Schrif­te­lijke vragen Festi­va­li­sering Utrecht

Indiendatum: 23 sep. 2015
Antwoorddatum: 10 nov. 2015

Schriftelijke vragen 142/2015

In Utrecht vindt een ware festivalisering plaats. Het college wil van Utrecht de festivalstad van Nederland maken, zo lijkt het. Festivals klinken leuk en gezellig, maar er kleven vele nadelen aan. Vooral de festivals die plaatsvinden in natuurgebieden en parken vormen een bedreiging voor de aanwezige (al dan niet beschermde) flora en fauna. Maar ook het gebruik van onder meer plastic wegwerpbekers en aggregaten voor stroom zorgen ervoor dat festivals een behoorlijke inbreuk maken op de omgeving en op het milieu. Bovendien zijn er door de groei van het aantal festivals ook steeds meer omwonenden die last hebben van onder meer geluidsoverlast door deze festivals.

In reactie op motie 37 over festivals in het Gagelbos beloofde de wethouder dat hij festivalorganisatoren gaat vragen geen gebruik meer te maken van de ecologische hoofdstructuur (EHS). Dit is een stap in de goede richting. Maar ondanks deze toezegging maakt de Partij voor de Dieren zich zorgen over de toenemende festivalisering in Utrecht.

Om meer zicht te krijgen op de situatie in Utrecht heeft de PvdD de volgende vragen:

1. Hoeveel festivals hebben vanaf 1 januari 2015 een vergunning aangevraagd voor een festival in de gemeente Utrecht? Hoeveel zijn er verleend en hoeveel zijn er geweigerd?

Tot 1 oktober 2015 hebben wij 598 aanvragen voor een evenementenvergunning ontvangen. Van deze aanvragen zijn er 488 vergund, 67 nog in behandeling en 43 aanvragen zijn buiten behandeling gesteld, op eigen verzoek ingetrokken dan wel geweigerd. De aantallen hebben, ook in de verdere beantwoording, betrekking op alle categorieën evenementen, van klein tot zeer groot.

2. Hoeveel en op welke data hebben festivals met versterkte muziek plaatsgevonden in parken en natuurgebieden in de gemeente Utrecht vanaf 1 januari 2015? Graag aangeven per park en natuurgebied.

Tot 1 oktober hebben 99 evenementen met versterkte muziek plaatsgevonden in 19 parken en natuurgebieden. Voor gedetailleerde beantwoording verwijzen wij u naar de tabel in bijlage 1.

3. Hoeveel festivals in Utrecht werken met een zogeheten duurzaamheidsprotocol waarbij er bijvoorbeeld geen aggregaten gebruikt worden en niet wordt gewerkt met plastic wegwerpbekers?

Het huidige afsprakenkader Duurzame evenementen Utrecht is ondertekend door (de organisatoren van) zeven evenementen, waaronder het Nederlands Filmfestival en het Bevrijdingsfestival.

4. Hoeveel klachten zijn er vanaf 1 januari 2015 ontvangen bij de gemeente, politie, of andere instanties, van overlast? En wat was de aard van de klachten (geluidsoverlast, vervuiling, dierenleed) Graag het aantal en de aard van de klachten aangeven per festival.

Tot 1 oktober 2015 zijn door de gemeente 32 schriftelijke klachten ontvangen. Klachten die tijdens een evenement bij de politie binnenkomen worden doorgezet naar de gemeente. Het merendeel van de klachten gaat over geluidsoverlast. Voor gedetailleerde beantwoording verwijzen wij u naar de tabel in bijlage 2. Daarnaast zijn er telefonische klachten. Op deze klachten wordt vaak ter plekke geantwoord. Het registratiesysteem van telefonische klachten voldoet niet en wordt momenteel onderzocht. Gezocht wordt naar een uniforme registratie en afhandeling van mondelinge en schriftelijke klachten.

5. Graag ontvangt de PvdD een kostenraming van de kosten die de gemeente en politie hebben moeten maken voor de verlening van vergunningen, ondersteuning en handhaving openbare orde van deze festivals.

De in de gemeentelijke begroting voor 2015 opgenomen kosten voor het product evenementen bedragen EUR 683.000,-. Wij hebben geen inzicht in de kosten van de politie, die vallen onder de verantwoordelijkheid van de Minister van Veiligheid en Justitie.

6. Door wie en op welke manier wordt schade in parken en natuurgebieden geregistreerd?

Bij evenementen in parken en natuurgebieden vindt vooraf (nulmeting) en achteraf (oplevering) een schouw plaats in aanwezigheid van medewerkers van Stadswerken.

7. Hoeveel schade was er in 2015 aan de natuur in Utrecht als gevolg van festivals? In hoeveel en welke gevallen is deze schade hersteld, en wie heeft de herstelkosten hiervan betaald? Graag een specificatie van de schade en de betaling van het herstel van de natuur.

Wanneer bij de oplevering schade aan de natuur wordt geconstateerd dient de organisator die voor eigen kosten te herstellen. Stadswerken controleert of het herstel daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. Wij beschikken niet over de gevraagde gespecificeerde gegevens.

8. Is er voor omwonenden van festivals een vergoeding beschikbaar om de ervaren overlast te compenseren? Zo ja, hoeveel is dit? Zo nee, bent u bereid dit in te stellen?

Nee. De toetsing van de vergunningaanvraag en de aan de vergunning te verbinden voorschriften waarborgen dat schade en overlast wordt voorkomen dan wel zo veel mogelijk beperkt. De organisator dient, conform de vergunningvoorschriften, de omgeving op de hoogte te brengen, waardoor omwonenden tijdig geïnformeerd zijn over het op handen zijnde evenement.

9. Betalen festivalorganisatoren altijd huur voor het gebruik van parken en natuurgebieden? Zo ja hoeveel? Zo nee, waarom niet?

Nee. De gemeente maakt bij het in rekening brengen van huur voor het gebruik van de openbare ruimte voor een evenement onderscheid tussen commerciële en niet-commerciële evenementen. Alleen voor commerciële evenementen wordt huur opgelegd.

10. Zijn festivalorganisatoren verplicht een ecologisch onderzoek uit te (laten) voeren alvorens het festival plaats heeft of de vergunning wordt verstrekt? Indien nee, waarom niet? Indien ja, welke maatregelen kan de gemeente afdwingen nadat een dergelijk onderzoek is uitgevoerd?

Iedereen die in de natuur iets onderneemt, zal zich moeten overtuigen dat de beoogde handeling geen verstoring op grond van de Flora- en faunawet oplevert. Dit betekent dat organisatoren van buitenevenementen zich (ook) moeten houden aan de bepalingen in de Flora- en faunawet. Hiertoe zal moeten worden onderzocht of door de voorgenomen activiteiten de Flora en faunawet zal worden overtreden en een ontheffing nodig is. Het hangt af van de situatie of de gemeente maatregelen kan afdwingen. Bij een evenementenvergunning is dit niet mogelijk, omdat de aspecten uit de Flora en faunawet buiten het wettelijke toetsingskader vallen (dit betekent niet dat de Flora- en faunawet in zo’n geval niet van toepassing is; de gemeente is alleen niet het bevoegd gezag). De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (onderdeel van het ministerie van EZ) is bevoegd gezag voor het toezicht en handhaving van de Flora- en faunawet. Soms is naast een evenementenvergunning ook een omgevingsvergunning nodig om de gronden in strijd met het bestemmingsplan te mogen gebruiken. Bij omgevingsvergunningen voor activiteiten die overtreding van de Flora- en faunawet tot gevolg kunnen hebben, moet de gemeente toestemming van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland vragen (verklaring van geen bedenkingen). Het staat de aanvrager ook vrij om dit vooraf met de Rijksdienst af te stemmen (door een ontheffingsverzoek in te dienen). De gemeente moet de voorwaarden en maatregelen die op grond van de Flora- en faunawet verplicht zijn onverkort overnemen in de omgevingsvergunning. Voorbeelden van maatregelen zijn het afschermen van terreindelen met een kwetsbare natuurwaarde, het anders situeren van podia en geluidsbronnen, het schrappen van het gebruik van vuurwerk of verplaatsing van het evenement naar een andere locatie dan wel het evenement op een ander moment laten plaatsvinden. De gemeente is bevoegd gezag voor het toezicht en de handhaving van de omgevingsvergunning (inclusief alle opgenomen voorwaarden die integraal onderdeel uitmaken van de omgevingsvergunning).

11. Is het college bereid de Utrechtse stadsecologen te vragen om de ecologische waarde van alle mogelijke festivallocaties in Utrecht in kaart te brengen? Indien nee, waarom niet?

Nee. Aan het aanwijzen van geschikte locaties zitten haken en ogen. Zo zal er bijvoorbeeld gezien de dynamiek van de beschermde soorten niet eenmalig maar periodiek onderzoek moeten worden verricht. De huidige capaciteit en middelen van de stadsecologen zijn onvoldoende om dit te kunnen realiseren. Daarnaast zou de gemeente daarmee de kosten van het ecologisch onderzoek en de verantwoordelijkheid van de organisator op zich nemen.

12. Wordt er bij het verlenen van vergunningen rekening gehouden met dieren, natuur en milieu, op de locatie waar het festival gehouden wordt en in aan deze locatie grenzende natuur- en stiltegebieden? Zo ja: op welke manier? Zo nee: waarom niet?

Ja, middels aan de vergunning te verbinden vergunningvoorschriften. Zie verder het antwoord op vraag 10.

13. Is het college bereid in kaart te (laten) brengen welke festivallocaties zo min mogelijk overlast veroorzaken voor flora en fauna? Indien nee, waarom niet?

Nee, zie het antwoord op vraag 10 en 11.

14. Het huidige Afsprakenkader Duurzame Evenementen Utrecht loopt tot eind 2015. Wordt dit afsprakenkader voortgezet en zo ja, hoe lang? En welke inspanningen verricht het college om meer festivalorganisatoren aan het afsprakenkader te verbinden?

Ja, wij hebben het voornemen het afsprakenkader met een periode van vier jaar (2016-2020) te verlengen. Op 26 oktober 2015 heeft een eerste bijeenkomst plaatsgevonden met festivalorganisatoren, met als doel meningen en ideeën te horen en organisatoren te stimuleren tot deelname aan het afsprakenkader.

15. Welke andere mogelijkheden heeft de gemeente om festivalorganisatoren te stimuleren duurzamer te gaan werken? En wordt door de gemeente gebruik gemaakt van deze mogelijkheden? Zo nee, waarom niet?

Wij attenderen organisatoren, juist ook hen die (nog) niet deelnemen aan het afsprakenkader, nadrukkelijk op het belang van het nemen van maatregelen op het gebied van duurzaamheid en adviseren hen bij het opstellen van duurzaamheidsplannen. Blijvende aandacht voor het nemen van maatregelen op het gebied van duurzaamheid vraagt om een intrinsieke motivatie. Het stimuleren, adviseren en faciliteren van organisatoren werkt op termijn beter dan het opleggen van verplichtingen, regels en voorschriften.