Schrif­te­lijke vragen Zorgen over popu­la­riteit houtstook door oplopen gasprijzen


Indiendatum: 15 sep. 2022

Schriftelijke vragen 158, 2022

Als reactie op het feit dat de gasprijzen oplopen en de energierekening voor iedereen alleen maar hoger wordt, kopen steeds meer mensen een houtkachel. Mensen denken namelijk dat het stoken van hout een stuk goedkoper is (wat niet eens waar is volgens recent onderzoek van Milieu Centraal). Maar houtstook is wel slecht voor het milieu en de volksgezondheid. De Tweede Kamerfractie van de Partij voor de Dieren uitte middels vragen aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat zorgen over de toenemende populariteit van de houtkachel. GroenLinks en Partij voor de Dieren werken aan een initiatiefvoorstel om houtstook verder terug te dringen. Vooruitlopend hierop hebben we de volgende vragen:

  1. Wat vindt het college van de signalen dat de verkoop van pellet- en houtkachels en haardhout de afgelopen tijd is gestegen, vanwege de hoge gasprijzen?
  2. In hoeverre maakt ook het college zich zorgen dat de luchtkwaliteit deze herfst en winter waarschijnlijk zal verslechteren, omdat veel Utrechters een houtkachel hebben gekocht?
  3. Welke acties ziet het college voor zichzelf om te voorkomen dat de luchtkwaliteit aankomende herfst en winter zal verslechteren door een toename van houtstook?
  4. In hoeverre is het college het met ons eens dat we in Utrecht meer beleid tegen houtstook moeten ontwikkelen om de luchtkwaliteit te verbeteren?
  5. Is het college bereid om bij het rijk te pleiten voor beleid dat inwoners ontmoedigt een houtkachel te kopen? Zo nee, waarom niet?

Anne Sasbrink, Partij voor de Dieren
Rachel Heijne, GroenLinks

Indiendatum: 15 sep. 2022
Antwoorddatum: 2 nov. 2022

Schriftelijke vragen 158, 2022

Als reactie op het feit dat de gasprijzen oplopen en de energierekening voor iedereen alleen maar hoger wordt, kopen steeds meer mensen een houtkachel. Mensen denken namelijk dat het stoken van hout een stuk goedkoper is (wat niet eens waar is volgens recent onderzoek van Milieu Centraal). Maar houtstook is wel slecht voor het milieu en de volksgezondheid. De Tweede Kamerfractie van de Partij voor de Dieren uitte middels vragen aan de staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat zorgen over de toenemende populariteit van de houtkachel. GroenLinks en Partij voor de Dieren werken aan een initiatiefvoorstel om houtstook verder terug te dringen. Vooruitlopend hierop hebben we de volgende vragen:

Vraag 1. Wat vindt het college van de signalen dat de verkoop van pellet- en houtkachels en haardhout de afgelopen tijd is gestegen, vanwege de hoge gasprijzen?

Het zijn voor steeds meer mensen in de stad financieel zware tijden. Het college vindt dit zorgelijk en neemt daarom maatregelen om de lage- en middeninkomens dit najaar te ondersteunen met de energielasten. Daarnaast zijn er landelijke maatregelen aangekondigd zoals een prijsplafond voor de energierekening, deze gaat in vanaf 1 januari 2023. Het is begrijpelijk dat mensen vanwege onder meer de fors gestegen energiekosten zoeken naar alternatieve manieren van verwarming. Tegelijkertijd zijn er ook zorgen over de mogelijk stijgende luchtverontreiniging die dit met zich meebrengt.

Vraag 2: In hoeverre maakt ook het college zich zorgen dat de luchtkwaliteit deze herfst en winter waarschijnlijk zal verslechteren, omdat veel Utrechters een houtkachel hebben gekocht?

Houtstook zorgt elk winterstookseizoen in bepaalde mate voor een verslechtering van de luchtkwaliteit, voor overlast en gezondheidsschade. Dat vinden we onwenselijk. Wij hebben geen inzicht in hoeveel Utrechters, vanwege de gestegen energiekosten, recent een houtkachel hebben gekocht.

Vraag 3: Welke acties ziet het college voor zichzelf om te voorkomen dat de luchtkwaliteit aankomende herfst en winter zal verslechteren door een toename van houtstook?

Wij geven voorlichting om het stoken van hout waar mogelijk te voorkomen en om houtstokers die hier toch voor kiezen op een minder vervuilende manier te laten stoken. Daarnaast verlenen wij subsidies voor het verwijderen van de kachel en het rookkanaal, om te voorkomen dat er nog langer hout gestookt wordt in woningen waar nu nog een houtkachel of open haard is. Deze regeling opent (weer) per 1 januari. Daarnaast zijn er, zoals in het antwoord op vraag 1 genoemd, maatregelen getroffen om de lage- en middeninkomens te ondersteunen met de energielasten.

Vraag 4: In hoeverre is het college het met ons eens dat we in Utrecht meer beleid tegen houtstook moeten ontwikkelen om de luchtkwaliteit te verbeteren?

We streven naar het bereiken van de WHO-advieswaarden 2021 voor luchtkwaliteit. Hiervoor is aanpassing van het huidige luchtkwaliteitsbeleid nodig: dat beleid is immers gebaseerd op de oude advieswaarden (uit 2005). We werken aan een voorstel voor een Visie Luchtkwaliteit, waarmee uw raad de kaders bepaalt voor het streven naar de WHO-advieswaarden-2021. Als u instemt met deze visie, doen we onderzoek naar de meest (kosten)effectieve luchtkwaliteitsmaatregelen waarmee we bijdragen aan het bereiken van de aangescherpte advieswaarden. De mogelijke aanvullende maatregelen, waaronder die op het gebied van houtstook, nemen we mee in de afweging.

Vraag 5: Is het college bereid om bij het rijk te pleiten voor beleid dat inwoners ontmoedigt een houtkachel te kopen? Zo nee, waarom niet?

Ja. Als deelnemer aan het Schone Lucht Akkoord (SLA) werken wij nauw samen met de Rijksoverheid en de andere deelnemers aan het SLA binnen het thema Houtstook (themagroep Houtstook, pilot houtstookarme-/vrije wijk, pilot stookverbod bij stookalert, adviesgroep beleidsverkenning aanvullende maatregelen emissies particuliere houtstook). Binnen deze samenwerking is ambtelijk gepleit voor een landelijke communicatiecampagne ter bewustwording van de effecten van houtstook en/of gericht op stoken met minder uitstoot. Een landelijke campagne heeft namelijk een breder (nationaal) bereik en is aanvullend op lokale campagnes. Bij de keuze voor een eventuele landelijke campagne zal het Rijk uiteindelijk de inhoud ervan bepalen.

Anne Sasbrink, Partij voor de Dieren
Rachel Heijne, GroenLinks