Raads­bij­drage Program­ma­be­groting 2019


8 november 2018

Het nieuwe college zit er een half jaar en presenteert nu haar eerste programmabegroting. Een sluitende klimaatbegroting is het niet, maar dat lag ook niet in de lijn van onze verwachtingen.

Een half jaar geleden zagen we bij het college een afwachtende positie en daar hadden we ook begrip voor. Maar nu we een half jaar verder zijn, vinden we het eerlijk gezegd tijd voor wat meer daadkracht. We worden uitgenodigd voor stadsdialogen, er worden visies aangekondigd, en als we vragen stellen wordt een memo toegezegd. Over wanneer Utrecht klimaatneutraal zal zijn, en hoe we dat realiseren met welke inhoudelijke acties, en belangrijker nog: het overgaan tot uitvoering van deze acties, zijn we niet veel wijzer.

Tijdens de commissies van de PGB kregen we op veel punten toegezegd dat er nog informatie volgt. Deze houding van het college is wat ons betreft veel te afwachtend. Als voorbeeld: de raad vraagt al lang om het vergroenen van schoolpleinen. De wethouder zegde voor de Programmabegroting een brief toe, en deze verscheen… pas afgelopen vrijdag. Overigens was die brief bij de VJN van ánderhalf jaar geleden toegezegd. Te laat om er nu iets mee te doen. Daarom agenderen we de brief voor een commissie en dienen we geen motie in.

Vandaag heeft de Partij voor de Dieren 7 eigen voorstellen en doen we met plezier mee aan onder andere het amendement GroenLinks over de hondenbelasting, en moties Groene Daken van Student & Starter en Energiemeter van VVD.

Terug naar de afwachtende houding van het college. We zijn al een paar keer begonnen over het fenomeen Afvalvrije Scholen. De wethouder houdt gewoon de armen op elkaar. Terwijl het ontzettend belangrijk is dat kinderen leren wat het belang van afvalrecycling is, en de gemeentes Nieuwegein en Lopik hier al mee bezig zijn. Scholen wordt niets opgelegd, maar wel gefaciliteerd door de gemeente. De Partij voor de Dieren wil scholen met deze wens ondersteunen en daarom deze motie, met als dictum:

MOTIE 1: afvalvrije scholen, met Partij van de Arbeid, Student & Starter en CDA.

Roept het college op:

• Zich te verdiepen in goede voorbeelden van afvalvrije scholen in andere gemeenten,

• Een Utrechts plan van aanpak voor afvalvrije scholen op te stellen, voor scholen die dit zelf willen, en dat aan de raad voor te leggen voor behandeling van de Voorjaarsnota in 2019.

Even verder met afval. Eerder dit jaar, met de oude coalitie in het zadel, vond de expertmeeting Afval is Grondstof plaats. Met als insteek: laten we de nieuwe raad inspiratie meegeven om het afvalbeleid te vernieuwen. We wachten dus met veel spanning op de nieuwe afvalnota, maar een heel concreet punt blijft al te lang op de plank liggen. Buurtcomposteren in wormenhotels viert in Amsterdam al ware successen, onverwacht óók op het gebied van sociale cohesie. De initiatiefnemers van het wormenhotel krijgen onze gemeente maar niet in beweging, terwijl inwoners zich spontaan al bij ze aanmelden. Daarom een motie, met als dictum:

MOTIE 2: Wormenhotels, met Student & Starter, SP en Stadsbelang.

Roept het college op:

• Een proef te starten met 1 of meer wormenhotels;

• Deze proef uit te voeren in een wijk waar nog geen gescheiden afval wordt ingezameld, bijvoorbeeld de binnenstad;

• Deze proef te financieren uit het budget voor Het afval ophalen en de infrastructuur binnen het programma Openbare Ruimte en Groen;

• Te onderzoeken of het plaatsen van wormenhotels in wijken waar wel apart GFT-inzameling plaatsvindt, mogelijkheden biedt voor kostenbesparingen waarmee de plaatsing gefinancierd kan worden;

• De raad voor de behandeling van de Voorjaarsnota 2019 te informeren over de manier waarop invulling wordt gegeven aan de proef,

Groene speelplekken dan. Het college hecht veel waarde aan participatie, en als het gaat om het vergroenen van de speelomgeving van kinderen, zien we dat groene opties niet standaard worden voorgelegd aan omwonenden die meepraten over het inrichten van speelplekken. Daarom de motie Nieuwe speelplekken groen, met als dictum:

MOTIE 3: Nieuwe speelplekken groen, met PVV en Partij van de Arbeid.

• Bij het ontwerpproces voor nieuw aan te leggen speelplekken de keuze voor groene speelplekken actief te stimuleren en te faciliteren;

• Bij het ontwerpproces voor nieuw aan te leggen speelplekken buurtbewoners actief te informeren over de voordelen van natuurlijke speelplekken;

• Ervoor zorg te dragen dat buurtbewoners bij nieuw aan te leggen speelplekken altijd de keuzemogelijkheid hebben voor een (gedeeltelijk) groene en natuurlijke speelplek;

• De raad te informeren over eventuele drempels die de keuze voor groene speelplekken bemoeilijken;

Het college houdt van prestige. Utrecht moet op de kaart en Grote Evenementen helpen daarbij. In de Programmabegroting lezen we zelfs dat Utrecht-promotie het enige doel van de Vuelta is. Los van het beoogde massatoerisme en de internationale bedrijven: de Vuelta wordt gesponsord door een verwerker van varkensvlees. Het geld dat de gemeente in de Vuelta investeert, kan wat ons betreft beter naar de breedtesport in Utrecht. Daarom een Amendement.

Amendement 4: Vuelta, samen met de SP.

En besluit de begroting te wijzigen door:

• Het begrote bedrag á 800 duizend euro uit de begroting van 2019, gereserveerd voor de voorbereiding voor de start van de Vuelta 2020, evenredig te investeren in gezonde sportkantines, extra buurtsportcoaches, en sport- en cultuurprojecten;

• Het begrote bedrag á 1,3 miljoen euro uit de begroting van 2020, gereserveerd voor de voorbereiding voor de start van de Vuelta 2020, in te zetten voor projecten en initiatieven die sportdeelname van Utrechtse inwoners te stimuleren, in het bijzonder onder doelgroepen die hiervan weinig gebruik maken, waaronder (kinderen van) mensen met een minimuminkomen.

Voorzitter, de stad groeit, en groter dan ooit is de nood aan voldoende, en kwalitatief hoogwaardig groen in en om de stad. Het Rijk heeft bezuinigd op groene gebieden, die beleidsmatig Recreatie om de Stad-gebieden heten. De beheerders van deze belangrijke gebieden komen in de problemen, de kwaliteit van het groen dreigt achteruit te gaan. Jammer dat wij die bezuiniging moeten repareren, maar wel meer dan noodzakelijk. Daarom dient de PvdD samen met de SP een motie in.

MOTIE 5: RodS-gelden vanaf 2019 met SP.

Roept het college op:

• De intentie uit te spreken en na te leven zich in te zetten voor het opvangen van de weggevallen financiering van de voormalige RodS-gebieden

• In overleg met provincie, U10 en de beheerders van de voormalige RodS-gebieden – die elk ook nu al investeren - tot een gezamenlijke inzet op financiering voor het voortzetten van het beheer te komen,

• In de afweging voor de voorjaarsnota 2019 ernaar te streven:

o Vanaf 2020 een jaarlijkse financiële bijdrage in de eigen begroting op te nemen voor het beheer en onderhoud van de gebieden;

o In 2020 éénmalig een extra bijdrage op te nemen om de gemiste bijdrage en de gevolgen daarvan in 2019 te compenseren.

Voorzitter, veel schade aan het klimaat wordt toegebracht door de luchtvaart. Maar overlast door vliegverkeer beïnvloedt ook de gezondheid van inwoners van Utrecht die onder vliegroutes wonen. Al sinds begin dit jaar zien we veel klachten van inwoners over de groei van het luchtverkeer boven Utrecht. Die klachten, en de druk op het klimaat, nemen verder toe, als Schiphol en Lelystad verder groeien. Als lokale overheid zonder direct invloed op dit onderwerp, zien we graag dat de gemeente wel iets doet en zich aansluit bij het groeiend verzet tegen de groei van het vliegverkeer. Daarom een motie in met als dictum:

MOTIE 6: Stop luchtvaartgroei met Partij van de Arbeid en SP.

Spreekt als haar mening uit dat:

• zij, omwille van het voorgaande, tegenstander is van verdere groei van de luchthavens Schiphol en Lelystad,

En roept het college op:

• deze mening kenbaar te maken bij het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat;

• te onderzoeken of een coalitie kan worden gesloten met andere gemeenten en provincies, die zich verenigt tegen verdere groei van luchthavens Schiphol en Lelystad.

Voorzitter, een bijdrage van de Partij voor de Dieren zonder het woord ‘boom’ kan natuurlijk niet. Daarom: de Neude is een van onze lokale trotsen, mét nationale allure! Een plein waar Utrecht aan werkt door te investeren in het voormalige Postkantoor, maar ondertussen wel een inspiratieloze grijze vlakte is geworden. Want: in 2004 stonden er 25 bomen en nu nog maar 9. Tijd dus om van de Neude weer een schitterend plein te maken. Daarom deze motie.

MOTIE 7: Bomen op de Neude, met Partij van de Arbeid.

Roept het college op:

- met een voorstel te komen om de oorspronkelijke boomstructuur op de Neude te herstellen;

- de precieze locatie van de bomen te bepalen in samenhang met de ruimtelijke ontwikkelingen die plaatsvinden rondom de Neude, waarbij het groen ook de betonblokken kan vervangen;

- in dit voorstel de ambitie op te nemen dat die boomstructuur er staat bij de opening van Post Utrecht;

- gezien het aanzien van de Neude te kiezen voor 1e orde bomen.

Voorzitter, tot slot, we stemmen vandaag over de legesverordening. Aan het nieuwe college vragen we de toezegging in de legesverordening van 2020 mogelijkheden voor verduurzaming, vergelijkbaar aan de regeling voor omgevingsvergunningen, op te nemen. Graag een reactie.

Laat ik afsluiten met een quote van Kate Raworth, wier boek wij bij de commissie hebben aangeboden aan wethouder Verschuuren: "Laten we niet nu groeien en later opruimen, maar meteen het goede doen."