Schrif­te­lijke vragen Het samen herdenken van de Holocaust in Utrecht

Indiendatum: 10 feb. 2022
Antwoorddatum: 29 mrt. 2022

Schriftelijke vragen 2022/31

Op 27 januari wordt elk jaar de Holocaust herdacht (Holocaust Remembrance Day). Op deze dag wordt er wereldwijd stilgestaan bij de verschrikkingen van de holocaust. We willen de nagedachtenis aan de meer dan 100.000 Nederlandse Joden, Roma en Sinti, politieke gevangenen, dienstweigeraars, homoseksuelen, Jehova's getuigen en gehandicapten die omkwamen in leven houden. Door hun namen te noemen en hun verhalen te vertellen, blijven we als land waakzaam op de gevolgen van antisemitisme, racisme en uitsluiting. Op zondag 30 januari vond in Amsterdam de nationale Holocaust herdenking plaats. Daarnaast waren er op verschillende plekken in de provincie Utrecht plechtigheden gehouden in het teken van de Nationale Holocaust Herdenking. Zo was er een bijeenkomst in Baarn met aanwezigheid van de burgemeester.

Alle fracties in de Utrechtse raad voelen veel voor een (gezamenlijke) herdenking en hebben daarover de volgende vragen:

1. Welke plechtigheden worden gehouden in stad Utrecht in het teken van de Nationale Holocaust Herdenking?

De slachtoffers van de Holocaust worden jaarlijks herdacht tijdens de herdenking op 4 mei (op het Domplein en in de wijken). Op initiatief van het Nationaal Comité 4 en 5 mei en ter gelegenheid van 75 jaar Vrijheid heeft de gemeente in 2020 een tijdelijk monument voor de Holocaustslachtoffers geplaatst in de hal van het Stadskantoor (kunstwerk Levenslicht van Daan Roosegaarde).

2. Is het college bereid te onderzoeken – in samenspraak met de verschillende gemeenschappen in onze stad – of er in Utrecht behoefte en ruimte is voor een gezamenlijke herdenking van de holocaust op of rond 27 januari? Zo nee, waarom niet?

Ja, wij zijn bereid om met gemeenschappen om tafel te gaan, als er naast de herdenking op 4 mei behoefte is aan een separaat moment om de holocaust te herdenken.

‘Stolpersteine’, ook bekend als struikelstenen, is een project van de Duitse kunstenaar Gunter Demnig. Het is een over geheel Europa verspreid monument voor de slachtoffers van de holocaust. De gedenktekens worden aangebracht in het trottoir voor de vroegere woonhuizen van mensen die door de nazi's verdreven, gedeporteerd, vermoord of tot zelfmoord gedreven zijn. De Stolpersteine zijn een zichtbare herinnering aan alle mensen die zijn vervolgd en vermoord. Ook in Utrecht zijn op meerdere plekken al struikelstenen te vinden. De fractie van de PvdA vroeg in 2019 al aandacht voor de Stolpersteine in onze stad.

3. Op welke wijze ondersteunt de gemeente Utrecht de adoptie en plaatsing van Stolpersteine?

De gemeente zorgt ervoor dat de Stolpersteine op passende wijze in de openbare ruimte worden aangebracht. Een struikelsteen kan niet worden aangevraagd bij de gemeente. Een aanvraag voor een struikelsteen gaat via deze website. De kosten voor de struikelsteen zijn voor de initiatiefnemer. Initiatiefnemers kunnen een aanvraag indienen voor een bijdrage uit het Initiatievenfonds voor de kosten van de steen. Belangrijk voor toekennen van de aanvraag is dat de aanvrager laat zien, bijvoorbeeld met handtekeningen die de aanvraag ondersteunen, dat er bij de direct omwonenden draagvlak is voor het plaatsen van een struikelsteen.

4. Is het college bereid om samen met de Stichting Stolpersteine zich blijven in te spannen voor de plaatsing van nieuwe stenen in onze gemeente en de mogelijkheid van adoptie ook zelf actief uit te dragen naar organisaties (waaronder scholen en verenigingen)? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord 3. Wij blijven ons inzetten om de plaatsing van Stolpersteine mogelijk te maken.

Melody Deldjou Fard, GroenLinks
Maarten van Heuven, Partij voor de Dieren
Dimitri Gilissen, VVD
Tessa Sturkenboom, Student & Starter
Bert van Steeg, CDA
Rick van der Zweth, PvdA
Mohammed Saiah, D66
Mahmut Sungur, DENK
Jan Wijmenga, CU
Ruurt Wiegant, SP
Cees Bos, SBU
David Bosch, PVV