Schrif­te­lijke vragen Getergde flora en fauna in Park Transwijk

Indiendatum: 27 nov. 2023
Antwoorddatum: 24 jan. 2024

Schriftelijke vragen 216/2023

Op 3 juli stelde de Partij voor de Dieren vragen over schade aan het groen en overlast door het Central Park festival in Park Transwijk. Nu blijkt dat er nooit een vergunning verleend had moeten worden voor dit festival. Daar heeft Stadsbelang Utrecht onlangs vragen over gesteld. De antwoorden hebben wij met belangstelling gelezen. Wij hebben nog aanvullende vragen over de antwoorden op onze vragen en ook over de raadsbrief Kwaliteitsslag Park Transwijk van 5 juli.

Vervolgvragen over SV 133/2023 Schade aan het groen en overlast door Central Park festival

Wij vinden het fijn dat het college de schade aan de bomen verhaalt op de organisatoren van Central Park en Sneeuwbal festival, maar we begrijpen niet dat er wordt gezegd “Mocht er onverhoopt toch sprake zijn van schade aan bomen en/of groen, zullen wij die opnieuw verhalen op de organisator.” Wij willen niet eens meer de optie dat er bomen beschadigd kúnnen worden en we vinden dat het een keer genoeg is na jaren van schade aan bomen en bodem. Gelukkig is hiertoe onze motie 400/2023 Na wangedrag rode kaart voor festivals en evenementen op 9 november aangenomen. We wachten nu de voorstellen van het college af om wangedrag op het gebied van flora en fauna aan te pakken.

1. We zijn wel benieuwd wat er gebeurt als een festivalorganisator eind 2023/in 2024 weér bomen beschadigt of zelfs omver rijdt. Wat gaat het college voor stappen ondernemen vóór de komst van de voorstellen rond wangedrag? Dezelfde als dit jaar? Zo nee, welke stappen dan?

We zetten extra stappen om te zorgen voor meer bescherming van bomen. We zijn in gesprek met de organisatoren van evenementen in Park Transwijk en vragen van hen een plan van aanpak als onderdeel van de vergunningenprocedure, waarin staat opgenomen hoe schade aan de bomen en/of de boomzone wordt voorkomen. Daarnaast zullen we bij de op- en afbouw van evenementen een boomtechnisch toezichthouder vaker toezicht laten houden op de activiteiten, zie ook beantwoording SV 2023 133, antwoord 5. Wij zullen daarnaast de organisatoren van evenementen in Park Transwijk, maar ook in andere parken, in de vergunningenprocedure nog expliciet wijzen op de voorschriften in de vergunning en hun verantwoordelijkheid voor het beschermen van flora en fauna. Zo nodig treden we handhavend op.

2. Onze vraag 1A is niet beantwoord door het college. Die luidde: “Is het college bereid om een last onder dwangsom of een andere sanctie van vergelijkbare zwaarte op te leggen, zodat een eventuele volgende beschadiging van de bomen veel zwaarder bestraft wordt? Zo nee, waarom niet?” Graag ontvangen we hier alsnog een antwoord op, aangezien er nu nog geen voorstellen liggen rondom wangedrag.

In antwoord 5 van de schriftelijke vragen 2023, 113 hebben wij een antwoord op vraag 1A verwerkt. We zijn in gesprek met de organisator. We vragen de organisator om een plan van aanpak waarin deze aangeeft hoe hij ervoor gaat zorgen dat er geen schade aan bomen of de bodem ontstaat. We kunnen geen (preventieve) last onder dwangsom opleggen, omdat er op dit moment geen aanleiding is om te veronderstellen dat bomen beschadigd raken. Niet voor niets vragen we een plan van aanpak en wordt er toezicht gehouden op de werkzaamheden.

Het college schreef in antwoord op vraag 7: “Voertuigen voorzien van banden met een ruw profiel zijn niet toegestaan. Op deze manier kan onherstelbare schade aan bodem en groen worden voorkomen. Wanneer niet voldaan wordt aan de genoemde voorwaarden delen wij uw mening en vinden ook wij het een slecht idee.”

Er wordt niet voldaan aan de genoemde voorwaarden, want we kregen een hele trits foto’s van bewoners van bandafdrukken in het gras van Park Transwijk, van de op- en afbouwmachines van de festivals. Die reden lang niet altijd over de ijzeren platen die hiervoor bedoeld zijn, én er werd gebruik gemaakt van banden die volgens de gemeente niet mogen. De bodem van dit park wordt hierdoor misschien – net als in het Wilhelminapark en het Julianapark en mogelijk andere parken – teveel ingeklonken, waardoor het groen afsterft. En het mág dus niet eens. Onderaan deze vragen voegen we foto’s van bewoners toe.

3. Hoe beoordeelt het college de foto’s van de bewoners op de gevolgen voor groen?

De foto’s wijzen op verschillend gebruik binnen de voorwaarden van de vergunning (voertuig op verharding of rijplaat) en op gebruik in strijd met die voorwaarden, omdat niet alle voertuigen die op het gras kunnen rijden zijn voorzien van gazonbanden.

Grasvelden worden vaak niet meegenomen als het gaat om het beschadigen van groen, het gaat vooral over bomen. Maar als gras en bodem zó beschadigen dat er geen bodemleven meer mogelijk is en er ook geen gras meer kan groeien, dan is dat dus wel een probleem.

4. Deelt het college de inschatting van de Partij voor de Dieren dat de kans groot is dat het ook hier om strafbare feiten gaat? Zo ja, welke vervolgstappen gaat het college zetten? Zo nee, waarom niet?

Het gebruik waarnaar verwezen wordt – rijden op gras zonder gazonbanden of op rijplaten - kan een overtreding zijn van een voorschrift uit de vergunning. Dit hangt af van de grootte van het voertuig/zwaar materieel. Wij zullen organisatoren van evenementen in parken hier nogmaals op wijzen, beter op toezien bij de planvorming van een vergunning en steekproefsgewijs toezicht houden bij de op- en afbouw van een evenement.

Het college schrijft “Vogels en vleermuizen hebben een ander gehoororgaan dan mensen en kunnen (meestal) het festivalgeluid niet zo goed horen als mensen.”

5. Wordt hierbij ook rekening gehouden met het gedreun dat in het lijf gevoeld wordt bij lage en harde bastonen? Wij kunnen ons niet voorstellen dat dieren hier geen of minder last van hebben dan mensen, omdat hun zintuigen in bepaalde opzichten gevoeliger zijn dan die van de mens.

Nee, hierbij is geen rekening gehouden met gedreun van basgeluid, omdat het een geluidsnorm betreft die geldt op grond van de Beleidsregel geluidsnormen bij buitenevenementen. Het gedreun (gevoel) van basgeluid is geen toetsingskader. Het is mogelijk dat dieren in de directe omgeving van een geluidsbron, net als bezoekers van het evenement, tijdens het evenement gedreun voelen. Het is niet duidelijk of dit meer belastend is voor dieren dan voor mensen, omdat dit onderzoek (nog) niet gedaan is.

Wij lazen in de beantwoording van vragen 188/2023 van Stadsbelang dat er bij geluidsmetingen alléén rekening gehouden wordt met de overlast voor mensen, door de afstand tot de dichtstbijzijnde woning te meten.

6. Klopt het dat bij geluidsoverlast geen enkele rekening wordt gehouden met de dierlijke bewoners van parken, dus dat het geluidsniveau mogelijk eigenlijk te hoog is afgesteld, omdat er wordt uitgegaan van woningen en niet van hen? Staat er niet in de wet dat festivalherrie ook gemeten moet worden voor fauna?

In het antwoord op vraag 9 van de schriftelijke vragen 2023, 133 gaven wij aan dat binnen wettelijke kaders rekening wordt gehouden met de impact op wilde dieren door een quick-scan flora en fauna en de maatregelen die daaruit voortvloeien, zoals het niet belichten van verblijfplaatsen en foerageergebied van vleermuizen en het afschermen van eventuele nesten van vogels. Hiermee wordt voldaan aan de zorgplicht, die voortvloeit uit de Wet Natuurbescherming. Daarnaast is festivalgeluid afgesteld op het menselijke gehoor en dus de geluidsgevoelige gevels/functies in de omgeving en niet op het gehoor van bijvoorbeeld vleermuizen of vogels, dat een andere frequentie heeft.

Goed dat het college het onderzoek naar boerderijdieren meeneemt bij het vaststellen van de locatieprofielen. Het college zegt echter “In zijn algemeenheid geldt dat tijdelijke licht- en geluideffecten afkomstig van een festival mogelijk leiden tot schrikreacties en stress bij dieren op de kinderboerderij. Gelet op de tijdelijkheid van het festival is een blijvend effect niet waarschijnlijk.”

De Partij voor de Dieren is het hier niet mee eens, en bovendien vinden wij het sowieso zeer onwenselijk om zowel bewoners als de dieren die worden gehouden op de kinderboerderij in hun eigen leefomgeving zo vaak en langdurig bloot te stellen aan festivalgeluid en -licht.

7. Is het college bereid om de overlast die festivals veroorzaken voor dier en mens van groter belang te laten zijn in de beslissing om al dan niet grootschalige evenementen toe te staan in Park Transwijk? Zo nee, waarom niet?

We werken aan het behouden en verbeteren van een balans tussen leefbaarheid en levendigheid. Daar passen enkele (grootschalige) evenementen ook bij op een locatie als Park Transwijk. Bij dergelijke evenementen kan voor beperkte duur overlast ontstaan. Bij evenementen spelen verschillende belangen. In het vergunningenproces wegen we deze belangen met elkaar af. Zo nodig stellen we daarbij nadere voorschriften op, om belangen te beschermen, bijvoorbeeld flora en fauna.

Het college schrijft: “De op- en afbouw van een grootschalig evenement vraagt tijd, met het oog op veiligheid en zorgvuldige aandacht voor het terrein en de omgeving is het tijdelijk afsluiten van de locatie voor bewoners en bezoekers onontkoombaar.” Maar de festivalorganisatoren van Sneeuwbal en Central Park hebben helemaal geen zorgvuldige aandacht voor het terrein en de omgeving.

8. Is het college het met ons eens dat áls je een park zo lang afsluit in het kader van zorgvuldigheid voor het terrein, het onbegrijpelijk is dat er dan geen zorgvuldigheid betracht wordt voor het groen? Begrijpt het college de grote teleurstelling van omwonenden (en de onze)?

Bij zorgvuldigheid hoort ook het zorgdragen voor het park, dat zijn we met u eens. Wij begrijpen dat de verwachting en perceptie over het afsluiten van het terrein en de mate van zorgvuldigheid hoe met het terrein wordt omgegaan kan verschillen tussen u, omwonenden, de organisator en anderen. Wij verwachten van organisatoren dat zij zorgvuldig omgaan met het terrein om schade te voorkomen. Daar waar nodig laten wij beschadigingen herstellen als bijvoorbeeld het gebruik tot beschadiging van de grasmat heeft geleid dat niet uit zichzelf herstelt. Hier houden wij toezicht op.

Raadsbrief Kwaliteitsslag Park Transwijk

9. Wat verstaat het college onder “verbetering” van het park?

Bij verbetering van het park kan gedacht worden aan een goede balans tussen ecologie en gebruiksgroen, meer biodiversiteit en meer bomen. Ook wordt de ecologische- en waterstructuur tussen het park en de Merwedekanaalzone verbonden. Daarnaast zijn functies in het park ingericht op een grote groep gebruikers. Zie het startdocument Park Transwijk, pagina 5. Dit past in de keuze in Utrecht van (versterking van het) groen en een verbetering van de biodiversiteit, behoud van landschap, erfgoed en water als structurerende onderdelen voor stedelijke ontwikkeling, zie de raadsbrief van 5 juli 2023: Kwaliteitsslag Park Transwijk.

10. Hoe ziet het college het voor zich dat het groen in het park versterkt kan worden, er bomen toegevoegd kunnen worden, er meer groene en blauwe verbindingen komen, de bodemkwaliteit verbeterd wordt en er meer leefgebied moet komen voor planten en dieren in het park, terwijl het park straks overspoeld lijkt te worden met mensen(massa’s) en fiets- en wandelpaden? Ziet het college in dat de grote mate van recreatie ten koste zal gaan van flora en fauna? Zo nee, waarom niet?

Wij zien de verdeling zoals die in het startdocument Park Transwijk staat als een goede versterking van het park. Doordat het gebruik van het park beter geïntegreerd wordt/functies duidelijker worden toebedeeld zien wij de mate van recreatie niet als een bedreiging voor de kwaliteitsslag die we willen maken en behouden in Park Transwijk.

11. Is het college bereid om ecologie een grotere rol te laten spelen bij de ontwikkelingen van de ‘kwaliteitsslag’ dan nu het geval is? Zo nee, waarom niet?

Zie ook vraag 9 en 10. Zoals in het startdocument over Park Transwijk is beschreven wordt nu nog gewerkt aan nader onderzoek en uitwerking. Hierin zal dus ook aandacht zijn voor versterken van groen en mogelijkheden om de ecologische waarde te verhogen.

Lisanne Snippe, Partij voor de Dieren
Saskia Oskam, Partij voor de Dieren