Schrif­te­lijke vragen Voorkom dat ooievaars, reigers en andere dieren het slacht­offer worden van elas­tieken!

Indiendatum: 9 apr. 2025

Schriftelijke vragen 58/2025

Een tijdje geleden kwam een verzwakte ooievaar bij Vogelopvang Utrecht binnen met een grote hoeveelheid elastieken in zijn maag. Dit is niet de eerste keer dat de Vogelopvang een vogel binnenkreeg die elastieken had gegeten. Ooievaars, reigers en andere vogels zien deze aan voor regenwormen en voeren ze vaak ook aan hun jongen, die hier ook ziek van worden of sterven. De Vogelopvang vermoedt dat de betreffende ooievaar, en ook andere vogels, de elastieken had gevonden bij afvalverwerker AVR op Lage Weide. Deze ooievaar is in ieder geval vlakbij de afvalverwerker gevonden. Ook bij afvalinzamelaar PreZero proberen dieren mogelijk afval te eten omdat ze denken dat het voedsel is. Onderzoek wijst uit dat steeds meer ooievaars elastieken, siliconenkorrels en andere troep in hun maag hebben en dat veel dieren hierdoor sterven. De Partij voor de Dieren heeft hierover de volgende vragen:

1. Is het college bekend met deze schadelijke gevolgen van zwerfafval voor dieren? En heeft het college de berichten gelezen over de ooievaar en hier contact over gehad met Vogelopvang Utrecht? 

1.A. Zo ja, wat is er uit dat contact gekomen en kan de Vogelopvang geholpen worden met het voorkómen en verhelpen van dit probleem? Zo nee, waarom niet?

2.  Heeft het college aan de hand van de berichtgeving contact gehad met AVR en PreZero om te zien of zij zich bewust zijn van het probleem en het feit dat groepen ooievaars (en mogelijk ook andere dieren, zoals meeuwen) hier hun ‘voedsel’ halen? Zo nee, waarom niet?

2.A. Indien niet: is het college dan alsnog bereid om contact met AVR en PreZero op te nemen om te zien wat er gedaan kan worden om te voorkomen dat dieren hier rotzooi komen eten? Zo nee, waarom niet?

3.  Is het mogelijk voor AVR en PreZero om hun bedrijf meer af te sluiten voor dieren, zodat zij daar geen afval kunnen eten en hopelijk weer gezond en natuurlijk voedsel gaan eten? Zo ja, welke bevoegdheden heeft het college om dit voor elkaar te krijgen? Zo nee, welke andere oplossingen ziet het college om dieren te beschermen tegen schade en een dodelijke afloop door afval op deze locaties?

4.  Is het college tevens bereid om AVR en PreZero te verzoeken te voorkomen dat afval gaat zwerven vanaf hun terrein en afval dat al is gaan zwerven op te ruimen? Zo nee, waarom niet?

Niet alleen rond de afvaldiensten slingeren er veel elastieken rond. Ook postbezorgers laten in Utrecht vaak elastieken op de grond vallen. Ook deze worden door vogels per ongeluk aangezien als smakelijk hapje. Wij willen dat Post NL álle medewerkers op het hart drukt dat ze moeten opletten dat postelastieken niet op straat belanden.

5.  Is het college bereid om met Post NL in gesprek te gaan over de vele elastieken die in Utrecht op straat belanden tijdens postbezorging? En wil het college hen vragen om álle postbezorgers op het hart te drukken elastieken niet op straat te laten vallen, deze op te ruimen als dat toch gebeurt en aan te dringen op alternatieven voor deze elastieken, zoals bijvoorbeeld papieren wikkels? Zo nee, waarom niet?

6.  Is het college bereid om op www.utrecht.nl/wonen-en-leven/afval/zwerfafval aan de zin “Zwerfafval is slecht voor het milieu, uzelf en dieren” toe te voegen: “Zo eten bijvoorbeeld ooievaars en reigers elastieken op omdat ze denken dat het regenwormen zijn en verliezen duiven hun pootjes omdat ze verstrikt raken in touwtjes en ander afval” (zie ook onze schriftelijke vragen 216/2024), en ook in de nieuwsbrief van de gemeente Utrecht een keer aandacht te besteden aan het bovenstaande probleem? Zo nee, waarom niet?

7.  Over onze eerdere schriftelijke vragen 216/2024 gesproken: is er al nieuws over het contact met de marktmeesters over alternatieven voor/het beter opruimen van elastieken op de bloemenmarkt op de Oudegracht en de draadjes op de lapjesmarkt op de Breedstraat?

Louise de Vries en Saskia Oskam, Partij voor de Dieren