Schrif­te­lijke vragen Hand­having illegale kap Maria­plaats

Indiendatum: 18 jan. 2023
Antwoorddatum: 15 feb. 2023

Schriftelijke vragen 4/2023

NB: we zijn ons ervan bewust dat er bezwaarprocedures over deze zaak lopen en dat het college daarover geen informatie zal kunnen geven. We hebben echter enkele vragen over de aanloop en andere aspecten die niet met de inhoud van de bezwaarprocedures te maken hebben. Deze vragen moeten naar onze inschatting al wel beantwoord kunnen worden, ook als de bezwaarprocedures nog niet afgerond zouden zijn voordat de termijn voor het beantwoorden van deze vragen is verlopen.

De Utrechtse Bomenstichting (UBS) informeerde de gemeenteraad over sociëteit De Vereeniging, die in haar voortuin aan de Mariaplaats een esdoorn en een gouden regen illegaal gekapt heeft. Na melding van de UBS heeft de gemeente grondig onderzoek gedaan en kwam, aan de hand van luchtfoto’s uit 2011 en 2012 tot de conclusie dat de bomen illegaal waren gekapt en werd op verzoek van UBS aan de Sociëteit een last onder dwangsom opgelegd: binnen een half jaar een boom herplanten met een dikte van 25-30 cm. (omdat van de gouden regen niet te reconstrueren was of die vergunningplichtig was ten tijde van de kap is daarvoor geen herplantplicht opgelegd).

De Sociëteit ging in bezwaar omdat de bomen, die op de foto’s te zien zijn, er volgens hen nooit hebben gestaan. De UBS ging vervolgens in bezwaar omdat er geen locatie aan de herplantplicht verbonden werd, en omdat het college geen aangifte van illegale kap wil doen bij het openbaar ministerie (OM).

De Bomenstichting informeert de gemeenteraad nu over e-mail-correspondentie waaruit blijkt dat er een aanvullende afspraak is gemaakt tussen de gemeente en de Sociëteit: het bezwaar wordt ingetrokken en de termijn voor herplant wordt verlengd van 6 maanden naar 3 jaar.

Hoewel de Partij voor de Dieren blij is dat de gemeente deze casus serieus genomen heeft en er een herplantplicht is opgelegd, hebben we over de gang van zaken en de randvoorwaarden bij de herplantplicht nog wel enkele vragen:

1. Waarom wordt de sociëteit niet aan de 6 maanden herplantplicht (die gebruikelijk is na illegale kap) gehouden?

Antwoord: In de Beleidsregel Handhaving Illegaal vellen of beschadigen van bomen gemeente Utrecht is geen vaste termijn voor de herplant bij illegale kap vastgesteld. Per casus wordt bekeken welke termijn realistisch is. Wanneer de herplant bijvoorbeeld niet op dezelfde locatie kan plaatsvinden en een locatie elders gevonden dient te worden, vraagt dat tijd en afstemming. We streven uiteraard altijd
naar een kortere termijn dan de maximale 36 maanden. Hiermee beogen we zo goed én zo snel mogelijk weer een gezond bomenbestand te bereiken. In deze casus is besloten om twee termijnen voor herplant op elkaar af te stemmen, met de verwachting dat dit ons doel het beste dient door efficiëntie in de herplant zelf als in het toezicht erop. Naast de opgelegde herplantplicht met last onder dwangsom voor de illegale kap wordt namelijk een velvergunning verleend voor het kappen van een andere boom op dit terrein. In de vergunningvoorschriften is de termijn van herplant voor deze boom vastgesteld op de standaard 36 maanden voor een kapvergunning (APV art. 4:9, eerste lid). De termijn van de herplantplicht is op verzoek van de Sociëteit gelijkgesteld aan die uit de genoemde vergunning.

2. Waarom is er aan de herplantplicht niet direct de voorwaarde verbonden dat de herplant op de locatie van de gekapte boom moet gebeuren?

Antwoord: Bij het bepalen van de mogelijkheden voor herplant heeft een boomtechnisch adviseur van de gemeente op locatie geconcludeerd dat een nieuw te planten boom niet duurzaam kan voortbestaan op de originele standplaats. De aanwezige bomen in de voortuin bestrijken reeds bijna de volledige voortuin. Hierdoor blijft weinig ruimte over om een nieuwe boom in de voortuin te planten die in de toekomst tot volledige wasdom kan komen. Daarom is gezocht naar een alternatieve locatie. Dit is conform de Beleidsregel Handhaving Illegaal vellen of beschadigen van bomen. In ons beleid
streven we ernaar om te herplanten op dezelfde locatie als waar de gevelde boom stond. Als dat echter niet mogelijk is, dient herplant dicht bij de locatie van de gevelde boom op hetzelfde perceel, te
gebeuren, of anders herplant op een andere locatie.

3. Klopt het dat het voor het doen van aangifte van illegale kap niet uitmaakt hoe lang geleden het delict heeft plaatsgevonden?

Antwoord: Dat klopt. Er is in de wet op de economische delicten geen verjaringstermijn opgenomen voor dit type zaken.

4. Zo ja, kan het college toezeggen alsnog aangifte bij het OM te doen van deze illegale kap?

Antwoord: We hebben besloten om het openbaar ministerie niet te verzoeken over te gaan tot strafvervolging. Op basis van archief luchtfoto’s is door ons vastgesteld dat er sprake is geweest van illegale kap tussen 2011 en 2012 van één boom op de Mariaplaats 14 die vergunningplichtig was. In een oud geval als deze is het niet mogelijk gebleken om voldoende bewijsmateriaal te verkrijgen over de opdrachtgever of de uitvoerder van de kap om strafrechtelijke vervolging kansrijk te maken. We hebben u eerder geïnformeerd over de complexiteit rondom strafrechtelijke vervolging in SV 2022 nr. 207. Daarin hebben we toegelicht dat strafvervolging alleen mogelijk is bij voldoende bewijslast en dat het OM ingezonden processen kan afkeuren wanneer de bewijslast onvoldoende is.
Wel hebben we bestuursrechtelijke stappen ondernomen en streven we ernaar om via de opgelegde herplantplicht met last onder dwangsom gecreëerde situatie te corrigeren.

Anne Sasbrink, Partij voor de Dieren