Schrif­te­lijke vragen Pride Demo

Indiendatum: 30 jun. 2020
Antwoorddatum: 16 jul. 2020

Schriftelijke vragen 148/2020

Op zondag 28 juni 2020 was er een Pride demonstratie bij het Moreelsepark in Utrecht. Volgens de berichtgeving op DUIC zijn er bij de start deelnemers tegengehouden door de politie, omdat bepaalde, antiracistische uitingen niet hoorden bij deze demonstratie. Na overleg mocht de mars toch beginnen. Later is door de politie een spandoek in beslag genomen, naar verluidt omdat het niet zou passen bij datgene waarvoor een vergunning was aangevraagd. Een filmpje hiervan is te zien op Facebook.

De fracties vragen zich af waarom de politie zich op deze manier heeft opgesteld ten aanzien van de demonstratie. Vandaar de volgende vragen:

1. Is de burgemeester bekend met het ophouden van de demonstratie en het in beslag nemen van het spandoek?

Ja.

2. In hoeverre klopt de lezing er bepaalde uitingen niet bij de demonstratie hoorden en het spandoek niet zou passen bij de vergunning?

Voor een demonstratie is geen vergunning nodig. Organisatie die willen demonstreren moeten conform de APV en de Wom een kennisgeving doen bij de gemeente. In Utrecht kan dat digitaal. De kennisgeving voor deze demonstratie is gedaan door een organisatie onder de naam “Niet normaal”. Als doel van de demonstratie is opgegeven: “deze demonstratie is in het kader van Pride, voor erkenning, zichtbaarheid en viering van de rechten, levens en geschiedenis van de LGBTQ+ community”. In een overleg tussen de organisatie met de politie en de gemeente ter voorbereiding van de demonstratie heeft de organisator aangegeven een korte toespraak bij het politiebureau te willen houden om aandacht te vragen voor het politiegeweld tegen deze gemeenschap. Andere doelstellingen van de demonstratie zijn niet gemeld.

Bij aanvang van de demonstratie stelde de politie vast dat ook onderwerpen als black lives matter, anti zwarte Piet en lock-down maatregelen onderdeel uitmaakte van de uitingen. Een nieuwe doelstelling tijdens een demonstratie kan aanleiding zijn om te overleggen met de organisatie en de gemeente om te bepalen of er een nieuwe inschatting op risico’s wanordelijkheden, verkeer of gezondheid nodig is. In dit geval heeft voorafgaand aan de demonstratie opnieuw overleg plaats gevonden met de organisatie en de gemeente over de nieuwe situatie. Verder werd een banner meegevoerd met als tekst “All Clits Are Beautiful”. De eerste letters van ieder woord waren rood en de rest van de letters zwart. Daardoor was de strafbare afkorting A.C.A.B. zichtbaar, wat staat voor All Cop(per)s Are Bastards.

3. Wat is het oordeel van de burgemeester over deze handelswijze?

De voorbereiding en behandeling van deze demonstratie is een standaard handelwijze na een kennisgeving bij de gemeente. De inname van de banner valt onder de verantwoordelijkheid van het Openbaar Ministerie.

4. Zijn er vooraf afspraken gemaakt met de organisatie? Zo ja, welke?

Ja, er zijn vooraf afspraken gemaakt, zie het antwoord onder 2. In een voorbereidend overleg is de inhoud van de kennisgeving met de organisatie in goed overleg doorgenomen. Er is gesproken over de standaardmaatregelen, zoals het niet hinderen van winkelend publiek. Ook is gesproken over de ordedienst die de organisatie zou inzetten en zijn afspraken gemaakt over het waarborgen van de covid-19 maatregelen. In het gesprek zijn slechts enkele aanpassingen aan de te lopen route gedaan en is aangegeven dat de organisatie 100 deelnemers in plaats van de aangegeven 200 verwachtte. Een wijziging of uitbreiding van het doel van de demonstratie is niet ter sprake gebracht.

5. Deelt de burgemeester dat het in principe niet aan de politie is om (al dan niet in opdracht) te beoordelen welke uitingen en welk spandoek wel of niet past bij een demonstratie? Zo nee, waarom niet? Zo ja, wat gaat de burgemeester doen om herhaling te voorkomen?

Demonstreren is een grondrecht en valt onder de Wet openbare manifestaties. Het grondrecht om te demonstreren wordt enerzijds begrensd door de in de Wet openbare manifestatie genoemde gronden: bescherming van de gezondheid, het belang van het verkeer en de bestrijding of voorkoming van wanordelijkheden. Dit is ter beoordeling aan de burgemeester. De inhoud van een demonstratie, ook als deze door sommigen als hinderlijk, aanstootgevend of choquerend wordt ervaren, is nooit een reden voor het stellen van beperkende maatregelen of het verbieden van een demonstratie. Anderzijds wordt de demonstratie begrensd door het strafrecht. Strafbare uitlatingen of uitingen zijn
verboden. Of daarvan sprake is geweest, is ter beoordeling aan het Openbaar Ministerie.

Peter van Corler, GroenLinks
Maarten van Heuven, Partij voor de Dieren
Bülent Isik, PvdA
Ruurt Wiegant, SP
Mahmut Sungur, DENK
Jeffrey Koppelaar, S&S