Monde­linge vragen Water­tekort in 2030?

Indiendatum: 6 apr. 2023
Antwoorddatum: 6 apr. 2023

Mondelinge vragen 4, 6 april 2023

Afgelopen week kwam in het nieuws dat er snel actie nodig is om te voorkomen dat we in 2030 een tekort aan drinkwater hebben. Om dit te voorkomen moet snel een pakket aan maatregelen worden genomen. Dat is urgent, want sommige drinkwaterbedrijven hebben nu al te weinig reserves, aldus het RIVM.

Dit gaat Utrecht ook aan, want Vitens is een van de drinkwaterbedrijven die vrijwel direct meer capaciteit nodig hebben.

Hoewel de gemeente Utrecht niet zelf verantwoordelijk is voor het drinkwater van haar bewoners, is de gemeente wel aandeelhouder. Daarbij is Utrecht ook een ‘Global Goals City’. Ons lokale beleid koppelen we aan de wereldwijde duurzame ontwikkelingsdoelen van de Verenigde Naties. Schoon water en sanitair is één van de doelen, daarbij gaat het over het verzekeren van toegang tot duurzaam beheer van water en sanitaire voorzieningen voor iedereen.

De fracties Volt, EenUtrecht, Partij voor de Dieren, Partij van de Arbeid, BIJ1 en GroenLinks hebben daarom de volgende vragen:

1. Wat zijn de eventuele gevolgen/risico’s van de te verwachten tekorten voor de gemeente Utrecht?
2. Wat doet de gemeente om tekorten te voorkomen?
3. Hoe bereid de gemeente zich voor op de te verwachten tekorten?
4. Wat doet de gemeente om de achteruitgang van de toestand van de grondwaterlichamen te beperken/voorkomen conform KRW-doelen?

Charlotte Passier, Volt
Saskia Oskam, Partij voor de Dieren
Wilma Duitscher, EenUtrecht
Titus Stam, PvdA
Myrthe Minnaert, BIJ1
Rachel Heijne, GroenLinks

Antwoord: Mevrouw Nederhand vraagt allereerst naar de gevolgen en risico’s. De vraag naar drinkwater stijgt de komende jaren door de bevolkingsgroei en ook de langere periodes van droogte als gevolg van klimaatverandering. Om drinkwater te kunnen leveren moet Vitens driemaal zoveel gaan investeren als dat ze voorheen deed, van 100 miljoen in 2017 naar 350 miljoen in 2031. Dit kan voor de gemeente Utrecht de volgende gevolgen hebben. Het drinkwater voor de bewoners van Utrecht wordt duurder door de noodzakelijke investeringen. Bewoners kunnen meer overlast ervaren door de toegenomen werkzaamheden. Activiteiten die veel drinkwater vragen, kunnen eventueel ingeperkt worden, maar dat is wel dan een landelijk vraagstuk. Het aansluiten van nieuwe woongebieden en bedrijventerreinen op het drinkwaternet kan langer gaan duren en er zijn nieuwe locaties nodig om drinkwater te kunnen winnen.

Dan vroegen de partijen ook wat de gemeente doet om tekorten te voorkomen. Allereerst denkt de gemeente als aandeelhouder van Vitens mee met Vitens over extra investeringen. Wij voeren regie op de openbare ruimte om daarmee ook eventuele overlast die bewoners hebben van werkzaamheden in de ondergrond te beperken. We stimuleren bewoners en andere eigenaren om regenwater zoveel mogelijk vast te houden. En we beschermen de huidige drinkwatervoorzieningen binnen ons grondbeleid. Dat doen we ook in ons gebiedsplan Gebiedsgericht grondwaterbeheer.

In de derde plaats wordt gevraagd hoe de gemeente zich voorbereidt op te verwachten tekorten. Allereerst door vroegtijdig in overleg met Vitens te gaan over vervangingen en dit ook af te stemmen op gebiedsontwikkelingen. Bij regenwaterbeleid zetten wij zoveel mogelijk in op het vasthouden, het nuttig gebruiken van regenwater, het infiltreren van regenwater en ook nu ook al via onze gemeentelijke rioolheffing door bedrijven die veel drinkwater gebruiken zwaarder te belasten, zodat ze gestimuleerd worden om het drinkwater te beperken.

In antwoord op vraag 4 over de grondwaterlichamen en hoe wij daarmee verder omgaan kan ik melden dat de kaderrichtlijn Water bepaalt dat alle grondwaterlichamen uiterlijk in 2015 met een mogelijke uitloop tot 2027 in goede toestand verkeren. De toestand moet goed zijn voor grondwaterkwantiteit en grondwaterkwaliteit en de verantwoordelijkheid daarvoor ligt wel in de eerste plaats bij de provincies vanwege het diepe grondwater en daarna bij de waterschappen. Daar werken we natuurlijk wel aan mee. We beschermen de kwaliteit van ons grondwater via de maatregelen in het gebiedsplan Gebiedsgericht grondwaterbeheer. We gebruiken geen chemische bestrijdingsmiddelen. We houden samen met het waterschap de grondwaterstanden zo goed mogelijk op peil en kijken wat we kunnen doen om regelmatig te infiltreren. We hebben ook een heel aantal doelstellingen die ook in onze Visie Klimaatadaptatie staan. Voor de rest werken wij intensief samen met allerlei partners op dit vlak.