Schrif­te­lijke vragen Beheer Utrechtse parken

Indiendatum: 29 mrt. 2023
Antwoorddatum: 11 mei 2023

Schriftelijke vragen 66/2023

Utrecht kent veel parken en plantsoenen. Groen maakt de stad leefbaar en mooi en draagt bij aan kllimaatadaptatie en verbetering van de biodiversiteit. Parken bieden ruimte aan dieren zoals vogels en insecten, en mensen kunnen er tot rust komen en recreëren. Daarom moeten we zuinig zijn op onze parken. Dagelijks onderhoud en beheer zijn hierin cruciaal. Bewoners en gebruikers van de parken kunnen en willen hier een rol in vervullen. Vanuit het Julianapark kregen we signalen dat het beheerplan van het park verouderd was en dat bewoners en gebruikers graag samen met de gemeente willen bekijken hoe zij van het Julianapark een nóg fijnere plek kunnen maken voor mens en dier.

Door de vragen vanuit de omgeving Julianapark ben ik me eens gaan oriënteren op de verschillende parken en beheerplannen. Daarbij viel op dat er meerdere beheerplannen redelijk verouderd zijn. Daarom hebben de fracties van GroenLinks, Partij voor de Dieren, CDA, Student & Starter en PvdA de volgende vragen:

1. Een beheerplan is eigenlijk een uitvoeringsplan waarin wordt aangegeven hoe het groen en de bomen worden beheerd. Vaak is er een beschrijving van geschiedenis en huidige situatie, van waaruit dan wordt beschreven hoe het groenbeheer wordt gedaan. De laatste jaren is de visie op groen en groenbeheer flink veranderd, onder andere door steeds meer aandacht voor biodiversiteit en ruimte voor dieren. Hoe werkt dat door in het beheer van de parken? Worden beheerplannen hierop aangepast? Zo ja, op welke manier?

Veranderingen in visie op groen en groenbeheer voeren we zo snel mogelijk door in de uitvoering van het beheer van groen, ook in de parken. Dit doen we ook gedurende de looptijd van een nog geldig beheerplan. Beheerplannen stellen we over het algemeen op voor een periode van tien tot vijftien jaar. Bij het aanpassen of nieuw opstellen van beheerplannen, nemen we uiteraard de laatste visies op groen en groenbeheer mee. Biodiversiteit en ruimte voor dieren (bijvoorbeeld broedhopen voor ringslangen) zijn daar een onderdeel van.

2. Het beheer van parken gaat verder dan groenbeheer. Om optimaal te kunnen genieten van een park is het ook van belang dat het park schoon, heel en veilig is. Deelt het college deze opvatting? Hoe is dit deel geregeld? Is het zinvol ook het schoon, heel, veilig onderdeel te laten zijn van beheerplannen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, hoe ziet het college dit voor zich?

Ja, we delen de opvatting dat het van belang is dat het park schoon, heel en veilig is om er optimaal van te kunnen genieten. Daarom beheren we de parken conform de door uw raad vastgestelde kwaliteitsnormen: voor schoon (bijvoorbeeld dagelijkse reiniging) is CROW-niveau A de norm, voor heel (bijvoorbeeld herstel van straatwerk) is CROW-niveau B de norm. De CROW-systematiek is de landelijke standaard voor het beschrijven van de beeldkwaliteit van de openbare ruimte. De inzet van de gemeentelijke handhavers gebeurt op basis van het handhavingsprogramma. De handhavers surveilleren (preventief) bij mooi weer extra in de Utrechtse parken om de parken tot een prettige verblijfsplaats te houden en eventuele overlast zoveel mogelijk te beperken. Hierbij letten ze
onder andere op achterlaten van afval, geluidsoverlast, wildplassen en verkeersovertredingen door fietsers of brommers. Naast deze extra inzet, zijn er voor het Maximapark, Griftpark en Park Lepelenburg wijkboa’s toegewezen met een specifiek taakaccent op deze parken. Dit betekent dat zij prioriteit geven aan inzet op de parken, wanneer dit nodig is.

Op bovenstaande wijze zijn schoon, heel en veilig naar onze mening voldoende geborgd. Het groen in de parken beheren we op CROW-niveau B, zoals door uw raad is vastgesteld. Binnen het groenbeheer zijn er verschillende manieren om de afgesproken norm te halen en kunnen we accenten leggen. Hierdoor is er ruimte om met bewoners in gesprek te gaan over het gewenste beheer. In de beheerplannen leggen we vast welke keuzes we hebben gemaakt over het beheer van bomen en groen.

3. Hoe wordt samengewerkt met bewoners en gebruikers van het park in zowel groenbeheer alsook het schoon, heel en veilig maken van het park? Welke rol ziet de gemeente voor bewoners om gezamenlijk beheerplannen te actualiseren? Kunt u aangeven hoe er in de verschillende parken wordt samengewerkt met omwonenden en gebruikers van de parken?

Wij zijn met bewoners in gesprek over het beheer en onderhoud van de parken. Hun inbreng nemen we mee bij de actualisatie van de beheerplannen. In de parken werken we veel samen met bewoners, zowel op het gebied van groen als op het gebied van schoon. De wijze en mate van samenwerken verschillen per park. Hieronder volgen enkele
voorbeelden. Stichting Park Voorveldsepolder en omwonenden houden tweewekelijks een schoonmaakactie. De
gemeente ondersteunt hen hierbij door het afval op te halen. Daarnaast wordt er gezamenlijk besloten over het maaien van het hooiland in het gehele park en maaien we samen de bloemenweide van de boomgaard. De gemeente levert paardenmest en blad voor de broedhoop voor slangen.

In Lunetten werkt een zeer ambitieuze en actieve bewonersgroep sinds drie jaar samen met bewoners en gemeente aan een Groen Ontwikkelplan Lunetten. In dit ontwikkelplan is een toekomstvisie voor onder andere het Beatrixpark en park De Koppel opgenomen, zowel qua beheer als qua gebruik van de parken. In het Maximapark participeren verschillende bewonersgroepen in het beheer, in samenwerking met of gefaciliteerd door de gemeente. In het Julianapark is er samenwerking met de Dierenweide. Met andere betrokken partijen overleggen we wanneer dit gewenst is.

4. Vanuit de omgeving Julianapark is de vraag gekomen of het college bereid is, samen met bewoners en gebruikers van het park, te kijken naar beheer en onderhoud van het park.

- Is het college bereid met deze actieve bewoners en gebruikers gezamenlijk te kijken naar beheer en onderhoud? Zo nee, waarom niet?

- Ziet het college mogelijkheden om hierover ook e.e.a. op te nemen in het beheerplan? Zo nee, waarom niet?

Het huidige beheerplan voor het Julianapark stamt uit 2007 en is toe aan een actualisatie. Het is onze intentie met bewoners en gebruikers in gesprek te gaan over het beheer en onderhoud van dit park. Samenwerking tussen gemeente en actieve bewoners bij beheer en onderhoud is zeker onderdeel van een herzien beheerplan. We verwachten het beheerplan voor het Julianapark volgend jaar te actualiseren.

5. Er staat nog steeds een grote hoeveelheid rattenvallen in het Julianapark. Is er al zicht op wanneer deze worden verwijderd en/of kan het zo spoedig mogelijk verwijderen hiervan onderdeel worden van het beheerplan van het Julianapark? Zo nee, waarom niet?

We monitoren de rattenvallen in het Julianapark en verwijderen deze wanneer het mogelijk is. Het al dan niet inzetten van rattenvallen is afhankelijk van de actuele situatie en past daarom niet in een beheerplan voor de lange termijn. We bestrijden de overlast van ratten conform Integrated Pest Management-methode zoals beschreven in onze aanpak plaagdierbeheersing: ratten. Hiermee voorkomen we het inzetten van vallen zoveel mogelijk.

6. Kan het college inzicht geven wat de status is van beheerplannen van andere parken? En in hoeverre wordt hier rekening gehouden met het vergroten van de biodiversiteit en ruimte voor flora en fauna?

In de periode 2005-2010 is voor veel parken een beheerplan opgesteld. Per jaar gaan we twee beheerplannen actualiseren. We beginnen met de beheerplannen van de stadsparken en geven hierbij in eerste instantie prioriteit aan de oudste plannen. Momenteel herzien we het beheerplan voor het Máximapark en het beheerplan voor de drie Utrechtse landgoederen Nieuw- en Oud-Amelisweerd en Rhijnauwen. De thema’s biodiversiteit en ruimte voor flora en fauna nemen we nadrukkelijk mee in de ontwikkeling van de beheerplannen.

7. Zusterparken zet zich in voor meer groen in de eigen omgeving en groene verbindingen vanuit hun Zusterpark naar Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug. De gemeente Utrecht is samenwerkingspartner van Zusterparken. Hoe werkt dit partnerschap door in het beheer en ontwikkeling van de Utrechtse parken?

Zusterparken is een partnerschap tussen het Nationaal Park Utrechtse Heuvelrug en vele groene initiatiefgroepen in de stedelijke gebieden rondom het Nationaal Park. Utrecht ligt op het knooppunt van vier landschappen, waar de Utrechtse Heuvelrug er één van is (het Veenweidegebied, het Groene Hart en het Rivierengebied zijn de andere drie). We ondersteunen het realiseren van groene verbindingen met deze landschappen in onze scheggen en parken, omdat ze aansluiten bij de landschappelijke waarden en natuurwaarden van onze stad. Diverse vrijwilligers zijn namens Zusterparken aangesloten bij het platform Buurtnatuur030. Het samenwerken met en ondersteunen van bewoners die verbonden zijn aan Buurtnatuur030 en/of Zusterparken helpt om de betrokkenheid van bewoners bij de ontwikkeling en het beheer van de parken te versterken.

Rachel Heijne, GroenLinks
Anne Sasbrink, Partij voor de Dieren
Jantine Zwinkels, CDA
Annemarijn Oudejans, Student & Starter
Joachim Cornielje en Ilse Raaijmakers, PvdA