Commis­sie­bij­drage Openbare ruimte, Groen en Dieren­welzijn Program­ma­be­groting 2021

Inleiding

De confrontatie van de mensheid met diverse crises wordt in ons dagelijks leven steeds merkbaarder. In vorige blokken van deze commissie spraken mijn Partij voor de Dieren collega’s over de gezondheidscrisis en de klimaatcrisis. En daarnaast hebben we te maken met een biodiversiteitscrisis die steeds urgenter wordt. Het verlies van biodiversiteit staat in direct verband met al die andere problemen en daarom moeten we daar nu iets aan doen, ook in Utrecht.

In dit blok focus ik daarop, en kom ik met voorstellen over wat wij in Utrecht kunnen doen om bij te dragen aan biodiversiteit.

Nederland Zoemt

Ik begin met een felicitatie. Twee jaar geleden werd een Partij voor de Dieren motie aangenomen om Utrecht te laten deelnemen aan het project ‘Nederland Zoemt’ van diverse natuur- en milieuorganisaties. En vorige week is Utrecht bekroond tot bijvriendelijkste gemeente van Nederland! Een mooi resultaat van het werk van onze stadsecologen die voortvarend met de motie aan de slag zijn gegaan. Dus dank en gefeliciteerd.

Landelijk gaat het echter nog niet zo goed. De minister accepteert onder druk van de giflobby dat een bijensterfte van 20% binnen “de norm” is. Vraag aan de wethouder: Is zij het met de Partij voor de Dieren eens dat het belachelijk is een norm te hanteren die bijensterfte toestaat en kan zij toezeggen om er bij de minister op aan te dringen te kiezen voor een norm die geen enkele bijensterfte meer accepteert?

Kleurkeur in de hele stad

Onze gemeente loopt dus voorop in bijvriendelijk beheer. Maar het kan nog beter, een giga-bijenhotel langs de snelweg, een bijvriendelijk Griftpark en de keuze voor gifvrije bloembollen en zaden moeten een vertrekpunt zijn om gemeentebreed de bij en andere insecten te gaan helpen. Ik vraag aan de wethouder: wat is ervoor nodig, in budget maar misschien ook in beleid, om het Kleurkeurbeheer niet alleen op proeflocaties, maar in de hele gemeente uit te rollen?

XenTari

Utrecht kan ook zelf bijdragen aan bescherming van insecten door te stoppen met het gif XenTari. Binnen onze gemeente worden hiermee waardevolle insecten en direct of indirect ook vogels en andere dieren gedood. Enkel onderzoeken hoe we kunnen stoppen gaat niet snel genoeg: kan het college ons toezeggen om hoe dan ook vanaf 2021 geen XenTari meer te gebruiken?

Stoepplantjes en gevelplantjes

Utrecht kan ook bijdragen door stoepplantjes en gevelplantjes te tolereren in het straatbeeld. Stoepplantjes leveren een directe bijdrage aan biodiversiteit en het actief bestrijden ervan, zoals nu nog de norm is, is niet meer van deze tijd. Er is geen pilot nodig om dit te bewijzen, we moeten de norm hiervoor direct voor de hele stad omdraaien. Kan de wethouder toezeggen om in 2021 de afspraken voor beheer van de openbare ruimte te wijzigen zodat spontane vegetatie (stoepplantjes), niet meer verwijderd wordt, tenzij om veiligheidsredenen nodig is. We gaan dan dus naar een “nee, tenzij”-norm.

De prestatiedoelstelling 2.1.2. “onderhouden van groen”, en hoe die geïnterpreteerd wordt, moet dan worden aangepast van beeldkwaliteit naar biodiversiteit. Graag een reactie.

Norm m2 groen

Dan viel ons in de beantwoording van een vraag van Student&Starter op dat, om het aantal vierkante meters groen per inwoner gelijk te houden, het college overweegt het Merwedekanaal over te nemen van Rijkswaterstaat en dan deze vierkante meters mee te tellen. Is de wethouder het ermee eens dat deze administratieve eigendomswissel niets gaat bijdragen aan de hoeveelheid groen die per inwoner beschikbaar is? Dat kanaal ligt er immers nu ook al. Dus we moeten op een andere manier dan via administratieve trucs gaan zorgen dat het aantal inwoners en aantal meters groen/blauw gelijke tred blijft houden.

Investeren in Groene ommetjes en stadsparken

We lezen dat het college vindt dat het ontbreekt aan capaciteit om in het kader van het coronapakket met maatregelen, te kiezen voor investeringen in bijvoorbeeld groene ommetjes. Het maatschappelijk rendement van groene ommetjes spreekt voor zich. Waarom kiest het college er dan niet voor capaciteit te maken of in te kopen voor het naar voren halen van investeringen in groene ommetjes en stadsparken? Kan het college ons toezeggen om hier bij een volgend pakket nóg meer prioriteit aan te geven, want juist naast deze gezondheidscrisis zou dat een verstandige keuze zijn die ook helpt in het stoppen van de biodiversiteitscrisis.

Handboek kabels leidingen EN BOOMWORTELS

Het college gaat aan de raad een nieuwe ‘Verordening kabels en leidingen’ voorleggen, en die verordening wordt uitgewerkt in een uitvoeringshandboek met dezelfde titel. Die titel wekt de suggestie dat kabels en leidingen het alleenrecht op de ondergrondse ruimte hebben. Kan het college daarom toezeggen de verordening en het handboek de titel ‘kabels, leidingen en bodemleven’ mee te geven, zodat direct helder is dat ruimte in de openbare ondergrond gedeeld moet worden?

Nota biodiversiteit

Alle punten die ik hiervoor noemde komen versnipperd terug in gemeentelijk beleid. We zouden mogelijk veel meer stappen voor behoud van biodiversiteit kunnen maken, als beleid gebundeld wordt. Ik vraag de toezegging van de wethouder om in 2021 een nota Biodiversiteit met de raad te delen. In die nota moet al het beleid gebundeld worden (bijvoorbeeld beleidsveld groen, bouwen, openbare ruimte, dierenwelzijn, etc.). Op die manier kunnen we hiaten en kansen in het beleid beter signaleren en daar kan actie aan gekoppeld worden. Kan de wethouder dat toezeggen?

DIERENWELZIJN

FUP's

Bij de Werkspoorhaven wordt een FUP aangelegd voor mensen en dieren die niet zelf uit het water kunnen komen. Echter, de starthoogte van 10 centimeter is voor kleine watervogels en amfibieën veel te hoog. Dat roept bij ons ook de vraag op hoe dit op andere locaties in de gemeente is. Kan de wethouder er bij deze locatie en eventueel ook andere locaties op sturen dat de FUP al ín het water begint, zodat ook kleine dieren uit het water kunnen komen? Graag een toezegging.

VISLOOD

Bij de Nota Dierenwelzijn, maar ook al eerder, vroegen we het college welke inspanningen het verricht voor het terugdringen van vislood in de Utrechtse wateren. Wij hebben daarna eigenlijk niets meer gehoord, wat is de status van het terugdringen van vislood?

EVENEMENTEN MET DIEREN

In de Programmabegroting is het aantal gewenste of verwachte evenementen met dieren opgenomen. Een afname met één per jaar vindt de Partij voor de Dieren weinig ambitieus. In dat tempo gaat het nog 10 jaar duren voordat Utrecht vrij is van vermaak ten koste van dieren. Kan de wethouder toezeggen die aantallen naar beneden bij te stellen? Wij overwegen hierop een amendement.

JACHT

Ten slotte moet ons van het hart dat de jacht op dieren onmiddellijk moet stoppen. De Provincie Utrecht lijkt op dit moment wel een grote schiettent, waar vele dieren het slachtoffer van worden. Is de wethouder bereid om zo spoedig mogelijk stevig stelling in te nemen tegen de jacht op alle dieren zoals de provincie Utrecht dit nu aan het goedkeuren is, ook op Utrechtse gemeentegrond? Verder wachten we op dit onderwerp onze schriftelijke vragen af.