Bijdrage commissie 1 Nota Dieren­welzijn


26 september 2019

De Partij voor de Dieren is blij dat er een nieuwe Nota Dierenwelzijn is, waarin diverse diervriendelijkermaatregelen zijn opgenomen. Mooi om te zien dat deze maatregelen bijna allemaal uit de koker van de Partij voor de Dieren komen, en dat het college deze punten lijkt te omarmen. Maar de Partij voor de Dieren zou zichzelf niet zijn als we ook geen verbeterpunten zouden hebben. Wij missen écht ambitieuze maatregelen. Het college houdt zich bijvoorbeeld PRECIES aan landelijke wetgeving, terwijl je op creatieve wijze daar wel omheen kunt werken voor diervriendelijker maatregelen, zoals bij het vergunningenbeleid voor evenementen en de bescherming van niet-beschermde wilde dieren tegen overlast door evenementen. Dan hoef je niet te wachten tot de minister eindelijk besluit diervriendelijker maatregelen te nemen.

Jacht (4.1)

De samenvatting van de Nota Dierenwelzijn gaf ons enigszins hoop dat er een beperking op de jacht zou komen in Utrecht, maar helaas is dit niet het geval, zo lezen we verderop. We zijn erg blij dat de gemeente geen plezierjacht toestaat, maar het is wel geoorloofd om gezonde dieren dood te schieten ‘om de balans in de faunapopulatie te herstellen’. Er zijn plannen om binnenkort vossen dood te schieten, omdat er ‘teveel’ zouden zijn op de landgoederen, en tegelijkertijd worden er ganzen doodgeschoten om dezelfde reden. Zoals u wellicht weet eten vossen ganzen, en op deze manier zorg je voor een natuurlijk evenwicht op de landgoederen zonder het geweer te hoeven hanteren. Daarnaast hoorden we van de boswachter dat soms vogels worden doodgeschoten die fruit van de boeren op de landgoederen eten, onder het mom van ‘faunabalans herstellen’. Hier gaat het dus mis, aangezien in de Nota staat dat dieren die overlast zouden veroorzaken NIET gedood mogen worden. We vragen de wethouder daarom om het stuk over het herstellen van de faunabalans uit de Nota Dierenwelzijn te halen en beslispunt 4 ook aan te passen, zodat jacht niet meer tot de mogelijkheden behoort in Utrecht.

Daarnaast vragenwe de wethouder om in de Nota op te nemen dat de gemeente Utrecht krachtig stelling neemt tegen de jacht op katten en dat het college niet wil dat katten worden gedood in de gemeente.

‘Overlast’ van dieren (4.2)

In de Nota staat dat gif een uiterst redmiddel is voor de ‘bestrijding’ van dieren die mensen ‘lastig’ vinden, maar in een groot deel van Zuilen en in andere wijken staan heel veel gifbakken langs flats en in plantsoenen en groenstroken. Het college zegt te overleggen met woningcorporaties hierover. Is de wethouder bereid in de nota op te nemen dat de gemeente zelf geen gif gebruikt tegen ‘overlastgevende dieren’ en zich ook inzet om dit terug te dringen bij woningcorporaties, bedrijven en inwoners?

Ook liet het college enige tijd geleden weten dat zij bedrijven en woningcorporaties te kennen geeft dat zij geen duiven mogen vangen en doden. Dit heeft Mitros echter wel gedaan in zomer 2018 in Dichterswijk, middels een valkenier. In de Nota staat echter niets over het feit dat het college dit niet wil. Is de wethouder bereid dit wél op te nemen in de Nota? Zo kunnen we voorkomen dat beleidsregels worden geschonden omdat ze nergens terug te vinden zijn.

De Partij voor de Dieren hoorde van ambtenaren dat er issues zijn met gedumpte kippen en met ganzen in Utrechtse parken. We willen in de Nota terugzien wat het diervriendelijke beleid van het college is op het gebied van gedumpte dieren en dieren die volgens het college een te grote populatie vormen in onder meer parken, dat missen we nu. We vragen de wethouder om de Nota vóór de raadsbehandeling aan te vullen met deze informatie. Als die informatie niet naar onze wens is, dienen we een amendement in.

Verder zijn we benieuwd naar de Aanpak Plaagdierbestrijding die het college in oktober naar de raad stuurt, want zonder deze aanpak kunnen we de Nota niet goed beoordelen en aanpassen op dit punt. We willen bijvoorbeeld een verbod op het dumpen van voedsel en het voeren van brood en rijst aan vogels, maar ook op het doodschieten van konijnen op begraafplaatsen en bedrijventerreinen, het doden van muskusratten in de gemeente en het doden van ganzen ten behoeve van Schiphol. We willen de Nota Dierenwelzijn pas bespreken in de raad op het moment dat we de Aanpak Plaagdierbestrijding hebben gezien. Nu kunnen we de stukken niet met elkaar vergelijken. Kan de wethouder de Aanpak Plaagdierbestrijding eerder naar de raad sturen, vóór de behandeling van de Nota Dierenwelzijn in de raad? Anders bespreken we de Nota Dierenwelzijn graag op een later moment.

Nog een korte vraag:wordt het confettiverbod ook in de Nota Dierenwelzijn opgenomen, net als het verbod op het oplaten van ballonnen (dat overigens een update nodig heeft)?

Hengelen (4.4)

Het college zegt dat er in Utrecht geen plaats is voor plezier- en hobbyjacht. We vragen de wethouder waarom er dan wel ruimte is voor onderwaterjacht?

In Utrecht is een aantal hengelvrije zones ingesteld in parken en bij volkstuinen. De Partij voor de Dieren is blij dat de wethouder het aantal hengelwateren niet wil uitbreiden, maar blijft pleiten voor een hengelvrij Utrecht. Daarom zien we graag dat beslispunt 5 als zodanig wordt aangepast.

Als er een hengelverbod geldt bij bijvoorbeeld het Julianapark en het Wilhelminapark, waarom dan niet in álle Utrechtse parken en landgoederen? En er mag niet gehengeld worden in Amelisweerd, met uitzondering van de Kromme Rijn. Is de wethouder het met ons eens dat hengelen eigenlijk onderwaterjacht is? En wil zij in de nota opnemen dat het college een verbod wil op hengelen in Utrecht, te beginnen met álle parken en natuurgebieden in Utrecht, om de biodiversiteit in deze gebieden te beschermen?

Voordat dit verbod er daadwerkelijk komt, willen we op zijn minst dat de volgende punten worden opgenomen of aangepast in de Nota Dierenwelzijn:

Het is inmiddels onomstotelijk wetenschappelijk bewezen dat vissen pijn en stress voelen door hengelen. Dit werd bevestigd tijdens de collegebijeenkomst over de Nota. Wij vragen de wethouder dan ook de zin “Aan de andere kant schaadt de hengelsport in bepaalde mate het welzijn van de vissen” aan te passen naar “Hengelen veroorzaakt ernstige pijn en stress bij vissen”.

Handhaving
Er staat geen volledige informatie over handhaving bij hengelen in de nota. Niemand weet hoe de handhaving gaat, hengelaars niet en ook bewoners niet. Toen wij bijvoorbeeld stroperij ontdekten in het Beatrixpark in Lunetten en hiervan aangifte deden bij de AUHV, gaf men aan dat men daar niet handhaaft, omdat er niet gehengeld mag worden in dat park. Dit blijkt niet waar te zijn, en we maken ons ernstig zorgen over de aanpak van hengelaars die bijvoorbeeld stropen of visgerei achterlaten, waardoor ook andere dieren gewond raken en sterven (denk aan vogels) of andere overtredingen begaan. Wij wisten pas bij navraag dat we voor overtredingen bij hengelvrije wateren moeten zijn bij de politie of de BOA’s van de gemeente. Hoe moeten burgers dit dan weten als ze misstanden constateren? Is de wethouder bereid in de Nota op te nemen wie handhaaft op overtredingen rond hengelen in welke gebieden in Utrecht en hoe en waar overtredingen gemeld kunnen worden?

Vislood
We missen in de Nota de inzet van het college op het terugdringen van het gebruik van vislood. In antwoord op onze schriftelijke vragen 68/2018 beloofde het college zich hiervoor in te zetten, maar we hebben hier niets meer over gehoord. 10 juli jl. is een motie van onze Utrechtse Statenfractie aangenomen die aandringt op het versneld terugdringen van vislood. Welke inzet pleegt het college op dit gebied en waarom is dit niet opgenomen in de Nota Dierenwelzijn?

Vislessen
Tijdens de RIB leerden we dat op 14 Utrechtse scholen hengellessen worden gegeven door de AUHV. Een lijst van die scholen is bij de AUHV op te vragen. Hoewel hengelaars zeggen dat ze dierenwelzijn bevorderen door hengellessen te geven, is het in werkelijkheid verkapte reclame en het aanzetten tot dierenmishandeling en onderwaterjacht door kinderen. Waar jonge kinderen uit zichzelf geen dieren zouden mishandelen en normaal gesproken niet zelf bedenken om te gaan hengelen, worden ze door deze hengellessen hiertoe aangezet. Kleine kinderen vinden het daarnaast moeilijk om opdrachten van volwassenen te weigeren. Wij vragende wethouder om in de Nota op te nemen dat het college lessen over dierenwelzijn bevordert bij scholen en hen stimuleert om te stoppen met het geven en faciliteren van hengellessen.

Streetfishing competities en hengelwedstrijden
De Partij voor de Dieren vindt het volgende voorstel vervelend om te doen, omdat wij willen dat streetfishing competities en hengelwedstrijden verboden worden, maar totdat dit mogelijk is vragen we de wethouder in de Nota op te nemen dat streetfishing competities en andere hengelwedstrijden vergunningplichtig zijn, zodat deze aan voorwaarden van het college moeten voldoen en er ook meer grond is om deze competities, waar het de bedoeling is om zoveel mogelijk vissen te vangen binnen een zo kort mogelijke tijd, te verbieden.

Visserijbedrijf Peter Burger
Beroepsvisser Peter Burger mag op diverse plekken in Utrecht jagen op vissen. Wij vragen de wethouder in de Nota op te nemen dat de vergunning voor dit visserijbedrijf niet wordt verlengd in 2025.

Verkoop dieren (5.1)

De Partij voor de Dieren vindt het opvallend dat de vorige wethouder verder ging dan de huidige in het beschermen van dieren die verkocht worden in dierenwinkels en tuincentra. Paulus Jansen zette actief in op het stoppen van de verkoop van konijnen en knaagdieren, déze wethouder wil een alliantie aangaan met Dibevo, een organisatie die niet dierenwelzijn, maar het verkopen van zoveel mogelijk soorten dieren als prioriteit heeft, en ook nog eens ‘belangenbehartiger is voor ondernemers in de gehele gezelschapsdierenbranche’. Zij zijn TEGEN positieflijsten voor dieren die gehouden mogen worden. De dierenwelzijnseisen die zij stellen voldoen bij lange na niet aan de eisen die daadwerkelijk aan huisvesting gesteld zouden moeten worden. Met zo’n organisatie wil je als gemeente toch niet samenwerken! We vragen de wethouder in plaats daarvan de eisen van de Dierenbescherming of het LICG te hanteren en op te nemen in de Nota. Uw partner, de Dierenbescherming, geeft ook de voorkeur aan het LICG boven Dibevo zeiden ze tijdens de RIB. Hiertoe moet ook de raadsbrief ‘Voorstel nieuwe (prestatie)indicatoren dierenwelzijn’ aangepast worden, dat we 17 september ontvingen, want die brief gaat nog uit van het keurmerk Dierbaar van Dibevo.

Fokbeleid op kinderboerderijen (5.2)

We hebben het al vaak gehad over het fokbeleid op de Utrechtse steedes: wij willen dat hier een einde aan komt en dat de gemeente het Kinderboerderijenbesluit van 17 dierenbeschermingsorganisaties gaat hanteren. En NIET het Keurmerk Kinderboerderijen, dat genoemd staat in de raadsbrief ‘Voorstel nieuwe (prestatie)indicatoren dierenwelzijn’ dat we 17 september ontvingen.

Blijkbaar lopen wij voorop in het idee dat de huidige situatie zeer onnatuurlijk is en dat het om misleidende educatie gaat. Kinderen wordt wijsgemaakt dat de steedes een weergave zijn van de vee-industrie door te zeggen in de Nota dat ‘zij inzicht geven in de voedselproductie’ (terwijl de vee-industrie in werkelijkheid nog véél dieronvriendelijker is) en in de Nota staat tevens letterlijk dat “dieren de mogelijkheid gegeven wordt zich voort te planten”. Het college suggereert hiermee dat dieren een eigen keuze en wens tot voortplanting hebben, maar vervolgens zegt de wethouder in antwoord op onze feitelijke vragen dat het “Voor een koe hormonaal gezien het meest natuurlijk is als zij eens per jaar een kalf krijgt” en worden vrouwelijke dieren kunstmatig geïnsemineerd! In hoeverre kiezen dieren er dan zelf voor zich voort te planten hoe en wanneer zij zelf willen? Wij vragen de wethouder de regels over inzicht in de voedselproductie en de voortplanting uit de Nota te verwijderen. Wij betreuren het dat zelfs een wethouder Dierenwelzijn denkt dat een dergelijke situatie op een kinderboerderij een natuurlijke situatie zou nabootsen. Daarnaast vragen we de wethouder in de Nota op te nemen dat er een fokverbod ingesteld wordt op de steedes en kinderboerderijen, en dat het college voortaan het Kinderboerderijenbesluit gaat hanteren. Fokken voor de slacht op kinderboerderijen is hoe dan ook verkeerd! We willen dan ook dat beslispunt 6 als zodanig wordt aangepast.

Dierenmishandeling en huiselijk geweld (5.4)

Al diverse keren heeft de Partij voor de Dieren gemerkt dat er nog weinig kennis en inzet bij het college is op het gebied van dierenmishandeling en huiselijk geweld. Dit bleek ook weer tijdens de RIB, waarin de organisatie Blijf van Mijn Dier aangaf dat er helemaal geen dieren worden opgevangen door Moviera en Kadera. De ambtenaar Dierenwelzijn bevestigde dat de informatie in de Nota niet klopt. Wij vragen de wethouder de Nota aan te passen, zodat de informatie klopt, en tevens de ambities van het college in de Nota op te nemen op het gebied van dierenwelzijn in relatie tot huiselijk geweld.

U-Pas en Dierenvoedselbank (5.4)

Inmiddels is wel duidelijk dat dierenartsen in Utrecht niet happig zijn op medewerking bij het verlenen van korting voor U-Pashouders. We vragende wethouder in de Nota op te nemen dat Utrecht toewerkt naar het Amsterdamse of Rotterdamse model, waar de gemeente minima helpt bij de medische zorg voor hun huisdieren. De Dierenvoedselbank helpt mensen ook waar ze kunnen, maar zoals bekend kampen zij ook met gebrek aan middelen.

Honden (5.5)

Het college geeft in de Nota aan dat het aantal bijtincidenten met honden toeneemt. Hier is echter geen recent onderzoek naar gedaan en we vragen de wethouder dan ook deze zinsnede uit de Nota te halen. Het klopt niet en we willen geen verkeerde beeldvorming over honden die als ‘agressief’ worden bestempeld.

Tijdens de RIB vertelde Comité Dierennoodhulp dat de gemeente Apeldoorn goed bezig is met hun hondenbeleid, waardoor honden niet onnodig in beslag worden genomen en gedood. We vragen de wethouder op hun verzoek in te gaan om in overleg te treden met Roel Mulder, medewerker Veiligheid van de gemeente Apeldoorn, over hun aanpak van zogenaamd agressieve honden. De heer Mulder is hier graag toe bereid.

Verder vragenwe de wethouder om in de Nota op te nemen dat de gemeente zich inzet voor het verplicht chippen van katten, want hier staat niets over in de Nota.

Dieren bij evenementen (5.6)

Fijn dat de vorige wethouder Dierenwelzijn in 2017 samen met 35 andere portefeuillehouders Dierenwelzijn een brief stuurde naar de Tweede Kamer met het verzoek evenementen met dieren vanuit gemeenten te kunnen verbieden. De staatssecretaris vindt dit echter totaal niet nodig en dan zit je als gemeente met je goede intenties. Hoewel wij weten dat de afdeling VTH echt haar best doet om het gebruik van dieren bij evenementen zoveel mogelijk te ontmoedigen, vinden we dat het college wel een stap verder kan gaan. Denk bijvoorbeeld aan de hoeveelheid voorstellingen van circussen met dieren die nog steeds een plek krijgen in Utrecht. We stellen twee dingen voor:

Op ons verzoek organiseert en subsidieert de gemeente geen evenementen met uilen, roofvogels en reptielen meer. Waarom trekken we dit niet door naar ALLE dieren? We vragen de wethouder in de Nota het verbod door te trekken naar alle dieren.

Partij voor de Dieren Den Haag diende onlangs een initiatiefvoorstel in voor een vergunningenbeleid voor álle evenementen die dieren gebruiken, dus ook voor evenementen waar de gemeente nu geen weet van heeft en op particuliere terreinen plaatsvinden. In Amsterdam is dit nu al succesvol aangepast. Is de wethouder bereid dit systeem ook door te voeren in Utrecht en hiervoor te rade te gaan bij de gemeente Amsterdam en op de site van Partij voor de Dieren Den Haag?

We vragende wethouder ook om beslispunt 6 zodanig aan te passen dat er ingezet wordt op het ontmoedigen van het gebruik van dieren in plaats van alleen het ‘in gesprek blijven over het welzijn van dieren bij evenementen.’ We vragen de wethouder ook om de voorgestelde indicator in de brief van 17 september zodanig aan te passen dat het college ernaar streeft om het aantal evenementen met dieren terug te brengen tot nul. Het streven van het college om ‘zo min mogelijk dierenleed’ te laten plaatsvinden wordt op deze manier gehaald en wat ons betreft ook tot nul teruggebracht.

Dierlijke producten (6)

Het college zegt in de nota dat zij geen beïnvloedingsmogelijkheden heeft op het gebied van de verkoop van dierlijke producten. We verwachten op dit punt wel wat meer ambitie van het college. Dankzij gesprekken met visverkopers worden er nu bijvoorbeeld minder levende kreeften en krabben verkocht voor consumptie. In de Nota staat “Het is moeilijk vast te stellen of zo’n oproep effect heeft”. Dit vinden wij een nogal negatieve insteek, terwijl op dit gebied het dierenwelzijn is verbeterd. We vragen de wethouder dan ook deze zin te verwijderen uit de Nota. Verder vragenwe de wethouder in de Nota op te nemen dat het college het consumeren van álle schaal- en schelpdieren, zoals levende kokkels, slakken, garnalen en gamba’s afraadt en dit zelf NIET serveert in de gemeentelijke organisatie. Ook vragen we de wethouder in de Nota op te nemen dat in de gemeentelijke organisatie géén foie gras, paling en blank kalfsvlees wordt aangeboden. Dit gebeurt nu meestal niet omdat kreeft veel geld kost en dit een ‘verkeerd signaal’ is naar de inwoners van Utrecht, maar wij willen dat dit vanwege dierenwelzijn niet meer gebeurt en derhalve wordt vastgelegd in de Nota.

Ook kan het college een goed voorbeeld geven door in het hele beleid ‘vegetarisch, tenzij’ toe te passen, niet alleen tijdens vergaderlunches. Wij willen tevens dat er een vaste wekelijkse vlees- en visvrije dag uitgeroepen wordt in Utrecht, met het verzoek aan ondernemers om dit voorbeeld te volgen. Tevens willen we dat heel duidelijk wordt aangegeven dat insecten NIET vegetarisch zijn en geen alternatief vormen voor vlees, en dat alleen plantaardig eten als écht diervriendelijk wordt bestempeld door het college.

We vragende wethouder deze punten op te nemen in de Nota.

Beslispunt 9 van het raadsvoorstel zegt dat het college alleen advies wil geven aan ondernemers en consumenten naar aanleiding van nieuwe maatschappelijke discussies over dierenwelzijn. Waarom niet wat ambitieuzer door zélf ook actief in te grijpen bij misstanden op het gebied van dierenwelzijn bij de verkoop van dierlijke producten? Graag een toezegging van de wethouder om dit punt aan te passen.

Dieronvriendelijke evenementen
In de nota willen we graag zien dat het college niet naar dieronvriendelijke evenementen gaat, zoals haringparty’s en kreeftenfeesten. We zijn hier al eerder over begonnen en we willen dit vastgelegd hebben in de Nota Dierenwelzijn.

BontWe zijn erg verbaasd over het stukje “Voor de verkoop van bepaalde merken is het essentieel om bont te verkopen om de winkel draaiende te houden”. Deze Nota gaat over dierenwelzijn en niet over de belangen van ondernemers. Volgens het college MOETEN deze ondernemers dus een zeer dieronvriendelijk product verkopen om te blijven bestaan? Wij vragen de wethouder deze passage uit de Nota te halen en deze te vervangen door een diervriendelijke boodschap rond bont.

Maatregelen voor wilde dieren in nood

We missen informatie over de hulp aan wilde dieren in nood, zoals middels FUP’s en de schadelijke gevolgen van waterkolken en riooloverstorten voor bijvoorbeeld vogels en vissen. Mogen we de toezegging dat de zorg voor dieren rond deze onderwerpen, en rond baggeren, wordt opgenomen in het Plan Watertaken? Indien akkoord sturen we u onze input en die van de Dierenambulance en bewoners.

U10

We vragen de wethouder om te stimuleren dat het bestuur van de U10 eveneens dierenwelzijn op de agenda zet, en dit op te nemen in de Nota. Bijvoorbeeld door een Nota Dierenwelzijn specifiek op te stellen voor de regio Utrecht, met gemeentegrensoverschrijdende problematiek, samenwerking tussen gemeenten op het gebied van toezicht en handhaving en op het gebied van de bescherming van flora en fauna. Lang niet alle gemeenten hebben overigens een Nota Dierenwelzijn.

Dierenbescherming

Wat we tot slot merken is dat de Dierenbescherming nog niet bij alle kwesties rond dierenwelzijn wordt betrokken, ondanks dat zij partner van de gemeente zijn. Zo zijn zij pas bij overleggen over een nieuw plan over ‘overlastgevende dieren’ betrokken toen WIJ dit ambtenaren verzochten, en worden ze door Stadsbedrijven ook niet altijd geraadpleegd, bijvoorbeeld als zij ‘overlast’ van mollen ‘aanpakken’. Dit kan en moet beter! We vragen de wethouder dit duidelijker in de Nota op te nemen.

Laatste punt over Brief indicatoren dierenwelzijn

Fijn dat de wethouder een nieuwe indicator over zwerfdieren opneemt in de jaarstukken en we zagen al dat in de Programmabegroting het aantal zwerfdieren per 1.000 inwoners teruggebracht wordt van 3 naar 2. In de brief van 17 september staat dat de gemeente meer invloed kan uitoefenen op de manier waarop eigenaren afstand doen van hun huisdier. Hoe gaat het college dit dan aanpakken? Worden de inspanningen vergroot, gaat er meer geld naar de Dierenbescherming, wordt de voorlichting via de communicatiekanalen van de gemeente uitgebreid? Graag meer informatie van de wethouder. En hoe gaat het college meer inzetten op preventie?