluiten van drinkwater zeer zelden voor. Of dit toen al is gebeurd bij gezinnen met kinderen is niet bekend. Dat kan Vitens niet zien en ons zijn daarvan geen gevallen bekend.

2. Als de praktijk nu kán zijn dat gezinnen worden afgesloten van water, in welke situatie kan een publiek waterbedrijf daar nu toe besluiten? En deelt de wethouder dat eerdere stappen moeten zijn om gezinnen voor wie afsluiting dreigt in contact te brengen met bijvoorbeeld schuldhulpverlening?

Ja, het afsluiten van drinkwater is mogelijk als de bewoner de rekeningen niet betaalt en hij of zij geen schuldhulpverlening wil accepteren. Het gaat om die combinatie. Ik kom daarop dadelijk terug.

3. Deelt de wethouder met de PvdA en andere fracties dat kinderen nooit afgesloten zouden moeten worden van schoon drinkwater omdat dit een basisbehoefte is? Zo ja, welke afspraken bestaan hierover met de publieke waterbedrijven in Utrecht en als die er niet zijn, is de wethouder bereid die te maken? Zo niet, waarom niet?

Ik ben het hartgrondig eens met de stelling dat kinderen nooit van schoon drinkwater afgesloten zouden moeten worden, omdat schoon drinkwater een basisbehoefte is. Niet alleen als in het huis kinderen wonen, maar geen enkele bewoner zou zonder drinkwater mogen leven. Het is immers niet voor niets - zoals mevrouw Assen zei - dat het beschikken over drinkwater een mensenrecht is. Om die reden zijn er landelijk met alle waterbedrijven afspraken gemaakt om afsluiting van water zo veel mogelijk te voorkomen. De gemeente ontvangt in alle stadia van een betalingsachterstand signalen van het
waterbedrijf. Wij bieden dan op verschillende manieren hulp aan. Dat gebeurt eerst via vroegsignalering en uiteindelijk via crisisschuldhulpverlening. Intussen probeert het waterbedrijf zelf ook op verschillende manieren met de bewoner in contact te komen. Pas als blijkt dat iemand echt niet zal betalen en dat de persoon geen hulp wenst te ontvangen, kan worden afgesloten. Om die reden komt afsluiting zeer sporadisch voor. En als het gebeurt, is het vaak van korte duur. Zodra de huurder alsnog betaalt of schuldhulpverlening accepteert, wordt het water meteen weer aangesloten.
Gelukkig maar.

Hester Assen, PvdA
Ilse Raaijmakers, PvdA
Anne Sasbrink, Partij voor de Dieren
Mahmut Sungur, DENK
Gert Dijkstra, EenUtrecht
Venita Dada-Anthonij, D66
Noura Oul Fakir, Bij1
Yvonne Hessel, SP
Sabrina van den Brink, Student en Starter