Monde­linge vragen Staal­slakken in Utrecht?

Indiendatum: 28 mrt. 2024
Antwoorddatum: 28 mrt. 2024

Mondelinge vragen 3, 28 maart 2024

Onlangs besteedde EenVandaag in dit en dit nieuwsbericht aandacht aan staalslakken. Onderzoek wijst uit dat het gebruik van staalslakken als onder- en toplaag van (speel)pleinen, fietspaden en dijken gevaar kan opleveren voor de gezondheid van mens, dier en natuur. Er zijn voorbeelden van bloedneuzen en geïrriteerde ogen en schadelijke stoffen in het grond- en oppervlaktewater. Den Haag heeft inmiddels besloten te stoppen met dit materiaal. Dit brengt EenUtrecht en Partij voor de Dieren op de volgende vragen.

Vragen:
1. Is de wethouder bekend met staalslakken en de risico’s daarvan voor de gezondheid van mens, dier en natuur? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: Wij hebben inderdaad kennis genomen van deze ontwikkelingen. Op dit moment is het gebruik van staalslakken nog toegestaan onder het Besluit bodemkwaliteit. De Inspectie Leefomgeving en Transport heeft gesignaleerd dat de wettelijke regels op dit vlak de risico’s onvoldoende afdekken. In reactie daarop heeft de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat een onderzoek aangekondigd, waarin onderzocht wordt of er een landelijke meldplicht moet komen voor het gebruik van staalslakken. De staatssecretaris heeft daarbij meegegeven dat de ministeries kaders voor secundaire bouwstoffen zoals staalslakken tegen het licht houden. Daarom onderzoekt het, vooruitlopend op de herijking van de bodemregelgeving of toezicht en handhaving versterkt kunnen worden.

2. Is bekend óf, waar en wanneer er in Utrecht in de openbare ruimte gebruik is gemaakt van staalslakken? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: Omdat het gebruik van staalslakken op dit moment toegestaan is onder dat besluit, wordt het nu niet specifiek geregistreerd. Om die reden is het voor aannemers niet verplicht om het gebruik van gecertificeerde staalslakken te melden. Daarom kunnen we niet met zekerheid uitspraken doen over toepassing van staalslakken in het verleden. Wat we wel kunnen zeggen, is dat het in het heden niet gebruikt wordt in het asfalt, op speelplekken of bijvoorbeeld jeu-de-boulesbanen. Een situatie die in Den Haag op dit moment op grote schaal aanwezig is en direct een gevaar vormt, is voor zover wij op deze termijn hebben kunnen nagaan bij ons niet bekend. In het Handboek openbare ruimte waarin specificaties staan voor het materiaalgebruik van de openbare ruimte, staan geen materialen benoemd die standaard staalslakken bevatten. De Regionale Uitvoeringsdienst – RUD – is een van de organen die milieucontroles uitvoert en we hebben via hen wel geconstateerd dat er mogelijk staalslakken zijn gebruikt in de fundering van de geluidswal Veldhuizen. Er vindt op dit moment onderzoek plaats naar uitlooggedrag, dat is wanneer vanuit de specifieke plek gevaarlijke stoffen verder uitsijpelen naar de bodem of het grondwater.

3. Indien er inderdaad plekken in de stad zijn waar mens, dier en natuur een (potentieel) gezondheidsrisico lopen, is het college dan bereid/voornemens om net als in Den Haag de staalslakken te verwijderen en milieuvriendelijk te verwerken/vernietigen?

Antwoord: Bij de geluidswal wordt door de RUD nader onderzoek uitgevoerd naar de signaalwaarde in het grondwater. Dat onderzoek loopt nog. We houden nauw contact met de RUD en als dat iets zou moeten betekenen op het gebied van maatregelen, zullen we die nemen. Daarnaast doet het ministerie, zoals gezegd, verder onderzoek hiernaar. Wij zullen dat dan ook zeker op de voet volgen en, waar nodig, maatregelen nemen.

4. Zijn er in Utrecht ‘hot spots’ waar gericht gekeken wordt naar de risico’s op gezondheids- en natuurschade?

Antwoord: Antwoord 4 is dat er tot op dit moment geen aanleiding toe is geweest.

5. Voert Utrecht beleid op het gebruik – ook door derden – van staalslakken in de openbare ruimte?

Antwoord: Antwoord 5 is dat het nu niet een van de materialen is die genoemd zijn in het Handboek openbare ruimte. We passen dat ook niet toe in asfalt en speelplekken, maar we volgen wel het onderzoek om te kijken of we er ook voor derden meer aan zouden moeten doen of verdere maatregelen moeten nemen.

Juriaan Otto, EenUtrecht
Louise de Vries, Partij voor de Dieren