Raads­bij­drage Slotdebat Program­ma­be­groting 2021

Nu het massaal vaccineren van Nederlanders in zicht komt, hunkeren we met zijn allen steeds meer naar ons gedrag van voor de uitbraak van het coronavirus. We willen uit, we willen doen, we willen weg. Oftewel, we willen terug. Maar de uitbraak van corona zet een streep tussen vroeger en nu en laat ons zien dat hoe we het deden niet oké was. We gaven uit, we reisden er op los, we verbruikten grondstoffen en we leefden alsof de morgen niet bestaat. En naar dat oude abnormaal moeten we wat mijn partij betreft in elk geval niet terug.

Voorzitter, de uitbraak van corona is grotendeels aan ons als mensen te wijten: wij vernietigden de natuur, we sleepten met wilde dieren en dan is het geen wonder dat een virus van dier op mens oversprong. En zaten we opgezadeld met een vreselijke ziekte, met heftige implicaties. De gemeente Utrecht heeft alle zeilen bijgezet en veel goed werk verricht. Maar we zitten nu wel met een begroting die heftig uit het lood is, met een uitgebreid pakket aan extra coronamaatregelen.

Maar, ons inziens, die extra coronamaatregelen komen vooral ten goede van de mens. Ergens logisch, want bestaanszekerheid is ook heel wezenlijk. Maar de klimaatcrisis en de biodiversiteitscrisis denderen door, en de gevolgen daarvan zijn onbeheersbaar als we daarin onvoldoende investeren, zoals wij nu helaas terugzien in de begroting. Vandaar dat wij vandaag met een reeks moties en amendementen komen die een extra impuls geven aan dier, natuur en klimaat.

Voorzitter, we beginnen met een voor ons heel principieel iets. Een belasting op levende wezens vinden we absoluut onjuist, zeker als deze belasting dan ook nog eens met meer dan alleen de inflatie verhoogd wordt.

1. Vandaar de motie Afschaffen hondenbelasting, met als dictum:

Draagt het college op:

• De hondenbelasting (inclusief voor de in punt 3 bij Overwegende dat genoemde groepen) zo spoedig mogelijk af te schaffen, met uitzondering van de hondenbelasting te betalen door bedrijfsmatige hondenhouders en rashondenfokkers (Amendement 49/2018 volgend);
• Totdat de hondenbelasting is afgeschaft, de opbrengsten zoals gebruikelijk toe te wijzen aan de Algemene Middelen en vervolgens te bestemmen aan bestedingen op het gebied van dierenwelzijn en biodiversiteit, en niet aan posten als stadspromotie, kantorenlobby en de Noordelijke Randweg Utrecht.

---

Verder met dieren. Het hoofdstuk Openbare Ruimte en Groen bevat de Prestatie-indicator ‘Aantal evenementen met dieren’ met daarachter de cijfers 10, 9 en 8 bij respectievelijk de jaren 2021, 2022 en 2023. Het is goed dat we dit soort evenementen terugdringen, maar de indicator zelf en bijbehorende ambitie mogen wat ons betreft scherper. Hiermee hebben we oog voor het feit dat er ook evenementen zijn waarbij dieren natuurlijk gedrag kunnen vertonen, maar willen we evenementen waarbij dit gedrag verstoord wordt terugdringen.

2. De motie Scherpere indicator Evenementen met dieren, met als dictum:

• In de volgende Programmabegrotingen en Voorjaarsnota’s, de Prestatie-indicator P2.2.4, luidend “Aantal evenementen (waarvoor vergunning” [sic], met de daarachter genoemde cijfers per 2021, 2022 en 2023, aan te scherpen en anders te verwoorden, en wel als: “Aantal evenementen waarbij dieren worden ingezet die daarvoor uit hun natuurlijke leefomgeving worden gehaald of in hun natuurlijke gedrag worden verstoord”;
• Middels deze prestatie-indicator te evalueren bij hoeveel evenementen nog dieren op een storende manier worden ingezet, maar hieraan ook het streefgetal 0 te verbinden.

---

En dan, voorzitter, u kent ons standpunt over prestige-evenementen. Daar zijn wij geen voorstander van, zeker niet als ze puur en alleen het doel hebben om Utrecht eens goed op de kaart te zetten. Dus als er dan geprobeerd wordt om de Vuelta in 2022 alsnog hier te organiseren, dan zeggen wij: maar dan wel zonder extra gemeentelijk geld.

3. Daarom hebben wij een amendement Geen extra gemeentelijk geld naar Vuelta samen met PvdA, Denk, SP en Stadsbelang, met als dictum:

Besluit:

• Aan beslispunt 3 de volgende zinsnede toe te voegen: "Met dien verstande dat er voor de organisatie van de start van de Vuelta geen extra gemeentelijk geld aan het budget voor 2022 wordt toegevoegd”;
• En besluit dientengevolge de tekst in de Programmabegroting op bladzijde 273: “Voor de organisatie daarvan is incidenteel 0,2 miljoen budget toegevoegd aan het budget voor 2022”.

te wijzigen in:

“Voor die eventuele start van de Vuelta in 2022 wordt geen nieuw gemeentelijk budget beschikbaar gesteld. We kijken naar de markt hiervoor. We investeren wel een budget van 0,2 miljoen in projecten en initiatieven die sport- en cultuurdeelname van Utrechtse inwoners stimuleren, in het bijzonder onder doelgroepen die hiervan weinig gebruik maken, onder wie (kinderen van) mensen met een minimuminkomen. Mocht de Vuelta onverhoopt niet in Utrecht starten, dan besteden we het niet uitgegeven bedrag uit de reservering van 2,1 miljoen euro eveneens aan onder 1. genoemde projecten en initiatieven, alsook aan pakket 1 en/of 2 van de coronamaatregelen, maar wel nadat we eenmalig 0,05 miljoen euro voor de Utrechtse Vogelopvang hebben bestemd.”

---

Verder met economie. Want als het college uittrekt om volgend jaar extra geld te reserveren voor meer evenementen en festivals, dan verbinden wij daar een impuls tot verduurzaming aan. Want nu de locatieprofielen richting ijskast zijn verdwenen, ontbreekt het de raad aan instrumenten om de festivalisering bij te sturen. En festivals en evenementen, hoe leuk ze ook kunnen zijn, hebben weldegelijk een impact op natuur en klimaat.

4. We komen met een amendement Verduurzaming evenementen via extra geld Evenementenfonds Utrecht:

Besluit:

• Beslispunt 4 van het raadsvoorstel Programmabegroting 2021 vast te stellen, met dien verstande dat in de Programmabegroting 2021 op pagina 24 punt 1.2.1, onder het kopje ‘Evenementen’ de zin: “De doelstelling van het EFU is voor aanvragen vanaf 1 augustus aangepast van ‘nieuwe en grootschalige evenementen met een internationale uitstraling’ naar ruimte voor lokale en regionale activiteiten en evenementen die bijdragen aan de identiteit van Utrecht, met aandacht voor leefbaarheid, inclusiviteit en sociale cohesie in buurten en wijken.”

te wijzigen naar:

“De doelstelling van het EFU is voor aanvragen vanaf 1 augustus aangepast van ‘nieuwe en grootschalige evenementen met een internationale uitstraling’ naar ruimte voor lokale en regionale activiteiten en evenementen mits ze een aantoonbare verduurzamingsslag maken in lijn met de Green Deal Circulaire Festivals of reeds vooroplopen op het gebied van verduurzaming, die tevens bijdragen aan de identiteit van Utrecht, met aandacht voor leefbaarheid, inclusiviteit en sociale cohesie in buurten en wijken.”

Waarmee we toevoegen: mits ze een aantoonbare verduurzamingsslag maken in lijn met de Green Deal Circulaire Festivals of reeds vooroplopen op het gebied van verduurzaming.

---

In Utrecht betalen bewoners, organisaties en ondernemers leges bij het aanvragen van een vergunning. Deze leges zijn voor iedereen hetzelfde, maar we kunnen ze verduurzamen als we met gedifferentieerde tarieven gaan werken volgens het principe de vervuiler betaalt.

5. Daarom de motie Kom met groene leges, met als dictum:

• Het in Utrecht gebruikte systeem van leges breeduit te vergroenen door gedifferentieerde tarieven in te voeren volgens het principe de vervuiler betaalt, waarbij het totale systeem kostendekkend blijft en het gelijkheidsprincipe van kracht blijft;
• Een voorstel over mogelijkheden en kansen hiertoe aan de raad te doen in uiterlijk het derde kwartaal van 2021.

---

Openbare ruimte en groen: in de commissie gaven we aan dat we graag stoepplantjes laten staan, tenzij deze de toegankelijkheid en de veiligheid negatief beïnvloeden. En hoewel deze spontane vegetatie een bijdrage levert aan biodiversiteit en klimaatadaptatie, wordt het nu wel standaard weggebrand.

6. Daarom motie Stoepplantjes laten staan tenzij, met als dictum:

Draagt het college op om:

• Vanaf 2021 de norm voor het beheer van spontane vegetatie om te keren: niet wegbranden, maar ‘laten staan tenzij’;
• Vanaf 2021 de voorkeur voor het laten staan van spontane vegetatie in plaats van verwijderen te communiceren met inwoners.

---

Kleine zelfbouwkavels voor klein wonen: woonwensen van inwoners zijn in beweging, steeds meer mensen hebben behoefte aan een zelfvoorzienend leven, zonder grote hypotheekschuld of zonder het verspillen van hulpbronnen. Tiny houses of varianten daarop zijn een antwoord op die behoefte. De Partij voor de Dieren wil daarom net als andere fracties dat er meer kleinere kavels voor klein wonen worden aangeboden en het opsplitsen van grotere kavels in meerdere adressen eenvoudiger wordt. Daarom doen we mee aan de motie van D66 hierop.

We hebben diervriendelijk bouwen al vaak aangestipt, en het zou in de praktijk van de gemeente meegenomen worden. We willen nu dat de resultaten hiervan concreter en meetbaarder worden.

7. Dus komen we met motie Inzicht in diervriendelijk bouwen met GroenLinks, met als dictum:

Draagt het college op:

• De raad voor de behandeling van de Voorjaarsnota 2021 te informeren over haar inzet en resultaten op het gebied van diervriendelijk bouwen en daarbij in elk geval in te gaan op de volgende, eerder toegezegde acties:
  
  a. de inzet en resultaten van haar inspanningen om diervriendelijke maatregelen te laten opnemen in landelijke systemen;
  
  b. haar inspanningen n.a.v. het adviesrapport "puntensysteem diervriendelijk bouwen" dat ze in 2018 van de Universiteit Utrecht kreeg, en de resultaten van die inspanningen;
  
  c. hoe de scorevaststelling voor maatregelen voor dieren precies invulling krijgt in gemeentelijke tenders, EMVI's en anterieure overeenkomsten

---

Binnen de programma’s openbare ruimte en groen & ruimtelijke ontwikkeling vragen we om twee toezeggingen.

1. Groene ommetjes

Groen in de stad staat steeds meer onder druk door intensiever gebruik en oprukkende bebouwing. In het kader van de coronamaatregelen kunnen we investeren in groene ommetjes, maar dat wilde het college niet omdat plannen niet “panklaar” op de plank liggen. Als het hebben liggen van plannen de eerste stap is dan vragen wij: kan het college toezeggen om een aantal plannen voor het verbeteren van parken en groene ommetjes startklaar te leggen, zodat er bij een volgend pakket aan coronamaatregelen meer prioriteit aan groen kan worden gegeven? Dat is verstandig tijdens deze gezondheidscrisis, maar helpt ook de biodiversiteit.

2. Boombescherming bouwplaatsen:

Middels een steekproef concludeerde het college dat de boombescherming bij de helft van de onderzochte bouwlocaties onvoldoende was. Structureel toezicht ontbreekt, en bij misstanden komt een aannemer weg met een waarschuwing. De wethouder zegde toe hier in de evaluatie van het bomenbeleid in Q1 op terug te komen. Wij willen dit nog wat scherper. Kan de wethouder toezeggen om hierbij op twee dingen expliciet in te gaan: 1) bomen standaard meenemen in de controle van bouwplaatsen (die immers toch al op veiligheid e.d. geïnspecteerd worden) en niet enkel na meldingen en 2) de mogelijkheden voor het opleggen van sancties.

Dan onze laatste motie. In tijden van fake news en polarisatie is goede journalistiek onontbeerlijk. Dat het college wil bezuinigen op het budget voor de stadsomroep begrijpen wij dan ook niet. Een goed functionerende lokale radio en tv is meer dan essentieel. De bezuiniging tot het gestelde normbedrag gaat weliswaar pas in 2024 in, maar wij komen nu al met een motie, samen met de Partij van de Arbeid:

9. Motie Beargumenteren komt voor bezuinigen, met als dictum:

Draagt het college op:

• De bezuiniging van twee derde van de bijdrage aan een lokale omroep terug te draaien;
• Met een voorstel te komen voor een alternatieve dekking voor het tekort dat hierdoor gaat ontstaan;
• In het aangekondigde visiedocument over de lokale omroep scenario’s te schetsen over wat er met verschillende budgetten wel en niet kan;
• Voor de behandeling van de Voorjaarsnota 2022 te komen met een scenario waarin de bezuiniging van twee derde van het budget die in zou gaan vanaf 2024 géén doorgang vindt.