Schrif­te­lijke vragen Raad in de wijk

Indiendatum: 20 jun. 2023
Antwoorddatum: 29 aug. 2023

Schriftelijke vragen 79/2023

Dinsdag 6 juni 2023 was de raad te gast in de Vaartsche Buurt. We gingen met bewoners in gesprek over kleinstedelijke kansen grootstedelijke keuzes. Naar aanleiding van dit verzoek hebben de fracties van ChristenUnie, CDA Utrecht, S&S, Partij voor de Dieren, GroenLinks en de VVD de volgende vragen.

Op dit moment wordt de Westerkade heringericht om een betere verbinding te krijgen tussen Utrecht Vaartsche Rijn en de binnenstad. Bewoners zijn het erover eens dat het een verbetering is van de openbare ruime maar er vielen ook een aantal zaken op. Hierover hebben we de volgende vragen.

1. Ook aan de kant van het water wordt er op dit moment door auto’s geparkeerd terwijl hier geen parkeerplaatsen zijn. Waarom is hier voor verharding gekozen? Komen hier welllicht nog bankjes of andere objecten en/of functies? Tevens lijkt deze verharding op parkeerplekken, en zijn de daadwerkelijke parkeerplekken minimaal aangegeven. Wat kan het college doen om duidelijker te maken wat wel én geen parkeer-plekken zijn?

Antwoord: De herinrichting van de Ooster- en Westerkade bevindt zich in de afrondende fase. Een aantal werkzaamheden staat gepland na het zomerreces. Het huidige ontwerp is mede bepaald in het IPVE-traject 2017/2018 met de omgeving, waarbij het model ‘kade voor de voetganger’ de voorkeur heeft gekregen. Het maakt onderdeel uit van de ambitie om Utrecht Centraal te ontlasten en de verbinding tussen station Vaartsche Rijn en de binnenstad te verbeteren. De vrije ruimte die nu zichtbaar is in het profiel was bedoeld als ruimte voor de voetganger, om te wandelen, slenteren, uit te wijken voor tegenliggers/fietsers, etc. Het doel was een brede boulevard te maken richting de binnenstad, waar fietser en voetganger op natuurlijke wijze kunnen mengen en de voetganger voldoende ruimte te geven. In de huidige situatie is al zichtbaar dat de ruimte zo gebruikt wordt, waar deze niet geblokkeerd is door auto’s. Op de Westerkade ligt de parkeerdruk hoger en is men vanuit het verleden gewend om langs het water te parkeren. Ook waren de trappen langs het water nog niet opengesteld en was de kadestrook nabij Ledig Erf voor een deel nog afgesloten.

Hoewel we met het verkeerd parkeren zeker iets moeten, zou de overlast van auto’s niet leidend moeten zijn voor het ontwerp. De doelen die beoogd waren, met name een comfortabele voetgangersroute en verblijfszone komen hiermee onder druk te staan. In de huidige situatie is nu al te zien dat waar de ruimte beschikbaar is, de voetganger deze ook gebruikt. De komende jaren verwachten we dat het aantal voetgangers en fietsers alleen maar toeneemt. De groei van het aantal
reizigers van station Vaartsche Rijn laat dit al zien.
Verdere vergroening is in het ontwerp aangebracht door op de parkeerstrook groenvakken te introduceren, die naarmate het aantal parkeerplekken afneemt, verder uitgebreid kan worden. Hierdoor ontstaat een groene beleving voor alle gebruikers van het profiel, terwijl we de ruimte voor de voetganger aan de kade in stand houden. Hoewel het beeld na aanleg nu stenig oogt, krijgt het profiel op termijn een veel groenere uitstraling, door de groenvakken, de palen met klimgroen aan de gevelzijde (komen dit najaar), maar zeker ook door de grotere bomen. Een belangrijk doel hierbij is ook om een schaduwrijke route te creëren voor voetgangers, zoals voorgeschreven is in de visie Klimaatadaptatie, waarin we de ambities stellen om op hoofdroutes minimaal 40% schaduw te creëren. Om in de overgangsfase het verkeerd parkeren te voorkomen worden tijdelijk paaltjes geplaatst. Na de evaluatiefase (zie 2) kijken we hoe we dit probleem definitief aanpakken.

2. Is het college bereid te kijken naar het toevoegen van groen op deze strook?

Antwoord: Wij willen nu geen groenvakken aan de kade aanleggen, omdat we hiermee ingrijpen in het gehele functioneren van het ontwerp, zonder dat we nog weten hoe de ruimte precies gebruikt gaat worden. We kunnen onderzoeken of en hoe we dit zouden kunnen doen, maar om hier een goede oplossing voor te verzinnen is het nodig om te weten hoe de kades gebruikt worden, waar de knelpunten zitten, etc. Wel kiezen we ervoor om tijdelijke maatregelen toe te passen om de auto te weren van de kade, door natuurstenen paaltjes te plaatsen (nonnetjes). Ook kijken we of we de markering van de bestaande parkeervakken aan de gevelzijde kunnen verduidelijken. Hiermee komt de ruimte weer beschikbaar voor de voetganger en kunnen we monitoren of het ontwerp gebruikt wordt zoals bedoeld. Op basis van deze informatie kunnen we een goed integraal voorstel doen, dat ook functioneert op de langere termijn. Voor de evaluatie denken we aan een periode van ongeveer een jaar. De buurt nemen we mee in de evaluatie.

3. In de Kroonsteeg ligt al lange tijd de weg volledig open en lijken de werkzaamheden stil te liggen. Kan het college toelichten wat hier aan de hand is?

Antwoord: Stedin heeft hier onderhoudswerkzaamheden uitgevoerd om de kwaliteit van het gasnetwerk optimaal te houden (gassanering). Stedin is op 2 mei 2023 begonnen met de werkzaamheden en heeft deze op 26 juni 2023 afgerond. Na afronding van de werkzaamheden, is opdracht gegeven het straatwerk te herstellen. Dit is op 27 juni door een aannemer uitgevoerd. De omgeving is tweemaal geïnformeerd over de werkzaamheden via een brief.

Eerder zijn er vragen gesteld over fietsparkeren bij station Utrecht Vaartsche Rijn. Er wordt samen met ProRail onderzoek gedaan naar extra parkeerplekken.
4. Wat is de status van dit onderzoek?

Antwoord: Het onderzoek wordt op dit moment nog uitgevoerd. We verwachten dit najaar een voorkeurslocatie te kiezen. Wij zullen de raad hierover informeren. De zoektocht naar aanvullende fietsparkeerplekken is een complexe puzzel omdat er zeer beperkt ruimte is in dit deel van de stad. Als we een locatie hebben gevonden werken we deze verder uit. We verwachten dus dat realisatie van een nieuwe stalling nog een tijd duurt. We kijken daarom met ProRail ook naar oplossingen voor de korte termijn.

5. Er zijn ook maatregelen genomen om de toegankelijkheid te verbeteren. Wat is het resultaat geweest van deze maatregelen?

Antwoord: Er zijn markeringen op de stoep aangebracht die aangeven dat de geleidestrook en trappen vrij moeten blijven van fietsen. Daarnaast zijn in oktober 2022 Fietscoaches ingezet. In voorjaar 2023 hebben we extra verwijzingen naar de fietsenstalling op het fietspad aangebracht. En we hebben met stickers op de ramen van de stalling duidelijker aangegeven dat de fietsenstalling de eerste 24 uur gratis is. Helaas merken we dat deze maatregelen beperkt invloed hebben en we het gedrag dus moeilijk kunnen beïnvloeden. Er staan dus nog steeds veel fietsen ongeorganiseerd op de stoep. Zoals bij vraag 4 aangegeven onderzoeken we een lange en korte termijn oplossing.

Veel bewoners ervaren overlast van het toegenomen gebruik van de steiger aan de oosterkade voor het op en af stappen van boten.
6. Welke maatregelen heeft de gemeente genomen om overlast hier te voorkomen?

Antwoord: Sinds de planvorming voor de ontwikkeling van de Oosterkade zijn er gesprekken met de buurt gevoerd. Dit heeft er onder andere toe geleid dat we:
- Een alcoholverbod hebben ingesteld;
- het ontwerp van de Oosterkade op onderdelen hebben aangepast om zo een betere balans tussen wonen en recreëren te realiseren.
- we tijdens het vaarseizoen toiletten en extra kliko’s plaatsen, om zo de acute overlast in het vaarseizoen te verlichten;
- in de nachtelijke controleronde vanuit toezicht extra aandacht geven aan de Oosterkade;
- een gesprek hebben gevoerd met exploitanten van vaartuigen om hen te wijzen op de toenemende drukte op de Oosterkade en hoe zij een rol kunnen spelen in het verminderen van deze drukte, onder andere door afspraken te maken over gedragsregels voor passagiers.
- twee alternatieve tijdelijke op- en afstapplekken hebben aangewezen waar de vaarondernemers gebruik van kunnen maken, om zo de drukte op de Oosterkade te verlichten. Eén is gesitueerd onder de Stadskamer, de andere ligt ter hoogte van het Geertebolwerk.

7. Wat is het beleid als het gaat om locaties voor het op en afstappen van boten? Zijn hier eventueel ook andere locaties voor beschikbaar?

Antwoord: Er zijn in de binnenstad verschillende mogelijkheden voor ondernemers om hun passagiers op- en af twee alternatieve (tijdelijke) op- en afstapplekken aangewezen aan de Catharijnesingel waar ondernemers dit vaarseizoen ook gebruik van kunnen maken. Het doel van deze tijdelijke aanwijzing is om de drukte qua op- en afstappende passagiers op de Oosterkade te verminderen.

8. Er is ook een groot tekort aan toiletten in deze hoek van de stad. Is het college bereid te kijken of er mogelijkheden zijn toiletten bij te plaatsen? Wellicht op een tijdelijk ponton op het water.

Antwoord: In het overzicht van de Hoge Nood app is te zien hoe veel sanitaire voorzieningen er zijn binnen een straal van 500 meter (zie ook kaartje hieronder). We gaan in eerste instantie uit van bestaande voorzieningen, zoals bij horeca en ondernemers. Sinds de Pride is er aan de Oosterkade een mindervalide toilet geplaatst, deze zal hier tijdelijk staan (tot 31 oktober). Onderaan de steiger is een dixi geplaatst. Bij grotere herinrichtingen binnen dit gebied, zoals die van Ledig Erf, bekijken we de mogelijkheden voor een permanente toiletvoorziening.

9. Hoe wil het college de kans op zwerfafval verkleinen, welke maatregelen kan en wil zij nemen?

Antwoord: Tijdens het vaarseizoen plaatsen we extra kliko’s om zwerfafval zoveel mogelijk te voorkomen.

10. Wanneer komen er trappetjes zodat mensen gemakkelijk ook het water uitkomen?

Antwoord: Het plaatsen van (zwem)trappetjes stimuleert mensen om (tijdens warme perioden) in het water te springen en te zwemmen. In de op handen zijnde Visie Stadswater wordt hier verder op ingegaan. De gemeente wil het zwemmen faciliteren op de plekken waar het kan, aan de andere kant willen we het zwemmen ook ontmoedigen of verbieden als het te veel conflicteert met andere functies, de veiligheid- en gezondheidsrisico’s te groot zijn en/of leidt tot te veel overlast. De Oosterkade is minder geschikt als zwemlocatie. Qua vaarbewegingen is het op die locatie druk wat vooral voor de zwemmers gevaarlijke situaties kan opleveren. We zijn dus niet voornemens om op deze plek trappetjes aan te
brengen.

In de Vaartsche buurt staan een aantal sociale huurwoningen die al lang op een lijst staan om gerenoveerd te worden. Toch wordt deze renovatie keer op keer uitgesteld.

11. Is het college bekend met de renovatieplannen?

Antwoord: Nee, wij zijn hier niet mee bekend. Wij hebben navraag gedaan bij Bo-Ex en daaruit blijkt dat de corporatie geen renovatieplannen voor de sociale huurwoningen heeft. Bo-Ex geeft aan dat zij in gesprekken met de bewonerscommissie heeft gecommuniceerd dat de huidige staat van onderhoud getoetst wordt op het toekomstig planmatig onderhoud, waarbij ook gekeken wordt naar de energetische kwaliteit van de woningen. Indien de energetische kwaliteit aanleiding geeft tot het doorvoeren van kleine verbeteringen dan wordt dat bij de reguliere onderhoudsingrepen meegenomen.

Bovenstaande gezegd hebbende, betreuren wij het feit dat de communicatie tot onduidelijkheid leidt bij bewoners. In de evaluatie van het Algemeen Sociaal Plan (ASP) komt naar voren dat het verschil tussen onderhoud en renovatie niet altijd duidelijk is en tot discussies kan leiden. Dat lijkt hier ook het geval te zijn. In het herziene ASP is daarom een bijlage opgenomen die ingaat op het onderscheid tussen onderhoud en renovatie. Daarbij is ook aangegeven dat er sprake kan zijn van een mix van onderhouds- en renovatiewerkzaamheden die tegelijkertijd worden uitgevoerd. Op grond van de afspraken uit het ASP moet voor de verschillende werkzaamheden steeds duidelijk worden aangegeven of het om onderhoud of renovatie gaat.

Wij zullen het hernieuwde ASP en de betreffende bijlage opnieuw onder de aandacht brengen bij Bo-Ex. Ook bespreken wij met Bo-Ex dat de communicatie over onderhoud dan wel renovatie in lijn is met de afspraken uit het ASP.

12. Is het college bereid om in gesprek te gaan over waarom deze renovatie keer op keer wordt uitgesteld?

Antwoord: Zie antwoord op vraag 11. Volgens Bo-Ex zijn er geen renovatieplannen, maar gaat het hier om planmatig onderhoud. Wij zien daarom op dit moment geen noodzaak om met Bo-Ex in gesprek te gaan hierover. Wel gaan wij met Bo-Ex in gesprek, zoals gezegd, over het hernieuwde ASP.

13. Is het college bereid Bo-ex aan te spreken op hun verantwoordelijkheid deze woningen snel te renoveren.

Antwoord: Zie antwoord op vraag 11. Overigens geeft Bo-Ex aan dat ze bij de eerstvolgende bijeenkomst met de bewonerscommissie graag in gesprek gaat om te verduidelijken of het om planmatig onderhoud of renovatie van de betreffende woningen gaat. Wij zullen Bo-Ex vragen om ons over dat gesprek te informeren.

Bewoners gaven terug verschillende meldingen gedaan te hebben over afval en overlast. Helaas worden deze meldingen niet altijd goed opgevolgd.
14. Op welke manier acteert de gemeente op meldingen van bv afval in de openbare ruimte, zoals bijplaatsingen bij containers en andere bergen van afvalzakken die langdurig (dagenlang) blijven liggen en niet worden opgehaald?

Antwoord: We streven ernaar meldingen zo snel mogelijk op te lossen. Voor meldingen over bijplaatsingen bij containers geldt de servicenorm dat meldingen binnen 24 uur afgehandeld worden. In 2022 lukte dit voor 93% van alle meldingen. Wanneer er erg veel, of groot/zwaar afval gedumpt is moeten we ander materieel inzetten. Dit kan voor vertraging zorgen, maar we streven ernaar het gedumpte afval zo snel mogelijk op te ruimen.

15. Herkent het college het beeld van de bewoners dat zij meldingen (via utrecht.nl/melding en SlimMelden) niet goed in het vizier heeft, en dat 14030 niet goed werkt?

Antwoord: Bewoners kunnen meldingen over de openbare ruimte doorgeven via meldingen.utrecht.nl of het Klantcontactcentrum van de gemeente via 14030. Wij herkennen het beeld niet dat meldingen (structureel) niet goed in beeld zouden zijn, of dat 14030 niet werkt. Meldingen worden primair opgelost door de vakafdeling. Op het moment dat meldingen niet of onvoldoende worden opgepakt kan een inwoner zich richten tot verschillende kanalen. Dit kan bijvoorbeeld zijn via telefoon, chat, whatsapp maar ook bij het servicepunt op de wijkbureaus.

16. Welke rol kan het wijkbureau hierin spelen volgens het college, en/of welk ander vast aanspreekpunt kunnen we vanuit de gemeente beschikbaar stellen om meldingen snel op te lossen?

Antwoord: Zie het antwoord op vraag 15 voor de kanalen die hiervoor beschikbaar zijn. De procedure voor het beantwoorden van vragen van inwoners zijn in de kern gelijk. Daarvoor maakt het niet uit welke ingang een inwoner kiest.

17. Klopt het dat het ophalen van afval in de Vaartsche buurt niet altijd goed gaat omdat ze tussen twee verschillende regimes in vallen? Zo ja, wanneer zal dit verholpen zijn?

Antwoord: De Vaartsebuurt is nog niet aangesloten op ondergrondse containers. Dit komt doordat er niet voldoende geschikte containerlocaties zijn gevonden om de hele buurt gelijktijdig te kunnen omzetten naar Het Nieuwe Inzamelen.
Op de Westerkade kunnen ten tijde van het opstellen van deze beantwoording door werkzaamheden geen vuilniszakken voor de deur worden opgehaald. De bewoners kunnen gebruikmaken van een ondergrondse container tegenover de Vaartsestraat 206. Op de Westerkade zullen twee ondergrondse containers worden geplaatst. Tijdens de werkzaamheden van de herinrichting is een kelder gevonden. Deze moet eerst worden verstevigd voordat er zwaar vervoer in de straat kan rijden. Hierdoor zijn de ondergrondse containers nog niet bereikbaar voor ons inzamelvoertuig en kunnen deze nog niet in gebruik genomen worden.
Uiteindelijk wordt er op de Vaartsestraat een perscontainer geplaatst, zodat we meer bewoners van de Vaartsebuurt op deze locatie kunnen aansluiten. Op dat moment zullen zij bericht ontvangen dat ze van deze locatie gebruik kunnen maken. De verwachting is dat dit nog in 2023 uitgevoerd wordt.

18. Zijn er andere plekken waar bewoners op een laagdrempelige manier terecht kunnen met hun meldingen en klachten?

Antwoord: Zie vraag 15 voor de kanalen die beschikbaar zijn voor het doen van meldingen. Voor vragen die specifiek gaan over de plaatsing van ondergrondse containers en de invoering van Het Nieuwe Inzamelen kunnen bewoners mailen naar hetnieuweinzamelen@utrecht.nl. Voor het aanvragen en/of omwisselen van een kliko kan whatsapp gebruikt worden. Zie ook deze pagina op de gemeentelijke website hierover.

Tot slot, we hebben ook een speeltuin bezocht.
19. Deelt het college het belang om hier ook vergroening en schaduw toe te voegen, zodat mensen hier ook voor hun verkoeling kunnen komen?

Antwoord: Het toevoegen van groen en schaduw past in het gemeentelijk beleid om hittestress tegen te gaan. Rond de speelplek zal door middel van nieuwe plantvakken en gras veel groen toe worden gevoegd. Enerzijds is dit om hittestress te voorkomen, maar ook voor het vasthouden van water door groen en vergroten van de biodiversiteit.

Aanvullend hierop is onderzocht of er meer bomen kunnen worden toegevoegd. Het toevoegen van meer bomen blijkt lastig. Midden op de speelplek lijkt een boom te kunnen worden toegevoegd. Dit is echter onwenselijk omdat dit de bespeelbare ruimte op de speelplek te veel zou beperken. Rond de speelplek staan al een aantal bomen. Voor het toevoegen van een nieuwe boom is hierdoor (ondergronds) te weinig groeiruimte, waardoor de boom niet dusdanig zou kunnen volgroeien tot een volwassen boom. En dus weinig schaduw zal toevoegen.

Rik van der Graaf, ChristenUnie
Maarten van Heuven, Partij voor de Dieren
Jantine Zwinkels, CDA Utrecht
Annemarijn Oudejans, Student & Starter
Fred Dekkers en Fred Claasen, GroenLinks
Gertjan te Hoonte, VVD