Schrif­te­lijke vragen Openen winkels door burge­meester of wethouder

Indiendatum: 15 mei 2019
Antwoorddatum: 12 jun. 2019

Schriftelijke vragen 108/2019

Afgelopen periode heeft dit gemeentebestuur verschillende winkels feestelijk geopend. Vaak grote ketens die hun eerste filiaal in de stad openen. Natuurlijk is het mooi om trots te zijn op de werkgelegenheid die naar onze stad komt, maar wat de PvdA en de Partij voor de Dieren betreft moet het wel passen bij de doelen die we als stad stellen.

En daar knelt het. Precies die winkels die werden geopend, Hudsons Bay, Primark, et cetera, zijn grote multinationals die hun weg naar het gemeentebestuur weten te vinden, maar juist deze ketens hebben een slechte reputatie op meerdere terreinen. Het gaat dan om mensenrechten en milieu, het aanbieden van veel te goedkope producten, hetgeen duidt op een wegwerpeconomie, en ze zijn ook nog eens een werkgever die op alle vlakken de kosten maximaal probeert te drukken: vooral jong personeel, flexibele contracten en slechte lonen.

Wat de PvdA en de Partij voor de Dieren betreft moet het college juist winkels openen die bijdragen aan de doelstellingen van de gemeente. Daarover hebben wij de volgende vragen:

1. Waar hangt het nu vanaf of een vertegenwoordiger van het college wel of niet een winkel feestelijk komt openen in Utrecht?

De keuze of de burgemeester of een wethouder op een uitnodiging in kan gaan is altijd maatwerk, afwegingen zijn niet in beton gegoten. Ongeacht of het gaat om een (grote) winkelketen, lokale ondernemer of een start-up. Belangrijke overwegingen zijn; draagt het bij aan (nieuwe) werkgelegenheid, versterkt het de lokale economie evenals het imago van Utrecht als aantrekkelijke winkelstad. En dat alles nog los van praktische zaken als - past het in de agenda. Zowel burgemeester als wethouder EZ bezoeken diverse ondernemers, groot en klein.

2. Hoe is in dit kader afgewogen wél bij Hudson's Bay en Primark een rol te spelen?

Zowel Hudson’s Bay als Primark zijn beoordeeld op de boven genoemde overwegingen (werkgelegenheid en versterken lokale economie) en positief bevonden. Daarnaast zijn ook de door de raad eerder afgegeven signalen bij Hudson’s Bay en Primark onder de aandacht gebracht.

3. Op verzoek van de gemeenteraad is er bij de opening aandacht gevraagd voor mens en milieu, en de verbeteringen die hiervoor nodig zijn, aan de winkelketens. Hoe werd daar op gereageerd? Denkt de wethouder dat dit verschil maakt?

Een bedrijf kan zich in Utrecht vestigen mits het voldoet aan de landelijke en lokale wetgeving. Het college hecht belang aan aandacht voor mens en milieu. Niet voor niks is bij de opening en kennismakingsgesprek bij en met Primark hier nadrukkelijk aandacht voor gevraagd. Ook met Hudson’s Bay hebben we tijdens een kennismakingsgesprek dit punt aangekaart. Door het aangaan van een gesprek bouwen we een wederzijdse relatie op, omdat we hier als college belang aan hechten.

Wij zien graag dat ondernemingen participeren in het ecosysteem in Utrecht, die ze bijvoorbeeld kunnen spelen als lokale partner; bijvoorbeeld bij het Centrum Management Utrecht (CMU). Tegelijkertijd bieden ze ook mogelijkheden voor stageplaatsen/ traineeships of banen voor mensen met een afstand tot een arbeidsmarkt. Door het opbouwen van een goede relatie zijn we van mening dat we elkaar ondernemers en overheid makkelijker kunnen vinden en aanspreken.

4. Hoe geeft de wethouder opvolging aan de woorden die daar zijn gesproken? Is de wethouder het eens met de fracties dat regelmatig dialoog op dit terrein wenselijk is?

We zijn blijvend in gesprek met onze grote en kleine retailers en ondernemers. We hechten belang aan goede relaties met deze partijen. In deze gesprekken snijden we onderwerpen aan die wij als gemeente belangrijk vinden en die passen bij onze rol die binnen de kaders vallen van de huidige wetgeving.

5. Is de wethouder het met de fracties eens dat Utrecht vooral winkels in het zonnetje moet zetten waar wij als stad trots op zijn en die juist bijdragen aan de doelen, zoals de Global Goals, die de stad heeft? Denk aan winkels die zich richten op duurzame productie of winkels die mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk helpen.

Zie beantwoording vraag 1.

6. Is de wethouder bereid toe te zeggen dat het college voortaan alleen nog maar een rol speelt bij een opening van een winkel indien zij aan kunnen tonen dat ze bijdragen aan de Global Goals?

Nee, we kunnen dat niet toezeggen. Wel kunnen we als college de Global Goals aanmoedigen waar we kunnen en we spreken ondernemers hierop aan.

7. Is de wethouder het met de fracties eens dat niet het beeld moet ontstaan dat er alleen wethouders komen openen als de zoveelste grote winkelketen opent in de stad en zij juist ook voor kleine, lokale, duurzame en/of sociale initiatieven de bres op zouden moeten?

Het College waardeert initiatieven die bijdragen aan Utrecht. Dat geldt voor bedrijven en dat geldt voor kleine, lokale, duurzame en/of sociale initiatieven. Daar waar collegeleden worden uitgenodigd voor openbare activiteiten, weegt het college per geval af of en hoe bij die openbare gelegenheid het beleid van de gemeente Utrecht kan worden uitgedragen.

8. Kan de wethouder nadenken over een juiste vorm om voortaan te besluiten bij welke openingen aan te sluiten en hoe ook kleinere ondernemers makkelijker hier een beroep op kunnen doen? Hoe en wanneer wordt de raad hierover geïnformeerd?

Iedereen kan leden van het college uitnodigen voor een openbare activiteit, bijvoorbeeld voor een opening. Dat kan telefonisch, per post, per e-mail. Een groot deel van de verzoeken komen echter binnen via de website van de gemeente. Via de persoonlijk pagina’s van de collegeleden kan men collegeleden uitnodigen voor openbare activiteiten. Zie als voorbeeld de links naar de persoonlijke pagina’s van de burgemeester en van wethouder Verschuure.

Rick van der Zweth, PvdA
Maarten van Heuven, Partij voor de Dieren
Melody Deldjou Fard, GroenLinks