Schrif­te­lijke vragen Raads­brief vuur­werk­vrije jaar­wis­seling

Indiendatum: 28 sep. 2021
Antwoorddatum: 8 nov. 2021

Schriftelijke vragen 237/2021

Op 22 september werd de raad ingelicht over het voornemen om per ingang van de jaarwisseling 2022/2023 een verbod in de APV op te nemen op consumentenvuurwerk voor particulieren, en de jaarwisseling 2021/2022 als een overgangsjaar te beschouwen. De fracties van de Partij voor de Dieren en GroenLinks hadden liever gezien dat het verbod al dit jaar was ingevoerd en hebben naar aanleiding van de raadsbrief een aantal vragen:

1. Wat is nu de voornaamste reden van het uitstel van het verbod: is dat de wens om rekening te houden met de 40% van de inwoners die vuurwerk een belangrijke traditie vinden, of is er een andere reden? Zo ja, welke reden is dit?

De voornaamste reden om voor de invoering van een consumentenvuurwerkverbod meer tijd te nemen is dat vuurwerk voor een aanzienlijk deel van de Utrechters nog steeds een waardevolle traditie is tijdens de jaarwisseling. We willen de tijd nemen om met deze groep komend jaar nieuwe vormen van vieren te ontwikkelen. Daarnaast willen we het verbod zorgvuldig tot stand laten komen en ook de vuurwerkbranche tijd geven om zich op een vuurwerkvrije jaarwisseling voor te bereiden.

2. Waarom wordt er zo weinig rekening gehouden met de 60% van de inwoners die een verbod op het afsteken van vuurwerk door consumenten wél steunt?

Alvorens de vraag te beantwoorden, eerst het volgende: in de raadsbrief Jaarwisseling Traditie in Transitie van 22 september jl. is een fout geslopen. In de brief staat dat 60% van de Utrechtse inwoners voorstander is van een lokaal vuurwerkverbod voor particulieren. Dat klopt niet.

In het rapport staat: Het aandeel Utrechters dat vindt dat vuurwerk een mooie traditie is die in stand moet worden gehouden, is gedaald (van 61% in 2017, naar 40% in 2021) en;

Het aantal Utrechters dat voor een verbod op het afsteken van vuurwerk is bedraagt 53%. Daarnaast geeft 26% aan een vuurwerkverbod onder bepaalde voorwaarden te steunen. Met deze cijfers als basis gaan we aankomend jaar aan de slag.

Door dit jaar inwoners de gelegenheid te geven om zelf nieuwe vieringen te ontwikkelen verwachten we het draagvlak voor een consumenten vuurwerkverbod verder te vergroten.

3. Het college had aangeven het initiatiefvoorstel van onze fracties tot een verbod over te nemen, maar komt nu laat in september met een brief met uitstel van een jaar. Hoe is het proces van overnemen tot uitstel precies gelopen, en wie heeft met welke reden besloten tot dit overgangsjaar?

Op 10 juni 2021 heeft u de raadsbrief Belevingsonderzoek Vuurwerkloze Jaarwisseling ontvangen. In deze brief staat dat we na de zomer van 2021 met een voorstel komen voor een verbod op het afsteken van vuurwerk door particulieren in Utrecht. Op 22 september 2021 heeft u dat voorstel middels de raadsbrief Traditie in Transitie ontvangen.
Wij willen een afsteekverbod voor particulieren zorgvuldig voorbereiden en juridisch goed regelen door;
- Samen met de stad alternatieve vieringen te ontwikkelen
- De mogelijkheden te onderzoeken voor een centraal evenement tijdens de jaarwisseling 2022-2023
- De vuurwerkbranche de tijd te geven om zich voor te bereiden op een verbod
- Een wijzigingsvoorstel voor de APV voor te bereiden
Dit alles heeft ertoe geleid dat wij het komend jaar als een overgangsjaar zien.

4. De jaarwisseling 2020/2021 was vuurwerkvrij na de keuze van het kabinet om de zorg te ontzien door een eenmalig verbod op het afsteken van vuurwerk door consumenten af te kondigen. De zorg heeft nog altijd te maken met overbelasting en bovendien met een ziekteverzuim dat hoger is dan ooit. In hoeverre heeft het college de druk op de zorg meegewogen, zeker in het licht dat er door het vuurwerkverbod vorig jaar 70% minder slachtoffers met vuurwerkletsel waren?

Zoals u weet, hebben we het afgelopen jaar ook een enquête gehouden onder Utrechtse zorgverleners over een vuurwerkvrije jaarwisseling. Hierin gaf een grote meerderheid aan voorstander te zijn van een landelijk vuurwerkverbod. Dit is in lijn met onze primaire wens. Een kleinere groep, maar nog steeds een meerderheid, zegt dat als er geen landelijk verbod komt, de gemeente moet overgaan tot een lokaal afsteekverbod en eveneens een meerderheid van zorgverleners vindt dat de gemeente in dat geval dan wel een alternatief moet bieden, voor het missen van een uitlaatklep. Wij volgen de lijn van de Utrechtse hulpverleners: we stellen een lokaal vuurwerkverbod in waarbij we
voldoende alternatieven willen bieden om de jaarwisseling op een veilige, verbindende en vernieuwende manier te laten verlopen. We zullen bij het Rijk blijven lobbyen voor een landelijk verbod.

5. De keuze voor een overgangsjaar zal bij inwoners leiden tot onduidelijkheid, zeker als er volgend jaar wel weer een verbod is. Hoe gaat het college dit slim communiceren?

We zullen in onze communicatie dit jaar focussen op de alternatieve vieringen in wijken en buurten als alternatief voor het zelf afsteken van vuurwerk en het verbod dat 2022-2023 ingaat. Ook de Utrechtse vuurwerkhandelaren worden op de hoogte gesteld van het op handen zijnde verbod op het consumentenvuurwerk in de stad.

6. We lezen dat er drie vuurwerkvrije zones bijkomen. Het kiezen van deze drie locaties komt willekeurig over. Waarom dit beperkte aantal en wat is precies hier de lijn? En zijn er geen natuurgebieden die nog buiten de boot vallen?

Dit jaar zijn de landtongen bij de Keulsekade, Strijkviertel in De Meern en het Heijcoppark in Leidsche Rijn toegevoegd aan de vuurwerkvrije zones. Hiermee zijn alle natuurgebieden, dierenverblijven en parken in Utrecht vuurwerkvrije locaties geworden.

7. Ook lezen we dat enkele vuurwerkvrije zones groter worden, zoals de groenstroken rond dierenverblijven. Om welke zones gaat het hier, hoeveel groter worden ze en hoe gaat het college dit communiceren en erop toezien?

Net als voorgaande jaren beschikken beheerders van dierenverblijven en groengebieden over een direct telefoonnummer van de meldkamer van Toezicht en Handhaving. Bij overlast in de gebieden kunnen zij rechtstreeks contact leggen. Dit heeft de afgelopen jaren goed gewerkt. Met ingang van dit jaar zijn groenstroken rondom dierenverblijven en natuurgebieden ‘zo ver het groen reikt’ ook vuurwerkvrij. Dit stelt met name beheerders van dierenverblijven in de gelegenheid om ook bij overlast rondom het verblijf inzet van Toezicht en Handhaving te vragen. We communiceren hierover in de wijkberichten, op sociale media en op de website van de gemeente. De vuurwerkpagina is sinds oktober weer online. Op deze site worden de vuurwerkvrijezones op een kaart en per wijk weergegeven.

8. Er komen inzamelacties van vuurwerk. Vorig jaar werd er 210 kilo opgehaald. Vindt het college deze hoeveelheid net als wij aan de magere kant en welk doel ziet het college voor zich? Gaat het om het inzamelen van zowel legaal als illegaal vuurwerk? Zo nee, hoe zit het dan?

Uiteraard hadden wij liever gezien dat er meer vuurwerk was ingeleverd. Maar naast het aantal kilo ingeleverd vuurwerk heeft de actie ook bijgedragen aan de bewustwording van de gevaren van vuurwerk, onder meer omdat de gelegenheid door het jongerenwerk is aangegrepen om voorafgaand en op de locaties voorlichting te geven over de gevaren van (illegaal) vuurwerk. Ook dit jaar organiseren we acties met het doel bij te dragen aan de veiligheid in de stad rond de jaarwisseling en het bewustzijn van Utrechters over de gevaren van vuurwerk verder te vergroten. Met oog op het aankomende vuurwerkverbod gaan we daar in 2022 mee door, zodat restanten na de jaarwisseling 21-22 kunnen worden ingeleverd.

9. Het enige voordeel van uitstel vinden wij dat de branche de reeds ingekochte vuurwerkvoorraden van afgelopen jaren kan verkopen en we hiermee eventuele claims voorkomen. Het is wel van belang dat de branche, gezien het verbod dat volgend jaar ingaat, geen nieuwe voorraden gaat inslaan. Hoe gaat het college dit voorkomen?

Tijdens het belevingsonderzoek jaarwisseling 2020-2021 zijn de Utrechtse vuurwerkondernemers geconsulteerd en geïnformeerd over een mogelijk verbod. Op dit moment wordt er overleg met hen gepland om hen te informeren over het aanstaande vuurwerkverbod.

10. Na de komende jaarwisseling komt het college met een evaluatie en een voorstel in het voorjaar van 2022. Kan het college toezeggen dat de insteek van dit voorstel inderdaad het verbod op consumentenvuurwerk voor particulieren is? Zo nee, waarom niet?

Ja

11. Kan het college eveneens toezeggen zich echt aan de deadline van voorjaar 2022 te houden om nog meer uitstel te voorkomen en te zorgen de jaarwisseling van 2022/2023 een heel stuk prettiger en veiliger is voor mens, dier en milieu? ‘Voorjaar’ is daarbij een ruim begrip. Kan het college, mede met het oog op tijdige communicatie en het voorkomen van eerdergenoemde claims, toezeggen dat er uiterlijk 1 april een voorstel ligt, zodat besluitvorming ruim voor de zomer kan plaatsvinden?

Wij zullen in het voorjaar van 2022 een voorstel naar uw raad sturen, dat betrekking heeft op de jaarwisseling 2022-2023.

Maarten van Heuven, Partij voor de Dieren
Heleen de Boer, GroenLinks