Schrif­te­lijke vragen Terug­lo­pende veiligheid LHBTIQ+ personen

Indiendatum: 5 okt. 2022
Antwoorddatum: 9 nov. 2022

Schriftelijke vragen 169/2022

In de resultaten van de enquête van het Pinkpanel van Artikel 1 is te lezen dat het gevoel van veiligheid onder LHBTIQ+ personen tussen 2021 en 2022 opnieuw is afgenomen en dat het aantal discriminatie ervaringen is toegenomen. Dit is een zorgelijke trend. Een bijzonder hoog percentage van de ondervraagden geeft aan geen discriminatie te ervaren zolang ze zich aanpassen. Met name in de kroeg en op straat voelen mensen zich niet veilig en bijna de helft van de geïnterviewde personen geeft aan nog steeds niet of niet meer openlijk hun genderidentiteit of seksuele identiteit te kunnen uitdragen. Deze bevindingen zijn zeer zorgwekkend en passen in een trend van groeiende queer- en transhaat die steeds vaker en openlijker wordt uitgedragen naar iedereen niet binnen de hetero of cisgender norm valt. Hoewel het geweld toeneemt, is het aantal veilige (uitgaans)plekken voor deze groepen in onze stad schaars. De fracties van BIJ1, GroenLinks, PvdA, PvdD, D66, EenUtrecht, Volt, Utrecht Solidair en Student & Starter stellen daarom de volgende vragen:

1. Wat doet het college om de veiligheid van LHBTIQ+ personen te waarborgen en daar waar nodig te vergroten?

Wij vinden het belangrijk dat iedereen zich in Utrecht vrij en veilig voelt. Om dit extra te waarborgen voor de LHBTQ+ gemeenschap heeft Art. 1 Midden-Nederland sinds 2020, i.s.m. het COC, een speciaal meldplatform voor de LHBTIQ+ gemeenschap genaamd #WeBlijvenOnsZelf. Na een succesvolle pilotperiode is er gezamenlijk besloten vervolg te geven aan dit meldpunt. Het succes is mede te danken, zo meldt Art. 1, aan het feit dat LHBTIQ+ personen zich veiliger voelen om incidenten te melden bij dit meldplatform.

Daaraan gekoppeld is er periodiek een Veiligheidsoverleg. In het overleg worden de meldingen die binnenkomen bij het platform en casussen bekend bij de andere leden van het overleg anoniem besproken. Ook worden er trends en ontwikkelingen besproken en wordt er direct ingesprongen op urgente casuïstiek. Het overleg wordt voorgezeten door Art.1 en gemeenten Utrecht en Amersfoort, OM, Politie (Roze in Blauw) en COC Midden-Nederland zijn hierbij aanwezig. Het actieplan “Aanpak Straatintimidatie” richt zich grotendeels op het tegengaan van intimidatie en seksueel grensoverschrijdend gedrag tegen meisjes en vrouwen in de openbare ruimte, omdat dit het vaakst voorkomt. Dit laat onverlet dat er aandacht blijft voor andere slachtoffers, zoals mensen uit de LHBTIQ+ gemeenschap.

Verder hebben we in Utrecht het Panel Deurbeleid, onderdeel van de aanpak Veilig Uitgaan. Wanneer iemand het gevoel heeft onterecht te zijn geweigerd bij een nachthorecagelegenheid, kan deze persoon dit melden bij Panel Deurbeleid. Het panel bemiddelt tussen melder en horecaondernemer.

2. Heeft het college oog voor de groepen binnen de LHBTIQ+ community die extra kwetsbaar zijn en die vaker het slachtoffer zijn van geweld en marginalisatie, zoals queer- en trans personen met een vluchtstatus, ongedocumenteerde personen of queer mensen van kleur? Wat doet zij momenteel voor hen in het kader van de regenboogagenda?

Wij vinden een intersectionele blik cruciaal, om zo de nuance, verschillen en de diversiteit die binnen de LHBTIQ+ gemeenschap bestaan, te herkennen en erkennen. Daarom ondersteunen wij partijen zoals het COC en Colored Qollective in het creëren van safe(r) spaces in de stad, ook speciaal voor diegenen binnen de LHBTIQ+ gemeenschap die te maken hebben met meerdere mechanismen van uitsluiting.

In het hierboven genoemde veiligheidsoverleg wordt er ook gestreefd om een intersectionele analyse toe te passen. Daarnaast is in de huidige regenboogagenda een apart hoofdstuk opgenomen m.b.t. LHBTIQ+ vluchtelingen en stond Coming Out/In Dag 2022 in het teken van LHBTIQ+ personen van kleur.

3. Heeft het college in het vizier dat met name de trans en non binaire community steeds vaker het doelwit is van gerichte haat vanuit extreemrechts dat stelt dat er sprake zou zijn van een ‘genderideologie’ of ‘woke ideologie’ en zijn er plannen vanuit het college om deze groepen te beschermen tegen deze aanvallen op hun bestaansrecht?

Gerichte haat, ongeacht uit welke richting of ideologie, gaan we in Utrecht tegen. Zo ook als mensen vanuit ideologie extremistische opvattingen hebben die een gevaar kunnen vormen voor de LHBTIQ+ gemeenschap. Dat is voor ons aanleiding om deze mensen te bespreken in het casusoverleg radicalisering. Zie verder beantwoording vraag 1.

4. Is het college het met ons eens dat het in tijden van groeiende onveiligheid extra belangrijk is dat er voldoende fysieke plekken (safe spaces) en events zijn waar de community elkaar kan ontmoeten en kan zij aangeven hoeveel dit er nu zijn in onze stad?

Het is belangrijk dat iedereen zich veilig en vrij voelt in Utrecht. Het streven is dat de hele stad een veilige plek is voor de LHBTIQ+ gemeenschap. Dit is helaas nog niet altijd het geval. Wij hebben een paar safe(r) spaces in beeld, zie vraag twee, maar hebben geen volledig beeld van het aantal ‘safe(r) spaces’ voor de LHBTIQ+ gemeenschap, omdat deze vaak vanuit de gemeenschap zelf ontstaan, los van gemeentelijke ondersteuning. Daar zit ook de kracht, ‘bottom up’ initiatieven van mensen die elkaar vinden.

5. Kan het college aangeven hoeveel van deze plekken of events een subsidierelatie hebben met de gemeente en hoe hierin de groepen die extra onveilig zijn, zoals trans personen en queer mensen van kleur, hierin vertegenwoordigd zijn?

Wij streven ernaar dat de LHBTIQ+ gemeenschap en zeker de extra kwetsbaren hierbinnen zich veilig voelen bij alle (subsidie) partners, plekken en events die er zijn in de stad. Specifiek zijn er subsidie relaties met de volgende LHBTIQ+ organisaties: COC Midden-Nederland, Colored Qollective en Stichting de Overkant. Colored Qollective is een grassroots organisatie voor en door LHBTIQ+ personen van kleur en de safe(r) spaces die het COC organiseert voor LHBTIQ+ personen van kleur worden ook door personen uit die groep georganiseerd. Op bestuurlijk niveau maakt het COC zich hard voor meer diversiteit. Dit moedigen wij ook aan.

Daarnaast werkt Utrecht samen aan een inclusieve cultuursector, ook met aandacht voor specifiek de LHBTIQ+ gemeenschap. De door de gemeente gesubsidieerde culturele instellingen passen de landelijke Code Diversiteit & Inclusie toe en delen kennis in het inclusienetwerk PACT Utrecht. Als gemeente subsidiëren we culturele instellingen meerjarig die activiteiten voor de LHBTIQ+ gemeenschap organiseren – denk aan he What You See Festival, maar ook aan TivoliVredenburg, Centraal Museum en wijkcultuurhuizen met programma’s voor de LHBTIQ+ gemeenschap - en verstrekken we subsidies aan projecten zoals Queer Arcana Homebase, een queer space in de ACU.
Ook in de Utrechtse nachtvisie is aandacht voor het belang van safe space voor gemarginaliseerde groepen.

Kelly de Haan, BIJ1
Louise de Vries, Partij voor de Dieren
Maarten van Heuven, Partij voor de Dieren
Yvonne Hessel, Utrecht Solidair
Gert Dijkstra, EenUtrecht
Esma Kendir, Student & Starter
Melody Deldjou Fard, GroenLinks
Ilse Raaijmakers, PvdA
Ruud Maas, Volt
Venita Dada - Anthonij, D66