Raads­bij­drage slotdebat Voor­jaarsnota 2019

Voorzitter, Deze coalitie zit nu een dik jaar in het zadel. En, terwijl het ene na het andere rapport leert dat de planeet er veel slechter voor staat dan we al dachten, dat de temperatuurstijging sneller gaat dan gedacht, dat het verlies aan biodiversiteit ernstiger is dan gedacht, wachten wij nog altijd met smart op de groene daden van onze overheid. We worden vanuit jongeren, dierenactivisten en natuurbeschermers veelvuldig ‘om de oren geslagen’ met noodoproepen om het klimaat en de biodiversiteit te redden. Geheel terecht vindt de Partij voor de Dieren! Nú is het moment om wereldwijd, en ook in Utrecht, door te pakken en écht aan de slag te gaan voor het behoud van onze mooie planeet. Op lokale schaal proberen wij daar in ieder geval alles voor te doen.

Ook dit jaar komen we als Partij voor de Dieren met moties. Met 11 hebben we er een dikke twee handen aan vol, en wel bij de volgende onderwerpen:

• Klimaat
• Groen en biodiversiteit
• Mobiliteit
• Duurzaamheid
• UCK

Klimaat

Utrecht Klimaatneutraal, Greenpeace en Extinction Rebellion riepen de gemeenteraad vanavond op de klimaatcrisis uit te roepen in Utrecht. Gehulp in blauwe kleding illustreerden ze dat ook Utrecht onder water komt te staan als we nu niets doen aan klimaatverandering!

Bij de algemene beschouwingen dienden we motie 112 in met als doel dat Utrecht zich aansluit bij de groeiende rij overheden die hun zorgen over het klimaat uiten. Inmiddels hebben Amsterdam en Haarlem dit ook gedaan, en met ons vinden Groenlinks, DENK, Student & Starter, SP en PvdA dat we een krachtig signaal moeten afgeven en de klimaatcrisis moeten uitroepen. Een signaal dat wat ons betreft net zo belangrijk is als de tekst van de grondwet op het stadskantoor. Motie 112 is inmiddels iets herschreven, en trek ik bij deze in, om een aangepaste motie te dienen, ondersteund door GroenLinks, DENK, Student & Starter, SP en PvdA, met als dictum:

1 Motie Klimaatcrisis

Draagt het college op:

• Namens de gemeente Utrecht de klimaatcrisis uit te roepen.

Als Partij voor de Dieren vinden we dat Utrecht nog te weinig werk maakt van opwekking van écht duurzame energie. Het inrichten van het energielandschap in Rijnenburg en Reijerscop loopt vertraging op. En als gemeente werken we met de regio samen in een RES, met als doel duurzame energie in de regio op te wekken. Het college zegt steeds bezig te zijn met het vinden van nieuwe locaties voor zon en wind, maar in het raadsvoorstel Startnotitie RES zien we daarover niets terug. Daarom onze motie met als dictum:

2 Motie Op zoek naar meer locaties voor duurzame energieopwekking

Draagt het college op:

• Actief op zoek te gaan naar meer en nieuwe locaties voor duurzame energie binnen de gemeentegrenzen, met als doel de Utrechtse energie zelf op te wekken, door

o reeds gedane onderzoeken naar locaties met de kennis van nu te bestuderen;
o daar ideeën voor nieuwe locaties aan toe te voegen;

• De raad van deze potentiele zoekgebieden en projectlocaties op de hoogte te stellen vóór de commissiebehandeling van de Startnotitie Regionale Energiestrategie (RES) U16;

• En deze locaties in te brengen bij gesprekken binnen RES-verband.

Groen en biodiversiteit

De biodiversiteit wereldwijd, ook in Nederland en in Utrecht, komt steeds meer onder druk te staan. Denk aan de achteruitgang van het aantal insecten, waaronder vlinders en bijen. Als bermen en groenstroken op de juiste manier worden beheerd leveren ze een belangrijke bijdrage aan de Utrechtse biodiversiteit, als leefgebied, verbindingszone en foerageergebied voor dieren. Daarom de motie:

3 Motie Biodiversiteit voorop in het groenbeheer

Roept het college op:

• In alle toekomstige aanbestedingen voor maai- en groenbeheer, alle richtlijnen van het Kleurkeur als criteria te benoemen;
• In alle toekomstige aanbestedingen voor maai- en groenbeheer kwaliteit en biodiversiteit zwaarder te laten wegen dan de laagste kosten.

Verder op groen, gekoppeld aan stedelijke ontwikkeling. In Utrecht lijkt de standaard te zijn dat bij het bouwrijp maken van bouwlocaties alle bomen (en struiken) op voorhand worden verwijderd, waarna in een latere fase openbaar groen of tuinen worden ‘toegevoegd’ – terwijl we niet eens weten of de ontwikkelaar misschien het bestaande groen ook wil behouden. Dat is niet-duurzaam, niet-diervriendelijk en niet-efficiënt. Daarom de volgende motie, samen met de VVD en D66.

4 Motie Behoud bestaand groen als uitgangspunt bij ruimtelijke ontwikkelingen

Draagt het college op:

• Bij ruimtelijke ontwikkelingen in de stad, het bestaande groen als uitgangspunt te nemen;
• Met ontwikkelaars en aannemers altijd te overleggen over en aan te dringen op de inpassing van bestaand groen;
• Bij bouwrijp maken niet meer standaard uit te gaan van alle groen verwijderen.

Utrecht kent een subsidie voor het aanleggen van een groen dak. Deze subsidie geldt alleen voor een dak dat groter is dan 20 m2; Hierdoor worden veel Utrechters verplicht de subsidie samen met buren aan te vragen (gezien bijna niemand een dak heeft dat groter is dan 20 m2); Maar niet iedereen kan of wil met de buren samen optrekken, en dus zien wij, samen met de ChristenUnie en Student & Starter, een mooie kans om meer groene daken in Utrecht te bewerkstelligen:

5 Iedereen een groen dak

• Roept het college op om: Vanaf 2020 de subsidie voor groene daken ter beschikking te stellen aan groene daken vanaf een oppervlakte van 3m2;
• Na 1 jaar te evalueren of het tot meer aanvragen heeft geleid en of er meer subsidie bij moet.

Mobiliteit

Voorzitter, door de uitspraak van de Raad van State inzake het Programma Aanpak Stikstof (PAS) ligt de verbreding van de A27 onder vuur, gelukkig maar. Wij zien genoeg parallellen tussen de opwaardering van de A27 en de Noordelijke Randweg: meer asfalt, meer auto’s, meer vieze stoffen en overlast, en minder bomen. Het college is tégen de verbreding van de A27, maar hoest wel zelf 11,7 miljoen euro op de NRU op onzaligerwijze te verbreden. Daarom de motie:

6 Motie Geen NRU, maar groen in de stad

Spreekt de mening uit dat:

• De verbreding van de NRU niet bijdraagt aan het Utrechtse ideaal van gezond stedelijk leven en daarmee een ongewenst project is;

En draagt het college op:

• Planvorming voor de NRU stop te zetten, en de gemeentelijke bijdrage van 11,7 miljoen euro, na aftrek van reeds gemaakte kosten, in te zetten voor projecten die wél bijdragen aan de groene en gezonde stad die Utrecht wil zijn;
• Aan de gemeenteraad voor te stellen aan welke groene projecten het overgebleven NRU-budget uitgegeven kan worden;
• En dit aan de raad te presenteren bij de Programmabegroting 2020.

Over de ring gesproken: voor klimaat, milieu en verkeersveiligheid is het beter als de maximumsnelheid omlaag gaat op de Utrechtse Ring. Dat vindt inmiddels ook het bestuur van de provincie, dat inzet op een maximumsnelheid van 80 kilometer. Ook het college wil een lagere snelheid op de wegen, en geeft dat aan in het Actieplan Geluid, maar noemt geen concrete snelheid. Het punt is: provincie en gemeente gaan daar niet over. Dat is het Rijk. Daarom de motie, met D66:

7 Motie 80 kilometer per uur op de hele Utrechtse Ring!

Roept het college op:

• Om, bij voorkeur samen met de provincie Utrecht, bij het Rijk te lobbyen om gezamenlijk zo snel mogelijk een maximumsnelheid van 80 kilometer per uur op de hele Utrechtse Ring in te stellen;
• Tegelijk ook te lobbyen voor structurele trajectcontrole op de Ring,
• De uitkomsten hiervan te rapporteren aan de gemeenteraad.

Wat overigens ook een voordeel is van een maximum snelheid van 80 km/u op de ring is: het alternatief van de Kerngroep Ring Utrecht om ‘binnen de bak’ bij Amelisweerd het aantal rijbanen te vermeerderen, wordt hierdoor aantrekkelijker. Wat dus de kans op de verbreding van de A27 doet afnemen.

Duurzaamheid

De vele festivals en evenementen in Utrecht kunnen wel een stuk duurzamer. Kijk naar afval, plastic en gebruik van dieselaggregaten. Maar als wij dit aan de kaak stellen, wordt steeds verwezen naar de locatieprofielen. Deze zijn pas minimaal eind 2019 gereed, en treden nóg later in werking. Wellicht pas per 2021. En toen we onlangs enkele concept-locatieprofielen inzagen, vielen de ambities van het college op het gebied van verduurzaming ons ernstig tegen; Daarom:

8 Motie Schiet op met verduurzaming festivals en evenementen

Draagt het college op:

• Het onderwerp duurzaamheid los te koppelen van de locatieprofielen en te komen met voorschriften voor festivals en evenementen die wegwerpplastic en dieselaggregaten tegengaan en een betere afvalscheiding mogelijk maken;
• Beleid hiertoe in het najaar te presenteren aan de raad, met als doel dat dit in werking treedt per 1 januari 2020;
• Hierbij ook positieve prikkels in te zetten door organisatoren die de duurzame overstap willen maken zoveel mogelijk te faciliteren en anderszins te belonen.

Verder over duurzaamheid: onder de noemer sport zijn verschillende verenigingen actief in Utrecht die gebruik maken van fossiele verbrandingsmotoren, zoals modelvliegtuigen en crossmotoren. Dat vinden we botsen met het ideaal van gezond stedelijk leven en de ambitie van emissieloos, en daarom met GroenLinks de motie:

9 Motie Schoon sporten

Draagt het college op:

• In gesprek te gaan met sportclubs die gebruik maken van motoren op basis van fossiele brandstoffen bij de uitoefening van hun sport (zoals motorcross en modelvliegen), en hen op te roepen de overstap te maken naar enkel elektrisch;
• Te onderzoeken hoe en op welke termijn bestaande vergunningen voor gemotoriseerde sportclubs die van fossiele brandstoffen gebruik maken afgebouwd kunnen worden;
• De raad hierover te informeren voor de Programmabegroting 2020.
• En een stop te zetten op nieuwe aanvragen voor vergunningen voor sportclubs die gebruik maken van fossiele brandstoffen bij de uitoefening van hun sport.

Voorzitter, een aantal partijen vindt het onwenselijk dat inwoners van de binnenstad op voorhand zijn uitgesloten van inzameling van organisch afval, terwijl veel bewoners dat uit duurzaamheidsoverwegingen wél zouden willen. Daarom de volgende motie, met CDA, GroenLinks en PvdA:

10 Motie GF-inzamelen in de Binnenstad

Roept het college op:

• Te onderzoeken hoe het organische afval van de bewoners van de Binnenstad weer kan worden opgehaald, en daarbij in elk geval

o De ervaringen uit den lande met GF-inzameling in de hoogbouw op een rij te zetten en na te gaan welke oplossingen passend en relevant zijn voor de Utrechtse binnenstad;

o Via bestaande kanalen de interesses en deelnamebereidheid van bewoners, alsook hun ideeën en suggesties voor een succesvolle uitvoering, te peilen;
o Te kijken welke rol de SWILL-boot (voor GF-afval van horeca-ondernemers in de binnenstad) hierbij kan spelen voor inwoners aan en om de Oudegracht;

Hiervoor beleid te ontwikkelen en dat zo snel mogelijk aan de raad voor te leggen, en dan uiterlijk bij de nieuwe nota Afval is Grondstof.

UCK

Voorzitter, de afgelopen maanden hebben wij ons druk gemaakt over de teloorgang van het Utrechts Centrum voor de Kunsten, gelukkig samen met veel andere partijen in deze raad.

Allereerst steunen wij de motie van de SP die het faillissement van het UCK wil voorkomen. Deze wordt straks ingediend.

Vanuit de optiek duurzaamheid dienen wij een motie in die ervoor moet zorgen dat de instrumenten en de apparatuur van UCL behouden blijven voor de stad. Het is financieel gewoon niet logisch, als de curator dit voor de hoogste prijs gaat verkopen, en dat beginnende initiatieven voor amateurkunst vervolgens zelf moeten investeren. Met budget dat ze waarschijnlijk niet eens hebben, en dus moeten gaan lenen. Terwijl die instrumenten al gekocht zijn met Utrechts geld.

Daarom de volgende motie, met PvdA en SP:

11 Motie instrumenten Amateurkunst Utrecht

Draagt het college op:

• Zorg te dragen voor behoud van de muziekinstrumenten en bijbehorende apparatuur van het UCK voor amateurkunstenaars in de stad, vóórdat het UCK failliet wordt verklaard en de instrumenten in de failliete boedel vallen, door:

o het subsidiëren van een bestaande partij die tot doel heeft om muziekinstrumenten voor eenieder beschikbaar te stellen voor de uitoefening van amateurkunst en onderwijs, en/of
o het subsidiëren van een nieuwe partij voor amateurkunst, en/of

o een andere mogelijkheid passend binnen de geldende wet- en regelgeving waarmee het beoogde doel kan worden bereikt.

De dekking voor deze financiering op te lossen binnen het totaalbeeld financiële ruimte van de voorjaarsnota, dat volgens het erratum voorjaarsnota 2019 €1,373 miljoen bedraagt.

Vorig jaar zeiden we nog: Dit college belooft groener, duurzamer en diervriendelijker te zijn dan het vorige college. We zien inderdaad veel goede intenties, en er wordt de juiste richtingen ingeslagen. Maar we spreken wel erg vaak over visies en grote plannen, missen tempo, en concrete stappen. Vaak wordt bij onze groene en duurzame initiatieven gezegd: wacht maar op dit en dit plan dat dan en dan komt… wij willen niet wachten, wij willen actie!

Dus ik sluit af met de oproep: college, maak werk van jullie idealen!