Monde­linge vragen Veel vuur­werk­overlast in Utrecht

Indiendatum: 16 jan. 2025
Antwoorddatum: 16 jan. 2025

Mondelinge vragen 2, 16 januari 2025

Net als voorgaande jaren had de Partij voor de Dieren een vuurwerkmeldpunt ingesteld op haar site. En net als vorig jaar kregen we meer dan 900 meldingen van vuurwerkoverlast. Het viel wederom op dat veel mensen melding deden van doodsbange huisdieren en wilde dieren, dat er veel vuurwerk werd afgestoken in en rond parken en dierenweides én dat het vaak ging om jonge vuurwerkafstekers. Partij voor de Dieren en GroenLinks hebben de volgende vragen:

1. Komen de meldingen van het vuurwerkmeldpunt van de PvdD overeen met de meldingen die bij de gemeente binnenkwamen? Zo nee, wat valt op aan de verschillen?

Antwoord: het gemeentelijk meldpunt heeft dit jaar ruim 2.700 meldingen gekregen: fors meer meldingen van voorgaande jaren. De aard van de meldingen verschilt niet significant ten opzichte van de afgelopen jaren, maar veel melders verwijzen wel naar het gemeentelijk afsteekverbod. Tegelijkertijd moet ik wel vaststellen dat het THOR en de politie niet het beeld hebben dat er meer vuurwerk werd afgestoken dan voorgaande jaren. De analyse waar de heer Van Heuven om vraagt van de cijfers van het meldpunt van de Partij voor de Dieren en van onszelf wordt nog gemaakt, daar heb ik nu nog geen antwoord op. Misschien kan ik in de brief die nog komt over de evaluatie van de jaarwisseling daar nog wel een paar dingen over zeggen. Dat wil ik wel toezeggen.

2. Hoe kan het dat er nog steeds veel vuurwerk afgestoken wordt op momenten dat het sowieso al niet mocht en hoe kan de handhaving hierop beter?

Antwoord: hier wreekt zich toch dat het ook bij dit soort kwesties van belang is om op heterdaad te kunnen betrappen. Er is veel extra aandacht van de wijkBOA's geweest sinds 11 oktober en ook de inzet van het vuurwerkteam vanaf 16 december tot en met 1 januari. We kijken uiteraard (want we gaan nog evalueren) ook samen met de Driehoek naar meer verbetermogelijkheden binnen de handhaving. Maar de vereiste heterdaad-vaststelling, de beschikbare middelen en de handhavingscapaciteit die altijd beperkt is, maakt het wel lastig.

3. Wij zijn van mening dat de gemeente teveel in haar communicatie heeft benadrukt dat ze niet (voldoende) kon handhaven, waardoor veel mensen het verbod niet serieus namen. Deelt het college deze mening? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: de communicatie ging over het lokale afsteekverbod. Dat zag toe op 31 december 18:00 uur en 1 januari 2:00 uur, want daarvóór en daarna was het sowieso al verboden. En ja, we hebben in de communicatie ervoor gekozen om ook de alternatieven in beeld te brengen, ook omdat we experts geraadpleegd hebben die zeggen: als je een culturele verandering wilt - en dat hebben we ook steeds met elkaar vastgesteld, die is niet van het ene op het andere jaar te realiseren, dat kost tijd - dan moet je ook goed nadenken over wat je onder de aandacht brengt. En uiteindelijk moet je natuurlijk toe (want we hebben nooit op elke hoek van de straat een BOA of een agent, en dat zou ook niet fair zijn geweest om dat naar de bevolking toe te suggereren, nog los van het feit dat mensen niet gek zijn. Die snappen dat ook) naar: in dit land hebben we de afspraak dat je gewoon stopt als het rood licht is. En ik heb niet hier in Utrecht bij ieder stoplicht een BOA of een agent staan. En gelukkig houden de meeste mensen zich daar aan. Daar willen we heen (met vuurwerk). De vraag is: bereik je dat met alleen handhaving of is dat altijd een combinatie, en dat zal ook tijd kosten.

4. Hoe kijkt het college terug op de gevoerde campagne ten behoeve van de jaarwisseling? Lag de nadruk met name op de alternatieve vieringen, het verbod of iets anders?

Antwoord: Ik kijk wat dat betreft (zie antwoord 3) terug op een goede campagne, want we hebben die alternatieve viering goed onder de aandacht gebracht op basis van adviezen van gedragsexperts.

5. Hoe gaat het college ervoor zorgen dat er bijvoorbeeld via betere communicatie en aantrekkelijke alternatieven én meer/betere handhaving volgend jaar daadwerkelijk (veel) minder vuurwerk afgestoken wordt?

Antwoord: binnenkort komt er een uitgebreide raadsbrief met een terugblik op de jaarwisseling. We gaan dat zoals gezegd breed evalueren. We kijken ook naar het afsteekverbod en ondertussen blijft het natuurlijk heel belangrijk dat er een landelijk verbod komt. Want uiteindelijk is het toch ook gek dat je wél mag verkopen, maar niet mag afsteken. Als we dit landelijk regelen, dan heb ik met mijn collega-burgemeesters er toch vertrouwen in dat we ook effectiever worden in onze handhaving en het versnellen van het veranderen van de traditie.

Maarten van Heuven, Partij voor de Dieren
Mahaar Fattal, GroenLinks

Aanvullende vraag Maarten van Heuven PvdD: de campagne is erg gegaan over de alternatieven, maar fietsend door de stad viel het me eigenlijk dat heel weinig gecommuniceerd werd dat het afsteken van vuurwerk met Oud & Nieuw zélf verboden was. Wisten voldoende bewoners dat het afsteken van vuurwerk precies in die tijd dat het vorig jaar wél mocht dit jaar niet meer is toegestaan? Kan de burgemeester hier in de evaluatiebrief hier nog wat nader op ingaan? Dan gaan we die brief waarschijnlijk wel agenderen voor een commissie.

Antwoord burgemeester: dat is een goed punt. Ik moet nog even nadenken over de vraag hoe we dat kunnen vaststellen, want het is in de publiciteit en de media wel behoorlijk goed onder de aandacht gebracht. Het is niemand ontgaan dat uw raad dit besluit heeft genomen: tot en met columnisten aan toe. Je moet echt wel onder een steen hebben gezeten om het te missen. Aan de andere kant: je weet het niet. Ik denk dat het een faire vraag is en ik wil mijn best doen om te kijken of ik daar nog iets zinnigs over boven tafel kan krijgen.