Schrif­te­lijke vragen Iepziekte II

Indiendatum: 16 feb. 2023
Antwoorddatum: 28 mrt. 2023

Schriftelijke vragen 30/2023

In Utrecht staan ruim 8000 gemeentelijke iepen die bijdragen aan een gezonde stad, schone lucht, klimaat en een fijne leefomgeving voor mens en dier. Door de verspreiding van iepziekte staat het voortbestaan van deze bomen onder druk.

Daarom stelde de Partij voor de Dieren al eerder schriftelijke vragen (2021/105) en werd recent een motie door de VVD ingediend (2022/405) om in elk geval de iepen in het Daalsepark toe te voegen aan de groep in te enten iepen.

De Partij voor de Dieren en de VVD vragen zich af of de gemeente niet méér kan doen om verspreiding van de ziekte te voorkomen en hebben daarom de volgende vragen:

1. Hoeveel iepen zijn in 2021 en 2022 bezweken aan iepziekte, wat kostte het vellen en vervangen hiervan inclusief het gescheiden afvoeren van het hout, het schoonmaken van gereedschap en inclusief het preventief vellen van omringende iepen?

Antwoord: In 2021 zijn 153 iepen aan iepziekte bezweken en in 2022 zijn 123 iepen aan iepziekte bezweken. De kosten voor het vellen en vervangen van iepen met iepziekte, inclusief het gescheiden afvoeren van het hout, het schoonmaken van gereedschap en inclusief het preventief vellen van omringende iepen worden niet apart bijgehouden. Deze kosten worden betaald uit de reguliere begroting van het beheer en onderhoud van bomen. De kosten voor het inenten worden separaat bijgehouden en bedroegen in 2022 ongeveer 95.000 euro.

Iepen die beeldbepalend zijn, in de hoofdgroenstructuur staan of in groepen staan worden in Utrecht al ingeënt, maar dat is slechts 30% van alle iepen. Uit de antwoorden op eerdere vragen bleek het kostenoogpunt de reden om niet alle iepen in te enten. De iepen in het Daalsepark gelden blijkbaar niet als beeldbepalend maar worden na motie 2022/405 van de VVD gelukkig alsnog ingeënt. In het Daalsepark gaat het om iepen van meer dan 50 jaar oud.

2. Wat zouden de kosten zijn om in elk geval alle iepen van 1970 en ouder in te enten?

Antwoord: Van de groep iepen 1970 en ouder enten we op dit moment 1.200 nog niet in. Deze 1.200 iepen zijn niet of minder gevoelig voor iepziekte (enkele) of staan niet in een (al dan niet beeldbepalende) laanstructuur of in een groep met andere iepen. Iepen in laanstructuren en groepen kunnen elkaar makkelijker besmetten, waardoor inenten daar belangrijker is. De overige 1.550 iepen van 1970 en ouder enten we al wel in. Om die1.200 iepen van 1970 en ouder wel in te enten is ongeveer 55.000 euro extra nodig. Dit bedrag is gebaseerd op de kosten van 2022. We hebben op dit moment nog geen inzicht in prijsstijgingen door inflatie.. Naast de 1.550 iepen van 1970 en ouder enten we ook nog 1.200 iepen jonger dan 1970 in. De kosten voor het inenten van de iepen in 2022 waren ongeveer 95.000 euro.

3. Inenten van deze iepen kan binnen de budgetten stationsgebied en beheer openbare ruimte. Welke mogelijke projecten/programma’s en potjes in de gemeentelijke begroting zouden in aanmerking komen om kosten voor het inenten van nog meer iepen te dekken? Uit eerdere antwoorden bleek dat zieke iepen op particulier terrein niet actief opgespoord worden, maar dat wanneer de gemeente melding ontvangt VTH wel een onderzoek doet en bij constatering van iepziekte de eigenaar sommeert deze boom te verwijderen.

Antwoord: Kosten voor het inenten van iepziekte zijn op dit moment alleen opgenomen in de budgetten van Openbare ruimte en groen. We moeten uitzoeken uit welke andere projecten en programma’s een eventuele uitbreiding betaald kan worden. Vanuit de regelgeving gezien mogen we, wanneer we op wat voor manier dan ook, onderhoud aan bomen doen dit alleen maar in het taakveld van openbaar
groen administreren.

4. Hoe vaak is in 2021 en 2022 en de eerste maanden van 2023 een dergelijke melding ontvangen, na hoeveel van deze meldingen is daadwerkelijk iepziekte geconstateerd en een kapplicht opgelegd en hoe is hieraan opvolging gegeven?

Antwoord: Er is zowel in 2021 als in 2022 één sommatie tot noodkap uitgevaardigd vanwege iepziekte. Daarnaast is begin maart 2023 één sommatie tot noodkap uitgevaardigd vanwege iepziekte. Twee
van deze sommaties waren bij bedrijven en één was bij een woningcorporatie. De woningcorporatie heeft aangegeven dat hieraan opvolging is gegeven.
Stadsbedrijven heeft zelf in de afgelopen jaren één keer een bedrijf aangeschreven met het verzoek om zieke iepen te verwijderen. Die iepen zijn ook verwijderd en er heeft herplant plaatsgevonden.

Sommige andere gemeenten kennen een gemeentelijke subsidie voor het verwijderen van particuliere zieke iepen of verwijderen en verwerken zelf zieke iepen op particulier terrein. Snelle verwijdering kan besmetting van andere iepen voorkomen.

5. In hoeverre bestaat (bijvoorbeeld in het contact met eigenaren na sommatie een zieke iep te verwijderen) de indruk dat de kosten voor verwijderen en vervangen van een zieke iep voor inwoners een belemmering zijn om deze snel te verwijderen?

Antwoord: Wij hebben geen feedback ontvangen dat de kosten een belemmering vormen voor de uitvoer van de sommatie. In Utrecht is de kap bij iepziekte vergunningsvrij. De eigenaar van de boom hoeft daardoor geen leges voor de kap te betalen. Om particulieren te helpen bij het verwijderen van een zieke iep, lijkt ons het instellen van een subsidie niet de juiste manier. Bij iepziekte moet snel worden gehandeld. Het aanvragen van een subsidie kan hier vertragend in werken.

Anne Sasbrink, Partij voor de Dieren
Marijn de Pagter, VVD