Schrif­te­lijke vragen toegan­ke­lijkheid cultuur­cluster en de cultuur-as Leidsche Rijn

Indiendatum: 6 mrt. 2024
Antwoorddatum: 9 apr. 2024

Schriftelijke vragen 44/2024, 6 maart 2024

GroenLinks vindt het vanzelfsprekend dat gebouwen en voorzieningen toegankelijk zijn voor iedereen. Utrecht heeft het VN-verdrag handicap omarmd. Wil Utrecht haar ambitie waarmaken om een stad te zijn waar iedereen mee kan doen moet er rekening gehouden worden met de toegankelijkheid van gebouw, ruimte en leefomgeving?

Toegankelijkheid van gemeentelijke gebouwen wordt op dit moment gewaarborgd via de UST (Utrecht Standaard Toegankelijk). In 2023 is de motie ´Utrecht Standaard Toegankelijk, ook in de openbare ruimte Utrecht´ overgenomen door het college. Daarmee is toegezegd dat het college gaat onderzoeken hoe ook de toegankelijkheid van openbare ruimtes, beter en in samenspraak met inwoners met een beperking uit te voeren.

Onlangs schreef het Stedelijk Overleg Lichamelijk Gehandicapten Utrecht (Solgu) dat de toegankelijkheid van het ontwerp cultuurcluster en de cultuur-as Leidsche Rijn te wensen over laat. Zo zou het cultuurcluster in het voorlopige ontwerp bijvoorbeeld alleen te bereiken zijn via trappen of via een omweg met hellingbanen en routes van honderden meters lang die in totaal 7 meter hoogteverschil moet overbruggen.

1. Utrecht heeft het VN-verdrag handicap omarmd. Wil Utrecht haar ambitie waarmaken om een stad te zijn waar iedereen mee kan doen moet er rekening gehouden worden met de toegankelijkheid van gebouw, ruimte en leefomgeving?

Antwoord: Ja, Utrecht wil een stad zijn waar iedereen mee kan doen. Dat geldt ook voor het cultuurcluster Berlijnplein. Inclusie is hier een belangrijke ambitie. Dat is van toepassing op de toegankelijkheid van de gebouwen en de plek, evenals het inspelen op dat mensen mee kunnen doen naar vermogen. Op Berlijnplein verbinden we cultuur aan maatschappelijke vraagstukken. We bieden een toegankelijke plek en een programma dat uitdaagt en aansluit bij de diversiteit van Leidsche Rijn en de stad. Het wordt een plek waar een grote diversiteit aan mensen zich welkom voelt en zichzelf mag zijn.

2. Wordt bij het ontwerp van de cultuurcluster en de cultuur-as Leidsche Rijn gewerkt volgens de procedure UST? Zo nee, waarom is nog niet gestart met werken conform UST en wanneer gaat dit gebeuren?

Antwoord: Ja, we werken conform Utrecht Standaard Toegankelijk.

3. Liggen er toegankelijkheidsproblemen in de omgeving rond het ontwerp van de cultuurcluster, de fietsenstalling en de cultuur-as Leidsche Rijn? Bijvoorbeeld problemen in de bereikbaarheid van de cultuurcluster en bruikbaarheid van de fietsenstalling voor mensen met een beperking? Zo ja, waarom is voor de openbare ruimte nog niet gestart met werken conform UST en wanneer gaat dit gebeuren?

Antwoord: De toegankelijkheidsuitdagingen door het hoogteverschil liggen niet zo zeer op de kavel van het cultuurcluster, maar in het gehele gebied van Leidsche Rijn Centrum en de cultuur-as. Door de A2- tunnel is er een groot hoogteverschil in Leidsche Rijn Centrum.

In bijgevoegde reactie van wethouder Onderwijs op de brief van Solgu d.d. 19 juni beschreven we de verschillende toegankelijke routes die er zijn (en nog aangelegd worden) om het cultuurcluster te bereiken. De gebouwen, de fietsenstalling en het buitenterrein van het cultuurcluster zelf worden zo ontworpen dat ze toegankelijk zijn voor alle bewoners, makers en bezoekers met een beperking. De bebouwing én het terrein vormen daarin één geheel. Het cultuurcluster ligt op het hoogste deel van de cultuur-as net zoals de rest van het Berlijnplein. Via de zijde aan het Berlijnplein en de San Marinostraat (nu al) en (straks) via de hellingbaan van de Vaduzdijk is het cultuurcluster op een toegankelijke manier bereikbaar.

4. Zijn er na het schrijven van Solgu eind 2023 zaken aangepast aan het voorlopige ontwerp van cultuurcluster en de cultuur-as Leidsche Rijn? Zo ja, wat?

Antwoord: De tweede brief van Solgu d.d. 21 december 2023 is op 11 maart beantwoord. Naar aanleiding van de vorige brief d.d. 19 juni 2023 heeft het ontwerpteam contact gehad met Solgu en is het ontwerp doorgenomen door middel van Virtual Reality. Op dit moment werken we aan de definitieve uitwerking van het VO daarin verwerken we de gedeelde expertise.

5. Krijgen partijen en organisaties zoals Solgu een stem in de verdere ontwikkeling van het ontwerp?

Antwoord: Solgu is nauw betrokken bij deze ontwikkelingen en is voor verschillende ontwerpsessies van het Cultuurcluster Berlijnplein uitgenodigd. We waarderen de betrokkenheid van Solgu en vinden het belangrijk dat hun expertise en advies in de ontwikkelingen wordt meegenomen.

Een van de zaken die Solgu aanstipt is dat het hoogteverschil een groot probleem is voor bereikbaarheid van de cultuurcluster vanuit het lager gelegen Leidsche Rijn. Het college vermeldt dat een openbare lift geen goed alternatief is vanwege de kwetsbaarheid in functioneren (door storingen) waardoor dit geen betrouwbare oplossing is, naast dat dit ruimtelijk moeilijk is in te passen en er hoge investerings- en onderhoudskosten voor nodig zijn.

6. Vind de wethouder het acceptabel dat een nieuw te bouwen complex nauwelijks bereikbaar en toegankelijk is voor mensen met een beperking en ouderen die minder mobiel zijn?

Antwoord: Nee dat is niet acceptabel, daarom hebben wij het consortium PleinR opdracht gegeven dat mee te nemen in het ontwerp van het cultuurcluster en buitenterrein. In het Programma van Eisen voor het Cultuurcluster hebben wij – natuurlijk – expliciete eisen op gebied van toegankelijkheid opgenomen. Daarnaast moet de bebouwing het Internationaal ToegankelijkheidsSymbool Keurmerk (ITS keurmerk) krijgen en vanzelfsprekend aan de toegankelijkheidseisen in het Bouwbesluit voldoen. De bebouwing én het terrein vormen één geheel en moeten toegankelijk zijn voor bewoners, makers en bezoekers met een beperking.

7. Welke oplossingen zoekt het college voor de hoogteverschillen bij de cultuurcluster en cultuur-as zodat mensen die niet met een trap kunnen op een gelijkwaardige manier mee kunnen doen?

Antwoord: Op veel plekken in het gebied zijn routes met hellingbanen. Ook komen er in de toekomst nog meer routes met hellingbanen bij die de toegankelijkheid van het gebied verbeteren Het Cultuurcluster Berlijnplein is van meerdere kanten goed te bereiken via hellingbanen. Hellingbanen die er nu al zijn en die er met toekomstige ontwikkelingen nog bij komen zullen de toegankelijkheid van het gebied nog meer verbeteren. In eerder genoemde brief staan de routes beschreven.

Alleen vanaf de oude monumentale boerderij de Vrijstaat (Hof van Monaco 3) is een directe korte route naar het Plantsoen van Boedapest enkel mogelijk via een trap. Mensen voor wie een trap geen optie is, kunnen via de Madridstraat of de Vaduzdijk gebruik maken van een route met een hellingbaan.

Ingeborg Hornsveld, GroenLinks
Louise de Vries, Partij voor de Dieren
Titus Stam, Partij van de Arbeidx
Kirsten Alblas, Christen Unie
Myrthe Minneart, Bij1
Margreet Ramaker, VVD