Schrif­te­lijke vragen Varia­setje open­staande vragen III

Indiendatum: 3 mei 2021
Antwoorddatum: 8 jun. 2021

De Partij voor de Dieren is weer aan het ‘opruimen’ geslagen zo vlak voor het Meireces en bundelt een reeks losse en openstaande vragen én vragen over eerdere toezeggingen in een Variaset, zoals we ook al voor het Zomerreces en Kerstreces in 2020 deden.

We hebben de volgende vragen, verspreid over een aantal onderwerpen:

Regiovisie huiselijk geweld en kindermishandeling

De Partij voor de Dieren heeft de afgelopen jaren herhaaldelijk aandacht gevraagd bij het college van B&W en de raad voor het aspect dierenmishandeling, dat helaas ook vaak bij huiselijk geweld komt kijken. Ons is toegezegd dat dit voortaan ook meegenomen én genoemd wordt in plannen, maar helaas zien we zowel in de raadsbrief van 2 maart 2021 als de Regiovisie (en zo te zien ook niet aan MDA++) niets staan over dieren en dierenmishandeling. Een motie hiertoe is overigens door de wethouder overgenomen in 2018, zie https://utrechtgemeente.partijvoordedieren.nl/moties/motie-ook-dierenmishandeling-verdient-eenplek-in-de-mda-aanpak.

Wij vragen ons af hoe dit kan en of dierenmishandeling in combinatie met huiselijk geweld nog steeds niet de aandacht krijgt die het verdient. Niet alleen vanwege dierenwelzijn, maar ook omdat dierenmishandeling in een huiselijke setting meestal een indicatie is van (komend) geweld tegenover de mensen in het huishouden, of als pressiemiddel worden gebruikt richting de mishandelde(n) (“Als je bij me weggaat, doe ik de kat iets aan”).

1. Kan het college ons uitleggen hoe het kan dat dierenmishandeling hier nog steeds niet in staat en of hier nog iets aan te doen valt?

In de geactualiseerde regiovisie huiselijk geweld en kindermishandeling komt dit thema niet terug en is niet besproken tijdens het actualiseren van de regiovisie. In de visie zijn er met 26 gemeenten, vele zorg- en veiligheidspartners en ervaringsdeskundigen keuzes gemaakt waar de komende jaren extra inzet op wordt gepleegd. Het voorkómen van dierenmishandeling is hierin niet één van de prioriteiten, want dat is het stoppen van huiselijk geweld tegen personen. Wel vinden we het jammer dat de link tussen dierenmishandeling en mishandeling van andere huisgenoten niet is benoemd. Het signaleren van dierenmishandeling kan namelijk bijdragen aan het eerder in beeld hebben van huiselijk geweld, één van de actielijnen van de regiovisie. Dierenwelzijn en het voorkomen van dierenmishandeling heeft wel degelijk onze aandacht. Inzet vindt vooral plaats op preventie en het ondersteunen van professionals om signalen te herkennen en te weten waar zij met deze signalen terecht kunnen, bijvoorbeeld bij het landelijk meldpunt 144. Ook op de website van Veilig Thuis staat duidelijk vermeld hoe te handelen bij signalen van dierenmishandeling.

2. Wordt er in gesprekken met andere gemeenten wel over gesproken? En zo ja, hoe staan andere gemeenten hier tegenover? Zo nee, waarom niet?

In de bovenregionale werkgroep huiselijk geweld/kindermishandeling is dit onderwerp niet eerder geagendeerd. Vanuit Utrecht gaan wij dit onder de aandacht brengen.

3. Is het college bereid om dierenmishandeling vanaf nu standaard mee te nemen in beleid rond huiselijk geweld en kindermishandeling? Zo nee, waarom niet?

Dit thema wordt onder de aandacht gebracht tijdens de bovenregionale werkgroep. Daarnaast geven we het een plek in de lokale uitwerking van de geactualiseerde regiovisie vanuit Utrecht.

Aanpak Eikenprocessierups Evaluatie 2020 en Plan van Aanpak 2021

Per raadsbrief werd de raad op 23 maart 2021 ingelicht over de aanpak van de eikenprocessierups. Hierin lazen we dat het gebruik van XenTari wordt afgebouwd tot nul, maar het gebruik van nematoden niet (in ieder geval niet op korte termijn). De Partij voor de Dieren wil dat ook het gebruik van nematoden zsm stopt. Dit is tenslotte ook slecht voor rupsen van andere vlinders en ook andere dieren.

4. Wat is de doelstelling van het volledig afbouwen van het gebruik van nematoden: wanneer moet dit gestopt zijn?

We willen het gebruik van de bestrijdingsmiddelen tegen de eikenprocessierups afbouwen omdat ze ook schadelijk zijn voor andere dieren. Dit jaar zijn we al geheel gestopt met XenTari en is het aantal locaties waar we nematoden inzetten verminderd van 12 naar 8 locaties. We willen zoveel mogelijk inzetten op een natuurlijke wijze van bestrijden, door natuurlijke vijanden van de eikenprocessierups aan te trekken. Het tempo waarin we dat kunnen doen, is afhankelijk van de plaagdruk in de komende jaren en het succes van de meer natuurlijke wijze van bestrijden.

5. Er was in 2020 een bedrag van 280.000 euro begroot voor het bestrijden van de eikenprocessierups en er is 160.000 euro uitgegeven. Wat gebeurt er met het resterende geld? Is dat doorgeschoven naar de aanpak in 2021, is het naar een ander ‘potje’ gegaan, is het gegaan naar het groenbudget voor het aanleggen van meer groen, of naar iets anders?

Er was voor 2020 een bedrag van 120.000 euro begroot. In de loop van 2020 is geprognotiseerd dat er 280.000 euro zou worden uitgegeven, zoals ook is aangegeven in de aanpak voor 2020. De daadwerkelijke kosten kwamen in 2020 uiteindelijk een stuk lager uit en bedroegen 155.000 euro. De kosten zijn weliswaar lager dan de prognose, maar resulteren ten opzichte van het begrote bedrag in een tekort van 35.000 euro. Dit tekort is gedekt binnen het programma openbare ruimte en groen.

Raadsbrief Vertraging herinrichting sportpark Vechtzoom

Op 16 maart 2021 kregen we een raadsbrief over de vertraging van de herinrichting van sportpark Vechtzoom. In deze brief zat ook een kaart met de beoogde werkzaamheden erin getekend. Wij hebben hier een aantal vragen over:

6. Als op de omliggende hockeyvelden en het pupillenvoetbalveld activiteiten gaan plaatsvinden, in hoeverre worden vleermuizen dan verjaagd door het geluid en licht dat die activiteiten veroorzaken?

De in de stad voorkomende vleermuizen zijn niet bijzonder verstoringsgevoelig. Zij leven in gebouwen en in bomen in parken waar veel activiteiten plaatsvinden en veelal in meer of mindere mate verlicht zijn. Dat geldt ook voor de soorten die in deze kleine holte worden verwacht, waaronder dwergvleermuizen. Zij verblijven in een dergelijke holte vooral gedurende korte perioden en maken gebruik van alternatieve verblijfplaatsen in de omgeving, waartussen regelmatig gewisseld wordt. Mocht de verstoring hier te groot worden dan wijken ze uit, bijvoorbeeld naar de vleermuiskasten die ter mitigatie worden geplaatst in de omgeving. De meer verstoringsgevoelige en kritische soorten vinden we dan ook voornamelijk in de grotere, niet verlichte parken en bosgebieden als Haarzuilens,
Oud Zuilen en Amelisweerd.

7. In de brief worden vleermuizen nu vooral als een last neergezet, terwijl de dieren beschermd zijn en ook bescherming verdienen. Is er overleg geweest met de stadsecologen over de manier waarop gecommuniceerd wordt naar de gemeenteraad? En wordt het belang van vleermuizen wel genoeg meegenomen in het team Sport?

Het was niet de bedoeling vleermuizen als last neer te zetten. Mocht dit zo overkomen, dan komt dat misschien doordat door ons veel inzet is gepleegd om natuurwaarden zoveel mogelijk te behouden en waar mogelijk waarde toe te voegen. Wij waren in de veronderstelling dat ook de aanwezigheid en leefomgeving van de vleermuizen van tevoren goed was meegenomen en waren daarom niet voorbereid op de vertraging in aanleg hierdoor. Waren we dat wel geweest, dan was er van tevoren anders gecommuniceerd naar bijvoorbeeld de sportverenigingen. Die teleurstelling voor de verenigingen klinkt wellicht door in de brief.

8. In de brief staat niets over mitigerende maatregelen voor vleermuizen als de bomen gekapt worden, er staat alleen iets over de ontheffing van de Wet Natuurbescherming. Waarom staat er niets over mitigerende maatregelen voor vleermuizen in deze brief en worden die wél genomen? Zo nee, waarom niet? En zo ja, gaat dit in overleg met een van de stadsecologen?

In de brief staat wat we gaan doen, namelijk onderzoek en een vooruitblik naar mogelijke
vervolgstappen. Hierover is nauw overleg met de stadsecologen en met een externe partij,
gespecialiseerd in vleermuizen. In overleg met hen worden op korte termijn mitigerende maatregelen getroffen.

9. Deskundigen denken dat het (als de bomen gekapt worden) het beste is als er (ook) linksboven op de kaart (wat logisch is, omdat daar de bomen worden gekapt) nieuwe bomen worden geplant, maar nu staat dat er vooral rechtsonder nieuwe bomen komen.

A. Klopt dit, en waarom kunnen niet (ook) aan de linkerbovenzijde van de velden bomen worden geplant?

B. Gaat het hier om grote bomen die de te kappen bomen vervangen? Aan sprietjes hebben vleermuizen helaas niets en de biodiversiteit in het gebied neemt dan ook af.

In het ontwerp voor de inrichting van het sportpark is het maximaal mogelijke gedaan voor
natuurwaarden in het gebied. Een andere beplanting is helaas niet mogelijk op dit sportpark. Ook aan de linker bovenzijde is geen plek voor bomen omdat de strook tussen het grasveld en de watergang te smal is voor de aanplant van bomen. Naast de belijning van het veld is er ook nog een verplichte vrije uitloop van 4 meter, waardoor er te weinig ruimte overblijft voor goede standplaatsen voor bomen.

In het plan zijn de ecologische meerwaarden geoptimaliseerd. Maatregelen wat betreft ecologie zijn:
- De natuurvriendelijke oevers met plasdras zone ingeplant met diverse soorten (22% gele lis,
22% lisdodde, 22% grote kattenstaart, 22% moerasspirea en 12% dotterbloem);
- Hooiland met bloemweidemengsel langs de watergang;
- Doorlopend wandelpad over het park ter vergroting van de recreatieve waarden.

De verwijderde bomen langs de watergang aan de noordoostzijde bieden ook kansen voor de natuur, met name in de ontwikkeling van een oevervegetatie en betere bezonning van de watergang. Wat betreft de vervangende bomen zullen eiken in de maat 18-20 aangeplant worden (maat 18-20 staat voor de omtrek van de stam in cm gemeten op 1 meter hoogte; maat 18-20 bomen zijn ca. 5-5,50 meter hoog bij aanplant.). Dit is gebruikelijk in de stad voor deze soort. De elzen worden in de maat 16-18 aangeplant. De elzen vormen groepen en “tussenbomen” tussen de eiken in de rij en kunnen door hun kleinere omvang bij aanplant gemakkelijker en beter in elkaar groeien. Zoals bij antwoord 6 aangegeven, hangen we vleermuiskasten in de omgeving ter mitigatie.

Prikkeldraad Amelisweerd

In maart zag de Partij voor de Dieren een foto van het account ‘Amelisweerd foto’ op Instagram en we vroegen de persoon die dit account beheert waar zij of hij het prikkeldraad had aangetroffen. Dat is op het weiland tussen de Kromme Rijn en de Koningsweg. Wij vroegen ons af of dit nog een stukje Utrecht is of toch Bunnik. We weten dat Utrecht een beleid heeft op het gebied van ‘geen prikkeldraad in natuurgebieden’.

10. Indien dit in Utrecht is, maar ook indien dit in Bunnik is: kan de gemeente Utrecht hier iets aan doen, omdat Amelisweerd ook onder de gemeente Utrecht valt? Het gevaar bestaat dat reeën en andere dieren hierin vast komen te zitten en op een gruwelijke manier gewond raken en mogelijk sterven (zeker bij reeën kan dat ook gebeuren door stress). Zo nee, waarom niet?

De omschrijving van de locatie is zeer ruim. Binnen deze locatieomschrijving liggen ook percelen van particulieren. Deze percelen zijn niet in eigendom van de gemeente Utrecht. Over deze percelen hebben wij geen zeggenschap. De gemeente Bunnik heeft wat betreft prikkeldraad op de landgoederen geen grondeigendom, geen bevoegdheid en geen beleid. Het beleid van de gemeente Utrecht wat betreft prikkeldraad op de landgoederen is om de onderste draad op 40 centimeter van de grond te spannen. Deze draad is geen prikkeldraad, maar een gladde draad. Alle dieren – waaronder de reeën – gaan en kunnen er zonder gewond te raken onderdoor. Onze twee pachtboeren moeten prikkeldraad spannen om koeien en andere landbouwdieren in de wei te houden en honden en (in toenemende mate) recreanten erbuiten. Waar mogelijk hanteren zij ook het principe van het spannen van de onderste draad op 40 centimeter hoogte van het maaiveld. Bij percelen met schapen is dit niet mogelijk. Hier wordt schapengaas gebruikt.

Vislood

Bij de Programmabegroting 2021 en de Nota Dierenwelzijn, maar ook al eerder, vroegen we het college welke inspanningen het verricht voor het terugdringen van vislood in de Utrechtse wateren.

11. De wethouder zegde bij de behandeling van de Programmabegroting toe ons een update te sturen in het eerste kwartaal van 2021, maar dat is inmiddels verstreken. Wat is de status van het terugdringen van vislood? Graag een uitgebreide uitleg.

Sinds de vaststelling van de Nota Dierenwelzijn hebben we diverse malen overlegd met de Algemene Utrechtse Hengelaars Vereniging (AUHV), waarbij ook het vislood aan de orde is gekomen. We hebben samen met Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden (HDSR) met de AUHV afgesproken dat voortaan bij viswedstrijden geen vislood meer wordt gebruikt. We hadden het voornemen u hierover te informeren zodra er weer een viswedstrijd plaatsvindt, maar door corona zijn alle geplande viswedstrijden de afgelopen tijd niet doorgegaan.

De AUHV heeft deze afspraak ondertussen wel vastgelegd in haar Jaarplan 2021, waar valt te lezen: “Ook de campagne Sportvisserij Loodvrij wordt actief onder de aandacht gebracht en met het waterschap wordt een pilot ingericht. Deze pilot houdt in dat sportvissers gestimuleerd worden om loodvervangers te gebruiken en tijdens viswedstrijden wordt er geen lood gebruikt. Controle en handhaving: de AUHV intensiveert in 2021 de controles op het gedrag van sportvissers en de regels ter bescherming van de visstand.”

In het jaarplan 2021 heeft de AUHV zichzelf, mede op ons aandringen, ten doel gesteld het gebruik van loodvervangers door sportvissers te stimuleren door het geven van voorlichting. Ze willen vooral goede voorbeelden van goedkope loodvervangers promoten. Het grootste probleem is momenteel dat loodvervangers nog aanzienlijk duurder zijn dan lood. Daarnaast is vislood nog onbeperkt te verkrijgen via webshops en hengelsportwinkels. Dit is niet met lokaal beleid aan te pakken, maar vraagt een nationale of Europese aanpak. Vandaar dat wij ons samen met de AUHV en het waterschap richten op de viswedstrijden, waar we wel actief kunnen sturen op het loodgebruik.

Naast het stimuleren van loodvervangers, heeft de AUHV zich ook ten doel gesteld de leden in 2021 nog actiever te informeren over het zo diervriendelijk mogelijk omgaan met vis op basis van de vastgestelde gedragscode. Dit is mede n.a.v. ons verzoek om hier meer aandacht aan te besteden. Ook zijn wij in gesprek met de AUHV om onderwerpen als loodvrij vissen en dierenwelzijn beter te verankeren in de overeenkomst waarmee wij AUHV het visrecht verhuren.

Maarten van Heuven, Partij voor de Dieren