Schrif­te­lijke vragen (Drink)water is om te drinken en niet om over sport­velden uit te gieten


Indiendatum: 9 okt. 2024

Schriftelijke vragen 166/2024

Utrecht heeft sinds een paar weken een watervrij hockeyveld. Op dit veld is geen water nodig, omdat kunstgrasvezels in lusjes zijn geweven. Op zogeheten “watervelden” wordt per wedstrijd tot wel 8.000 liter (drink)water uitgegoten om een balletje sneller te kunnen laten rollen. Wat de Partij voor de Dieren betreft is dat een enorme waterverspilling. In de klimaatcrisis en met een dreigend drinkwatertekort voor de deur kunnen en moeten we niet klakkeloos omspringen met water. De komst van dit watervrije hockeyveld brengt ons dan ook op de volgende vragen:

1. Hoeveel (semi-)watervelden zijn er in Utrecht en hoe vaak worden die gebruikt? En is dit alleen voor hockey of ook voor andere sporten? Zo ja, welke?

2. Wat zou de (drink)waterbesparing zijn als deze velden niet meer besproeid zouden worden met water?

3. In hoeverre is er een vergrote kans op verontreiniging van de bodem en directe omgeving door bijvoorbeeld microplastics of vanuit de rubber onderlaag bij het uitsproeien van water over deze kunstgrasvelden, of door het chemisch bestrijden van algengroei?

4. Indien er een vergrote kans op verontreiniging is, wat doet het college om dit tegen te gaan en/of op te ruimen?

5. Is het college bereid om vooruitlopend op de evaluatie van de tweejarige pilot van het nieuwe watervrije hockeyveld samen met de hockeyclubs (en eventuele andere sportclubs indien van toepassing) te onderzoeken of het waterverbruik en (chemische) verontreiniging al verder terug te dringen zijn op (semi-)watervelden? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke ideeën heeft het college hiervoor en aan welke termijn wordt dan gedacht?

Louise de Vries, Partij voor de Dieren
Charlotte Passier, Volt

Indiendatum: 9 okt. 2024
Antwoorddatum: 12 nov. 2024

Schriftelijke vragen 166/2024

Utrecht heeft sinds een paar weken een watervrij hockeyveld. Op dit veld is geen water nodig, omdat kunstgrasvezels in lusjes zijn geweven. Op zogeheten “watervelden” wordt per wedstrijd tot wel 8.000 liter (drink)water uitgegoten om een balletje sneller te kunnen laten rollen. Wat de Partij voor de Dieren betreft is dat een enorme waterverspilling. In de klimaatcrisis en met een dreigend drinkwatertekort voor de deur kunnen en moeten we niet klakkeloos omspringen met water. De komst van dit watervrije hockeyveld brengt ons dan ook op de volgende vragen:

1. Hoeveel (semi-)watervelden zijn er in Utrecht en hoe vaak worden die gebruikt? En is dit alleen voor hockey of ook voor andere sporten? Zo ja, welke?

Antwoord: in Utrecht heeft de gemeente 15 hockeywatervelden. Deze velden worden dagelijks gebruikt door verenigingen en scholen voor trainingen en competitiewedstrijden. Er zijn geen semi watervelden in Utrecht. Daarnaast heeft hockeyclub Kampong één hockeywaterveld in eigendom. En het universitair sportcomplex Olympos heeft één waterveld. Er zijn geen andere sporten die gebruik maken van kunstgras (semi) watervelden.

2. Wat zou de (drink)waterbesparing zijn als deze velden niet meer besproeid zouden worden met water?

Antwoord: om een waterveld conform de formele competitie regelementen van de KNHB te beregenen, is het waterverbruik per sproeibeurt tussen de 6.000 tot 12.000 liter. De norm is ‘handvochtig’. Kunstgras (semi) watervelden worden voornamelijk beregend met oppervlaktewater en niet met leidingwater. Op dit moment is er 1 waterveld in de gemeente Utrecht, op sportpark Nieuw Welgelegen, waar de sportvereniging leidingwater gebruikt om het te beregenen. Dit komt omdat er geen ander geschikt water in de buurt aanwezig is. Daarnaast is recent op deze sportaccommodatie een dry hockeyveld aangelegd met als doel het gebruik van leidingwater te minimaliseren. Utrecht is 1 van de 8 gemeenten die, in samenwerking met de hockeybond de KNHB, dit ‘droge’ hockeyveld aan het testen zijn. Mocht dit soort velden de standaard worden van de KNHB dan kan gebruik van water in de toekomst mogelijk helemaal worden voorkomen.

3. In hoeverre is er een vergrote kans op verontreiniging van de bodem en directe omgeving door bijvoorbeeld microplastics of vanuit de rubber onderlaag bij het uitsproeien van water over deze kunstgrasvelden, of door het chemisch bestrijden van algengroei?

Antwoord: deze kans is klein. Een hockey kunstgras waterveld met een 13 mm kunstgrasmat ligt op een gebonden gelijmde rubberlaag (e-layer). Deze e-layer is een schokabsorberende laag die noodzakelijk is voor het behalen van sporttechnische waarden en het KNHB voorschrift. De gemeente Utrecht gebruikt geen chemische middelen voor algen bestrijden. We gebruiken biologische middelen. Zie dit artikel: Utrecht maakt hockeyvelden biologisch schoon.

4. Indien er een vergrote kans op verontreiniging is, wat doet het college om dit tegen te gaan en/of op te ruimen?

Antwoord: voor zover de gemeente op basis van de nu beschikbare informatie kan inschatten, is er geen vergrote kans op verontreiniging. De kunstgrasvelden worden geborsteld en geveegd. Eventuele aanwezige losse vezels gaan in de container en worden afgevoerd naar een erkende verwerker (als bedrijfsafval). Daarnaast houdt de gemeente zich aan de BSNC1 zorgplichtadviezen betreffende kunstgras sportvelden. Het dagelijks onderhoud is hierop afgestemd.

5. Is het college bereid om vooruitlopend op de evaluatie van de tweejarige pilot van het nieuwe watervrije hockeyveld samen met de hockeyclubs (en eventuele andere sportclubs indien van toepassing) te onderzoeken of het waterverbruik en (chemische) verontreiniging al verder terug te dringen zijn op (semi-)watervelden? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke ideeën heeft het college hiervoor en aan welke termijn wordt dan gedacht?

Antwoord: ja, wij hebben om minder watergebruik op hockey watervelden te stimuleren bijvoorbeeld een beheerdocument opgesteld in overleg met de hockeybond KNHB. Het document is gedeeld met SportUtrecht en de besturen en beheerders van Utrechtse hockeyverenigingen. NOC*NSF is ook in kennis gesteld en het beheerdocument is opgenomen in de landelijke kennisbank sportinfrastructuur.nl.

Daarnaast wordt bij de kunstgras voetbalvelden gekeken naar maatregelen die bijdragen aan een beter waterbeheer. Er wordt bijvoorbeeld gekeken waar waterbuffers gecreëerd kunnen worden om water in op te slaan. Enerzijds om wateroverlast bij hevige neerslag te verminderen in de stad. Anderzijds om hitte eilanden te voorkomen en het water te gebruiken als er sprake is van te weinig water in perioden van droogte. Zo is onder het kunstgrasvoetbalveld van PCVC op sportpark Fletiomare een waterbuffer aangelegd. Op dit moment worden er voetbalvelden aangelegd met waterbuffering op Sportpark Nieuw Welgelegen en Sportpark De Vryheit.

Louise de Vries, Partij voor de Dieren
Charlotte Passier, Volt