Raads­bij­drage Slotdebat Program­ma­be­groting 2024

Terwijl de wereld op een aantal plekken letterlijk kapotgeschoten wordt, mens, dier en natuur onder bommen en vallend baksteen verdwijnen, terwijl gletsjers smelten, en het zeewater rijst, terwijl de droogte toeneemt, en de biodiversiteit het zwaar heeft. Terwijl nog veel meer volkomen onnavolgbare en soms ook onoplosbare gebeurtenissen plaatsvinden, hebben wij het over de Programmabegroting.

Utrecht kiest goede sporen, maar deze begroting is natuurlijk niet de onze. Het is een begroting waarin het programma duurzaamheid niet in omvang toeneemt. En waar het programma duurzaamheid ook afhankelijk is van Rijksinvesteringen, kijk naar het aardgasvrij maken van Overvecht-Noord, maar ook energieneutraal maken van ons eigen vastgoed. Waarin op het gebied van groen geld in reserves op de plank blijft liggen en waar voor de groene schaalsprong minder geld is dan de bedoeling was. Waarin nog steeds gestuurd wordt op economische groei.

Als Partij voor de Dieren zeggen we: keer het tij; er is een wereld te herwinnen. We moeten investeren in voortbestaanszekerheid. Investeer in de lange termijn, kijk verder dan naar puur eigen belang van de mens,

Voorzitter, heel fijn dat de wethouder Stichting Snorhaar gaat meenemen in de aanbesteding voor dierenwelzijn in 2024. Wij willen echter de garantie dat als zij erbij komen, er niet minder geld gaat naar de Vogelopvang, het asiel en de Dierenambulance, want zij hebben eerder meer dan minder geld nodig. Kan de wethouder dit toezeggen?

Wij vinden het ook heel prettig als de wethouder in gesprek blijft met deze organisaties en ook met de Dierenvoedselbank, want ze hebben behoefte aan een luisterend oor van de gemeente, omdat het qua financiën en ook op andere gebieden minder goed gaat dan voorheen. Wij vragen de wethouder de vinger aan de pols te houden om te voorkomen dat organisaties omvallen. Dat zou desastreus zijn voor de dieren in Utrecht.

Want met die dierenhulporganisaties gaat het niet zo goed. Ze werken met krappe budgetten, kampen met hoge prijzen, en een toenemende druk omdat het ook met de dieren in de stad niet zo goed gaat, gezien ook de groei van de stad.

Bij de Voorjaarsnota bracht ik een amendement in om een nog niet ingeboekte meevaller voor een deel te besteden aan de dierenhulporganisaties. Dat mondde uit in een debat over spelregels van mee- en tegenvallers en de integrale afweging ervan. Want, als wij iets willen ombuigen, dan lukt dat niet omdat het college zelf de afweging wil maken. Spelregels!, heet dat dan. Maar als het college zelf een overigens zeer goed bedoelde donatie wil geven aan het door aardbeving getroffen Marokko, dan kan dat wel gewoon, buiten de spelregels om. Die donatie stel ik niet ter discussie overigens. Gelukkig zegde de wethouder toe de spelregels eens goed te beschrijven en hier met de raad over in debat te gaan.

Maar toch heb ik een motie dat toch een beroep gaat doen op de pot met geld die wij bij de Voorjaarsnota vinden en die het college ontraadde met beroep op spelregels.

Daarom de motie Drie maal 100.000 voor dierenhulporganisaties, met als dictum:

Draagt het college op:

1. Bij de Voorjaarsnota 2024 voor de kalenderjaren 2024, 2025 en 2026 elk een bedrag van 100.000 euro te bestemmen als extra financiële ondersteuning voor de Utrechtse dierenhulporganisaties, en dit bedrag van in totaal 300.000 euro te vinden in de genoemde meevaller van het onverwacht hoge dividend van BNG Bank; of - mocht dit bedrag al bestemd zijn voor een andere post - eveneens driemaal 100.000 euro te bestemmen uit een dekking naar keuze, aangezien de druk op de dierenhulporganisaties zodanig hoog is dat dit als een zwaarwegende tegenvaller beschouwd mag worden.

Voorzitter, de begroting is een vehikel waarbij de oppositie zo goed als geen invloed heeft over geldstromen, ook niet vanuit de reserves. Er zijn moties vandaag die meer inzicht willen in de reserves, en die ook de raad in positie brengen bij eventuele bezuinigen. Dat zijn punten die wij zelf ter sprake brachten in de begrotingscommissie en die moties steunen wij dan ook.

Er blijft belachelijk veel geld op de plank liggen. En ook omdat projecten vooruitgeschoven worden, en projecten van volgend jaar waarschijnlijk ook weer, is er nu gewoon geld beschikbaar dat het college niet durft uit te geven. Dat is jammer, want op andere punten ontbreekt geld. Het college gaat bijvoorbeeld werken aan een klimaatvisie waarin ook het onderwerp voedsel benoemd wordt. Superbelangrijk, want door ons eetpatroon aan te passen en meer plantaardige eiwitten te eten, kunnen we de klimaatcrisis tegengaan, met onze eigen mes en vork. Maar de voedselagenda, op de agenda gezet door onze partij, GroenLinks en D66, komt maar niet van de grond. Terwijl die dus wel in de klimaatvisie een rol gaat spelen. Wij willen het college een handje helpen en willen wij voor het opstellen ervan een ton uittrekken.

Daarom het amendement Voedselagenda: komt voor de bakker?, samen met EenUtrecht, met als dictum:

Draagt het college op:

De Programmabegroting 2024 d.d. 9 november 2023 (10406834) vast te stellen, met dien verstande dat

* Beslispunt 5 gewijzigd wordt in:

5. De toevoegingen en onttrekkingen aan reserves van per saldo 49,8 miljoen euro positief voor het jaar 2024, bestaande uit toevoegingen aan reserves van 59,4 miljoen euro en onttrekkingen aan reserves van 109,5 miljoen euro (waaronder €100.000,= uit de Algemene Reserve ten behoeve van de in te stellen bestemmingsreserve Voedselagenda), vast te stellen.

* En beslispunt 6 gewijzigd wordt naar:

6. Een reserve Aanpak Luchtmaatregelen in te stellen om de uitgaven van het Uitvoeringsprogramma lucht te egaliseren en daarmee te reserveren voor het uitvoeren van het pakket aan maatregelen in de stad en een bestemmingsreserve Voedselagenda in te stellen, met als doel de uitgaven voortvloeiende uit de in 2024 op te stellen beleidsnota Voedselagenda en het daaraan gerelateerde Uitvoeringsprogramma van dekking te voorzien.

* En de raad over het opstellen en de uitvoering van de voedselagenda (waaronder de gekozen prioriteiten) te informeren voor het eind van Q2 2024.

In het kader van deze eiwittransitie: wat zijn wij blij dat vorige week onze motie om vleesreclames te gaan weren het heeft gehaald. Dank aan de partijen die dit steunden.

De klimaatcrisis en de biodiversiteitscrisis kunnen we bestrijden met meer groen in de stad. We moeten zuinig zijn op onze natuur. Het klimaat verandert, en daarmee ook het weer. Er zullen meer droge perioden komen. Hete perioden. Natte perioden en ook meer perioden met heftige stormen. Op 2 november werden we geteisterd door Ciaran. Toen waaiden er ongeveer 15 bomen om. En al eerder, op 5 juli, zijn tijdens storm Poly maar liefst 30 bomen omgewaaid. Gezien het feit dat we iedere boom moeten sparen die we hebben vanwege de biodiversiteits- en klimaatcrisis, dienen we hierbij wederom onze motie in voor een omwaaicrisisplan, samen met EenUtrecht waarbij het dictum luidt:

Draagt het college op:

1. Ervoor te zorgen dat er een plan is, zodat de gemeente wél voorbereid is op bomen die omwaaien of aan het eind van hun levensduur raken, en snel kan handelen zodat altijd in het eerstvolgende plantseizoen herplant wordt;

2. De raad te informeren over de afspraken die gemaakt zijn en plannen die klaarliggen om te anticiperen op situaties waarin veel bomen in dezelfde periode sneuvelen;

Schade aan groen en ook dieren ontstaat trouwens ook tijdens de vele festivals in Utrecht. Tijdens festivals in Park Transwijk zijn vele bomen beschadigd, en een is er gewoon omvergereden, Tijdens een festival aan de Haarrijnse Plas zijn kievitsnesten met bijna volgroeide eieren kapotgemaaid. De organisatie van dit festivals weigert met de gemeente in contact te komen, en als Partij voor de Dieren vinden we dat organisaties die wangedrag vertonen een rode kaart moeten krijgen voor een volgende vergunning. Na mondelinge en schriftelijke vragen van ons hierover, geeft het college aan geen regels te hebben om in zo'n geval vergunningen te kunnen weigeren. Ons idee is: maak die regels.

Daarom de motie Na wangedrag rode kaart voor festivals, samen met EenUtrecht, met als dictum:

Draagt het college op:

1. Een beleidslijn te ontwikkelen op basis waarvan een nieuw te verlenen vergunning geweigerd kan worden na bewezen wangedrag op het gebied van ecologie;

2. Deze beleidslijn naar de raad te verzenden gelijktijdig aan het verzenden van het Raadsvoorstel Locatieprofielen, maar deze beleidslijn te laten gelden voor alle festivallocaties in Utrecht;

3. Mocht deze beleidslijn echter meer tijd nodig hebben, het zo snel mogelijk te versturen na het Raadsvoorstel Locatieprofielen om vertraging van dit document in elk geval te voorkomen

Nog één motie, voorzitter. Als je veel laaghangend fruit plukt en eet, krijg je voldoende vitaminen binnen. Dus met kleine stapjes op het gebied van groen, kunnen we een hoop bereiken. We hebben daarom nog één laatste motie, en wel over snijbloemen. Deze worden geteeld met ongelooflijk veel gif, komen uit verwarmde kassen of uit Afrika met het vliegtuig. Mensen worden zogenaamd blij van bloemen, maar bloemen zijn eigenlijk helemaal geen leuk cadeau. Hier in de raad zijn we gelukkig al gestopt met bloemen, en we vinden het nu ook tijd dat het college en de gemeentelijke organisatie ermee stoppen. Want mensen verdienen echt wel iets beters, leukers en duurzamers dan een bosje gif. Daarom de motie Dat verdient geen bloemetje, samen met Student & Starter, met als dictum:

Draagt het college op:

1. Te stoppen met reguliere boeketten snijbloemen als cadeau of versiering, en over te stappen op leuke duurzame alternatieven;

2. Kenbaar te maken in de organisatie dat mensen een echt leuk cadeau verdienen in plaats van reguliere snijbloemen

De wereld wordt aan stukken geschoten, en de oorlog in Gaza is echt dichtbij en zorgt ook voor polarisatie in onze gemeente. Onze gedachten zijn bij alle slachtoffers van dit conflict. Een onmiddellijk staakt-het-vuren is noodzakelijk en we moeten zorgen voor verbinding in onze stad. Vanuit de raad is een mooie motie gekomen over Gaza en die dienen wij dan ook graag mee in.

Tot slot zijn wij van mening dat Utrecht zo snel mogelijk klimaatneutraal moet worden.