Schrif­te­lijke vragen Mobi­li­teits­plannen en bomen

Indiendatum: 27 mei 2021
Antwoorddatum: 29 jun. 2021

Schriftelijke vragen 142/2021

De gemeenteraad werd afgelopen periode per brief ingelicht over de voortgang van een aantal mobiliteitsprojecten. De Partij voor de Dieren kijkt in dit geval altijd naar de gevolgen voor groen/bomen en de kansen voor biodiversiteit/dieren. Over drie van deze mobiliteitsprojecten hebben we vragen, die we bij deze per onderwerp stellen.

Herinrichting Moldaudreef
Vooruitlopend op de vaststelling van het betreffende IpvE/FO, lezen wij in de raadsbrief Start participatie herinrichting Moldaudreef van 20 april jl. dat er bij de herinrichting van de Moldaudreef in totaal mogelijk tien bomen gaan verdwijnen. Het gaat om negen bomen op de rotonde van de Moldaudreef Wolgadreef, en bij de voorrangskruising van de Moldaudreef-Neckardreef gaat het om nog één boom.

De Partij voor de Dieren vraagt zich af of het ook anders kan, en heeft daarom de volgende vragen:

1. Kan het college specifiek aangeven om wat voor bomen het precies gaat (boomsoorten, leeftijd, ecologische waarde, etc.)?

Het gaat om negen bomen. Hieronder treft u informatie aan om wat voor bomen het precies gaat.
Boom 6 en 7 zijn in slechte staat.

2. Hoe gezond zijn de bomen? Indien de bomen een ‘verminderde kwaliteit’ hebben, in hoeverre zou dit met goed onderhoud te verbeteren zijn?

Van de negen bomen hebben zeven bomen een goede kwaliteit. Twee bomen hebben een
verminderde kwaliteit. Goed onderhoud verbetert de kwaliteit van deze bomen niet.

3. Waarom precies staan deze bomen volgens het college in de weg? Kan het college per boom aangeven wat de verkeerskundige reden is om ze te kappen? En kan het college de toezegging doen om per boom kritisch te heroverwegen of deze toch kan blijven staan door de herinrichting gedeeltelijk anders te laten plaatsvinden? Zo nee, waarom niet?

Het inpassen van de rotonde in deze omgeving is zorgvuldig gedaan, waarbij ook goed gekeken is naar de huidige bomen. Zoals op de tekening bij antwoord 1 te zien is, staan de bomen dicht op- of in toekomstige verharding. Er is bij iedere boom gekeken of de herinrichting anders kan en hiermee een boom gespaard kan worden. Voor één boom is dit mogelijk; voor de andere bomen niet. Boom 8 kan eventueel gespaard worden door het fietspad om te leggen. Echter, wij schatten de nadelige gevolgen hiervan groter in, omdat dit waarschijnlijk ten koste zal gaan van twee andere bomen. In het IPvE hebben we dit als volgt verwoord: “Een grote iep tussen de rotonde en de Pahud de Mortangesdreef vormt een speciaal geval. In theorie kan het fietspad achter deze boom langs gelegd worden, maar dit gaat ten koste van de overzichtelijkheid. Bovendien bestaat de kans dat tijdens de uitvoering van het fietspad tussen de bomen boomwortels kunnen sneuvelen. Dit gaat ten koste van de stabiliteit van de boom. Door het kappen van de boom het dichtste bij de rotonde wordt de overlevingskans van de boom erachter vergroot. De boom achter de te kappen boom moet wel gesnoeid worden om in balans te blijven. Dit wordt tijdens de realisatiefase mee genomen.” Voor bomen 4 en 5 doen we nader onderzoek of verplanten met grotere ingrepen mogelijk is. Dit onderzoek vindt plaats in de volgende fase. Wij informeren u over de uitkomst via een raadsbrief na vaststelling van het Definitief Ontwerp.

4. De gemeente moet hier herplanten. Kan het college toezeggen dat elke gekapte boom door volwassen, inheemse exemplaren - of liever meerdere exemplaren - zal worden vervangen? Zo nee, waarom niet?

De te kappen bomen herplanten we binnen het plangebied. We kiezen altijd voor een boom met de hoogst mogelijk grootteorde. Er worden negen bomen gekapt en we (her)planten 11 bomen terug in het plangebied, deze zijn in overeenstemming met de beplanting die passend is in Overvecht. Op dit moment kunnen we nog niets zeggen over de soort, de ordegrootte en het precieze aantal. Dit is afhankelijk van de verdere uitwerking in het voorlopig ontwerp. Het zullen er niet minder zijn dan 11.

Zoals gezegd, bij de herinrichting van de Moldaudreef-Neckardreef moet er misschien één boom sneuvelen. In de raadsbrief geeft het college al aan een poging te ondernemen de boom te sparen bij de nadere uitwerking van de voorrangskruising. Behoud van de boom is dus een mogelijkheid.

5. Kan het college daarom toezeggen alvast voor te sorteren op alléén die uitwerkingen van de voorrangskruising die de betreffende boom zal sparen? Zo nee, waarom niet?

Op basis van de huidige gegevens kunnen wij niet toezeggen dat de boom gespaard wordt. In de volgende fase onderzoeken we of de aanpassing van het ontwerp voldoende is om de wortels van de boom te ontzien. Nadat dit onderzoek gedaan is, kunnen we een goede inschatting maken of de boom deze ingreep overleeft. De boom is te groot om te verplanten. Wij informeren u ook over de uitkomst hiervan in de raadsbrief na vaststelling van het Definitief Ontwerp.

Herinrichting Westerkade/Oosterkade
Bezorgde bewoners trekken aan de bel omdat zij horen dat aan de Oosterkade en Westerkade 32 bomen gekapt gaan worden vanwege de geplande herinrichting. Natuurlijk vindt de Partij voor de Dieren het een goed idee om parkeerplaatsen op te heffen en groen toe te voegen, maar onze fractie vindt het vreemd dat bij deze ‘vergroening’ 32 bomen gekapt moeten worden. Wij begrijpen dat een groot deel van die bomen gewoon gezond is.

6. Is het college het ermee eens dat het vreemd is om bij een inrichting die als doel heeft de kwaliteit van de Openbare Ruimte te verbeteren en te vergroenen zoveel bomen te kappen? Zo nee, waarom niet?

In dit geval is dit helaas nodig. Op de kade staan 21 essen en 11 amberbomen. De essen hebben allen essentaksterfte, deze bomen staan al onder extra controle. Gezien het verloop van deze boomziekte sterven deze essen binnen afzienbare tijd af. Daarom is het nodig om de bomen te vervangen door sterke nieuwe boomsoorten, in goede groeiplaatsen, zodat de bomen weer jaren mee kunnen. De amberbomen zijn van de 1e ordegrootte. Deze bomen worden in volwassen toestand te zwaar voor deze kade. De amberbomen hebben een goede conditie en worden verplant naar een locatie waar ze weer goed verder kunnen groeien. In de nieuwe situatie planten we meer bomen (34 stuks) terug: 32 bomen van 2e ordegrootte, 2 bomen van 3e ordegrootte.

7. Kan het zijn dat bij het ontwerp van de ‘nieuwe’ Oosterkade en Westerkade weer vanaf ‘een blanco vel’ gewerkt is, oftewel: is er wel gekeken naar de aanwezigheid van bestaand groen? Zo nee, waarom niet?

Ja, er is gekeken naar het bestaande groen. In de IPVE/FO fase is beschreven dat langs de kademuur een kadestrook komt met daarin deels bestaande en deels nieuwe bomen van 1e ordegrootte. Deze mogen geen belasting gaan uitoefenen op de bestaande kademuren. De belastingen op binnenstedelijke kademuren vraagt zeer speciale aandacht vanuit de fundering, onderloopsheid en verankering. Daarom is in de fase van het Voorlopig Ontwerp technisch onderzoek verricht naar de bouwkundige staat van de kademuren en de funderingen. Deze blijken in goede staat te verkeren. Op basis van controle berekeningen is wel vastgesteld dat de bestaande bomen van de 1e ordegrootte (boomhoogte >15m) op termijn schade gaan veroorzaken aan de gewichtskeermuur. Daarom moeten de bestaande 1e ordegrootte bomen, zowel de gezonde amberbomen als de essen die aan zijn getast door essentaksterfte, wijken voor 2e grootte bomen (boomhoogte 8-15m). Zie ook beantwoording vraag 6.

8. Waarom moeten deze bomen zo nodig gekapt worden? Klopt onze informatie dat deze bomen (grotendeels) gezond zijn? Zo nee, hoe zit het dan?

Zie beantwoording vraag 6 en 7.

9. Er zijn trappen gepland in het gebied. Hoeveel van de gewenste trappen kunnen gerealiseerd worden met behoud van bomen?

De bestaande bomen kunnen niet worden behouden, zie beantwoording vraag 6.

10. Kan college toezeggen de herinrichting zodanig aan te passen dat alle aanwezige gezonde bomen ingepast worden in het ontwerp? Zo nee, waarom niet?

Nee. De essen hebben essentaksterfte en zowel de essen als de amberbomen worden als 1e ordegrootte bomen te groot en veroorzaken op termijn schade aan de gewichtskeermuur. Daarom worden de gezonde amberbomen verplant en krijgen een nieuwe plek binnen de gemeente waar ze weer goed verder kunnen groeien. Ook voor het verplanten is een kapvergunning noodzakelijk. Bewoners zijn vorig jaar geïnformeerd over de situatie van de bomen en hebben meegedacht in de soortkeuze voor de nieuwe bomen in het ontwerp. Zie ook beantwoording vraag 6 en 7.

Herinrichting Jutfaseweg
Op 20 april jl. volgde de brief over de herinrichting van de Jutfaseweg. Deze brief kondigt de komst van een participatieproces aan dat tot 1 juni 2021 loopt, maar we zien wel informatie over extra groen, verlaging van rijsnelheid voor auto’s, het opheffen van parkeerplaatsen en de aanleg van een wandelpad. Informatie over bomen ontbreekt, wel is een boom gearceerd in een schets.

11. Wat zijn de gevolgen van deze herinrichting voor de bomen: hoeveel bomen worden er bij geplant en hoeveel wil het college gaan kappen?

In het Integraal Programma van Eisen staat onder paragraaf 4.3 (pagina 31) dat we de bestaande bomen handhaven en de groeiplaatsen hiervan verbeteren. Waar mogelijk voorziet het ontwerp in nieuwe bomen (van 1e tot 3e grootte). In deze fase van het project is het nog niet mogelijk een exact aantal bomen te noemen dat we gaan planten (dit hangt ook samen met de ondergrond bijvoorbeeld). In de huidige plannen verwachten we tussen de 10 en 15 bomen toe te kunnen voegen.

12. Indien bomen gekapt moeten worden voor de herinrichting, kan het college toezeggen de planvorming aan te passen op de aanwezigheid van gezonde bomen? Zo nee, waarom niet?

Zoals in antwoord 11 genoemd is het uitgangspunt dat we de bestaande bomen handhaven en daarvan de groeiplaatsen verbeteren. Gezonde bomen kappen we niet. Als bomen vanwege slechte levensverwachting weg moeten en niet verplantbaar zijn, dan worden er nieuwe bomen geplant (herplantplicht). Bij het vaststellen van het definitieve IPvE wordt ook de bomeninventarisatie toegevoegd.

Afsluiting
De Partij voor de Dieren kijkt bij planvorming voor gebouwen en wegen altijd naar de gevolgen voor aanwezige bomen. In het geval van gebouwen gebeurt het -ons inziens: gelukkig- steeds meer om bij planvorming de aanwezigheid van bomen mee te nemen, deze te behouden en nieuwe plannen hierop aan te passen.

13. Wat vindt het college van het idee om ‘natuurinclusief bouwen’ ook toe te passen op mobiliteitsprojecten?

Dit ondersteunen wij en dat doen we op dit moment al vanuit de ‘Groen tenzij” -aanpak. Met deze aanpak zetten wij er ook bij mobiliteitsprojecten op in om het onnodig kappen van bomen te voorkomen, door bomen in te passen in de ontwerpen bij herinrichtingsprojecten. In die zin handelen we al in de geest van het natuurinclusieve bouwen. Herinrichtingen vanuit Mobiliteit worden ook aangegrepen om waar mogelijk extra bomen aan te planten of de groeiplaats van bestaande bomen te verbeteren. Het feit dat mobiliteitsprojecten zich vooral in de bestaande stad afspelen waar de openbare ruimte krap bemeten is, is hierbij wel een complicerende factor voor het natuurinclusief bouwen.

14. Is het college bereid om wegen natuurinclusief aan te leggen en te herinrichten, met het doel om aanwezige gezonde bomen zoveel mogelijk te sparen, alsook kansen voor nieuwe bomen en biodiversiteit volop te benutten?

Zie het antwoord bij vraag 13.

Maarten van Heuven, Partij voor de Dieren