Schrif­te­lijke vragen Noodkap Platanen - Vervolg

Indiendatum: 5 jul. 2022
Antwoorddatum: 5 jul. 2022

Schriftelijke vragen 125/2022

Naar aanleiding van de noodkap van twee prominente platanen op het Vredenburg in september 2021 – waar de Partij voor de Dieren de mondelinge vragen MV1 dd. 9 september 2021 over stelde – heeft de gemeente een onderzoek laten doen naar de redenen waarom de bomen zodanig ongezond waren dat ze direct gekapt moesten worden. Onderzoeksbureau Terra Nostra leverde in november 2021 een onderzoeksrapport op met schokkende conclusies: er is geen ruimte voor wortelgroei, de boomspiegels zijn expres verhard met een soort epoxy en ingeklonken, de gesloten mozaïekvloer laat te weinig lucht door, er staan marktkramen in de boomspiegels, er zit veel teveel nitraat in de bodem en er wordt afvalwater met schoonmaakmiddelen over de bomen uitgestort. Het mag een wonder zijn dat er onder deze omstandigheden überhaupt nog drie prominente platanen staan op het Vredenburg. Onze fracties hebben de volgende vragen:

Vraag 1. Onderschrijft het college de conclusie dat de bomen te krappe en te verharde boomspiegels hebben die te weinig lucht doorlaten voor wortels om gezond te kunnen groeien? Zo nee, waarom niet?

Vraag 3. Onderschrijft het college de conclusie dat bomen ook te lijden hebben door het storten van afvalwater met schoonmaakmiddelen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: Tijdens het onderzoek in november 2021 is een bodemonderzoek uitgevoerd. Daaruit bleek dat het water een veel hogere pH-waarde had en een extreem aandeel natrium. Dit kan veroorzaakt zijn door afvalwater met schoonmaakmiddelen maar ook door strooizout, er kunnen dus meerdere oorzaken zijn. Omdat de oorzaak van de hoge pH-waarde nog niet duidelijk is wordt dit meegenomen in het nu lopende onderzoek. Het onderzoek richt zich ook op de factoren die het functioneren van de groeiplaatsen van bomen op het plein beïnvloeden.

Vraag 4: Is het college het met ons eens dat het welzijn van de bomen op het Vredenburg te weinig prioriteit heeft in het gebruik en de inrichting van het plein? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: Wij zijn dat niet met u eens. Bij de herinrichting van het plein zijn, op basis van gedegen adviezen, nadrukkelijk extra inrichtingsmaatregelen genomen om de bomen te behouden. Er heeft een vooronderzoek plaats gevonden en er zijn inspanningen gepleegd om de groeiplaatsen van alle bomen te verbeteren. In de voorbereiding en in de uitvoering is er uitgebreid aandacht geweest voor het welzijn van de bomen op het Vredenburg. Zie ook antwoord op vraag 1.

Vraag 5: In september 2021 stelden wij mondelinge vragen over de noodkap van deze bomen, en werd een extern onderzoek aangekondigd. Waarom is de gemeenteraad niet ingelicht over dit schokkende rapport en het al dan niet opvolgen van de adviezen?

Antwoord: Gezien de betreffende locatie en de eerder gestelde mondelinge vragen hadden we de conclusies van dit onderzoek en de te nemen maatregelen al eerder met u moeten delen. Het rapport waar u naar verwijst, voegen we als bijlage toe aan deze beantwoording.

Vraag 6. Het college zegde in de beantwoording van de genoemde mondelinge vragen toe de aanbevelingen van aanvullend onderzoek op te volgen. In hoeverre zijn de aanbevelingen van dit onderzoeksrapport van Terra Nostra – verschenen in november 2021, met de oproep binnen een maand maatregelen te nemen – daadwerkelijk ook echt opgevolgd? Of klopt onze indruk dat dit rapport in een la is verdwenen? Zo ja, wiens la?

Antwoord: Uiteraard is het rapport serieus genomen. Vanwege de maatregelen die vanuit het rapport uitgevoerd moesten worden is een nieuw onderzoek uitgezet om de overige bomen op het plein te onderzoeken en te bepalen welke maatregelen nog noodzakelijk zijn voor die bomen. Dat onderzoek vindt nu
plaats. De maatregelen uit het onderzoek (schoonmaken kolken en lijngoten) van november 2021 zijn uitgevoerd in maart 2022. Dit is door werkdruk en het zoeken naar de juiste aannemer voor het uitvoeren van de werkzaamheden niet gelukt binnen een maand zoals geadviseerd. Maar wel vooruitlopend op het groeiseizoen van de bomen waarin de bomen weer vocht op gaan nemen.

Vraag 7. Hoe gezond zijn de drie nog aanwezige platanen? Is het college bereid alles op alles te zetten om deze bomen maximaal te beschermen en te verzorgen?

Antwoord: Ja. Wij zijn ons bewust van de grote waarde van de platanen op het plein en zal zich maximaal inspannen om deze te behouden. Daarom wordt op dit moment onderzoek verricht naar de overige bomen op het plein om te kijken welke maatregelen nog noodzakelijk zijn om de bomen zo lang mogelijk te kunnen handhaven. Uitkomsten van de onderzoeken worden eind oktober verwacht. Zodra de uitkomsten bekend zijn maken we een plan van aanpak om de meest optimale omstandigheden voor de bomen te realiseren, passend in de overige functies van het plein. Wij zullen uw raad hier over informeren.

Vraag 8. Hoe gezond zijn de andere, meer recent geplante bomen op het Vredenburg? Eén van de lindes maakt op ons een uiterst dode indruk. Klopt dat?

Antwoord: Ja. Wij zijn ons bewust van de grote waarde van de platanen op het plein en zal zich maximaal inspannen om deze te behouden. Daarom wordt op dit moment onderzoek verricht naar de overige bomen op het plein om te kijken welke maatregelen nog noodzakelijk zijn om de bomen zo lang mogelijk te kunnen handhaven. Uitkomsten van de onderzoeken worden eind oktober verwacht. Zodra de uitkomsten bekend zijn maken we een plan van aanpak om de meest optimale omstandigheden voor de bomen te realiseren, passend in de overige functies van het plein. Wij zullen uw raad hier over informeren.

Vraag 9. Is het college bereid om zo snel mogelijk in elk geval de volgende maatregelen te nemen bij de drie nog aanwezige platanen: vergroten en vergroenen boomspiegels en aanleggen van bankjes rond bomen die beletten dat voertuigen en kramen te dicht op bomen geplaatst worden, de beluchting goed schoon te maken en te houden en te onderzoeken hoe er zoveel nitraat in de bodem is gekomen en dit te verhelpen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: Op basis van de uitkomsten van het nu lopende onderzoek wordt een plan van aanpak gemaakt om de meest optimale omstandigheden voor de bomen te realiseren, passend in de overige functies van het plein. Zie ook het antwoord op vraag 7.

Vraag 10. En met betrekking tot alle bomen op het Vredenburg: hoe gaat het college ervoor zorgen dat de gesloten mozaïekvloer vanaf zo snel mogelijk voldoende lucht gaan doorlaten, dat de beluchting niet meer verstopt en vervuild raakt, dat er geen afvalwater met schoonmaakmiddelen meer uitgestort wordt en dat het nitraatgehalte in de bodem niet weer stijgt tot gevaarlijke hoogte?

Antwoord: En met betrekking tot alle bomen op het Vredenburg: hoe gaat het college ervoor zorgen dat de gesloten mozaïekvloer vanaf zo snel mogelijk voldoende lucht gaan doorlaten, dat de beluchting niet meer verstopt en vervuild raakt, dat er geen afvalwater met schoonmaakmiddelen meer uitgestort
wordt en dat het nitraatgehalte in de bodem niet weer stijgt tot gevaarlijke hoogte?

Vraag 11. Is het college het met ons eens dat de nog aanwezige stompjes van de gekapte platanen een treurig en pijnlijk beeld aan het Vredenburg geven? Zo nee, waarom niet? Wanneer worden deze verwijderd?

Antwoord: Deze zullen dit najaar worden verwijderd. Het huidige beeld is niet het gewenste beeld. Er was onderzoek nodig om de manier van verwijderen van de boomstronken te bepalen, zonder het mozaïek-kunstwerk te beschadigen. Daarom staan de boomstronken er nog steeds. Als de boomstronken verwijderd zijn kan de groeiplaats klaargemaakt worden voor nieuwe bomen. Deze
worden in het komend plantseizoen geplant.

Vraag 12. Is het college bereid om zo snel mogelijk in het aanstaande plantseizoen over te gaan tot herplant van twee bomen op het Vredenburg die volwassen en liefst inheems en biologisch geteeld zijn, en er ook voor te zorgen dat zij optimale groeiomstandigheden krijgen (dus bijvoorbeeld geen verharding zoals epoxy rond de bomen en geen worteldoeken)? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: Ja we gaan komend plantseizoen nieuwe bomen planten. Dit zullen grotere bomen zijn dan we gebruikelijk aanplanten, maar geen volwassen bomen. Naast beschikbaarheid is het risico van uitvallen bij de aanplant van volwassen bomen heel groot. Wat betreft de keuze van de soort kijken we naar welke bomen het meest geschikt zijn voor deze plek. We kunnen niet garanderen dat dit inheemse bomen zullen zijn In ons inkoopbeleid kijken we eerst naar biologisch geteelde bomen, als die niet beschikbaar zijn met milieukeur en als die ook niet beschikbaar zijn kiezen we voor regulier geteelde bomen. Wij zullen de uitkomsten van het onderzoek dat nu wordt verricht, meenemen bij het plan van aanpak om de meest optimale omstandigheden voor de bomen te realiseren, passend in de overige functies van het plein.

Vraag 13. Is het college bereid om te onderzoeken om daarboven nog meer bomen op het stenige en niet-hittebestendige Vredenburg aan te planten en deze bomen optimaal te laten groeien en verzorgen? Zo ja, hoeveel en per wanneer? Zo nee, waarom niet?

Antwoord: Nee. Voor de herinrichting van het plein in 2015 is het plein uitgebreid onderzocht op welke plaatsen bomen kunnen worden toegevoegd. Door de parkeergarage onder het plein en de aanwezigheid van zeer veel kabels en leidingen en archeologie is dat helaas maar heel beperkt tot niet mogelijk
gebleken. Daarnaast is er ook ruimte voor de marktkramen nodig.

Maarten van Heuven, Partij voor de Dieren
David Bosch, PVV
Pepijn Zwanenberg, GroenLinks
Rik van der Graaf, ChristenUnie
Myrthe Minnaert, Bij1
Marijn de Pagter, VVD
Gert Dijkstgra, EenUtrecht
Nadia Stylianou, D66
Yvonne Hessel, SP